Morgunblaðið - 19.04.2011, Blaðsíða 17

17
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 19. APRÍL 2011
Vetrarlegt Vetur konungur virðist eiga erfitt með að sleppa sínu kalda taki af landinu og leyfa vorinu að taka við. Þótt komið sé fram í seinnihluta aprílmánaðar fellur enn snjór úr lofti.
Kristinn
Það var sérstök og
mögnuð upplifun að
sitja í
Alexandrinsky-leik-
húsinu í Pétursborg á
sunnudagskvöld þegar
Evrópsku leiklistar-
verðlaunin voru afhent.
Leikhúsið er sögulegt,
þar áttu rithöfundarnir
Dostojevski og Pushkin
sín föstu sæti, þar setti
einn merkasti leikstjóri
síðustu aldar, Meyerhold, upp margar af
sínum þekktustu sýningum og þar var
Eftirlitsmaðurinn eftir Nikolaj Gogol
frumsýndur. Síðar hafa margir virtustu
leikstjórar heims sett þar upp eftirtekt-
arverðar sýningar, nú á síðasta ári Osk-
aras Korsunovas sem óhætt er að setja nú
í hóp Íslandsvina.
Í þessu glæsilega leikhúsi kemst enginn
hjá því að anda leiklistarsögunni að sér.
Það var því ekki laust við að maður fylltist
lotningu þegar gengið var inn í áhorf-
endasalinn þetta kvöld. En þó að allir í
salnum væru meðvitaðir um söguna, þá
var áherslan fyrst og fremst á það sem
þykir skara fram úr í dag.
Tveir eldri leikstjórar, þeir Peter Stein
sem stofnaði leikhúsið Schaubühne í Berl-
ín á sjöunda áratugnum og Jurí Ljubimov
sem þekktastur er fyrir störf sín við hið
heimsfræga Taganka-leikhús í Moskvu,
hlutu heiðursverðlaun en sex leikhópar og
leikstjórar hlutu verðlaunin svokölluðu
Nýr veruleiki í sviðslistum. Og í þeim hópi
var hinn frábæri íslenski leikhópur Vest-
urport. Viðurkenningin sem Vesturporti
hlotnaðist þetta kvöld er án vafa mesta
viðurkenning sem íslenskt leikhús og leik-
húslistamenn hafa hlotið fyrr og síðar. Á
því er enginn vafi. Þar bætist Vesturport í
glæsilegan hóp leikhúsa sem þótt hafa
skarað fram úr.
Þegar Vesturportshópurinn tók sam-
einaður við verðlaununum fylltist ég
miklu stolti. Þetta var söguleg stund fyrir
íslenskt leikhúslíf.
Saga Vesturports spannar tíu ár. Á
þeim tíma hefur hópurinn verið afkasta-
mikill og sett upp margar eftirtekt-
arverðar sýningar og framleitt nokkrar
kvikmyndir. Þegar best lætur eru sýn-
ingar Vesturports framúrskarandi. Þær
sýningar sem mesta athygli hafa hlotið
einkennast af sterkum myndum
og sirkuslistum, grípandi tónlist
og ólgandi tilfinningum. Hóp-
urinn hefur tekist á við klassísk
verk en matreitt þau fyrir nú-
tímaáhorfendur sem hafa staðið
á öndinni yfir töfrum leikhúss-
ins. Einnig hefur Vesturport
unnið ný lönd meðal yngri leik-
húsáhorfenda. En auk stórsýn-
inganna hefur Vesturport sett
upp áhrifamiklar sýningar þar
sem einfaldleikinn er í fyrirrúmi.
Ein slík, Brim, hefur lengi verið
í sérstöku uppáhaldi hjá mér en þar fór
saman áhrifaríkur texti sem sprottinn var
úr okkar samfélagi, framúrskarandi leik-
ur og snilldarleg leikræn lausn á hriplek-
um dalli sem veltist um í íslensku brimi.
Borgarleikhúsið hefur um langa hríð
verið nánasti samstarfsaðili Vesturports.
Samstarfið hefur verið einstaklega gæfu-
ríkt og skemmtilegt enda eru þær ófáar
sýningarnar sem leikhúsin hafa sett upp í
sameiningu. Það er því óhætt að segja að
við í Borgarleikhúsinu séum að rifna af
stolti yfir vinum okkar og þeirri verð-
skulduðu viðurkenningu sem þau hljóta
nú.
Staða Vesturports í alþjóðlegu sam-
hengi er í dag einstök. Við skulum þó ekki
gleyma því að slíkur árangur er ekki sjálf-
gefinn. Hann er afrakstur þrotlausrar
vinnu hópsins í tíu ár og heiðarleika þeirra
gagnvart listinni. Hópurinn hefur verið
samkvæmur sjálfum sér og haldið fast í
sannfæringu sína.
Fyrir hönd okkar allra í Borgarleikhús-
inu óska ég Vesturporti hjartanlega til
hamingju með verðskuldaða viðurkenn-
ingu sem er öllu íslensku leikhúslífi afar
dýrmæt. Megi hópurinn njóta áframhald-
andi gæfu og gleði í listinni.
Eftir Magnús Geir
Þórðarson
» Viðurkenningin sem
Vesturport hlaut þetta
kvöld er án vafa mesta
viðurkenning sem íslenskt
leikhús og leikhúslista-
menn hafa hlotið fyrr
og síðar.
Magnús Geir Þórðarson
Höfundur er leikhússtjóri
Borgarleikhússins.
Til hamingju
Um aldir hafa her-
skip frá vinaþjóðum
okkar komið í vin-
áttuheimsóknir til
Reykjavíkur á leið
sinni um norðurhöf.
Meðan skipin eru í
höfn kaupa þau kost
en sjóliðarnir heim-
sækja búðir og bari og
blanda geði við borg-
arbúa. Skipherrann
heimsækir hins vegar
æðstu stjórnendur borgarinnar
og staðfestir þannig formlega að
um vináttuheimsókn sé að ræða.
Með brottför Varnarliðsins og
hinnar öflugu þyrlubjörg-
unarsveitar þess, færðust björg-
unarmál á víðlendu svæði á
Norður-Atlantshafi alfarið á
hendur Íslendinga en brugðist
var við með því að stórauka
þyrlu- og skipakost Landhelg-
isgæslunnar. Allir sjá mikilvægi
þess að öflugt björgunarlið sé
rekið á Íslandi, ekki einungis í
þágu Íslendinga sjálfra heldur
einnig vegna mikillar umferðar
skipa og flugvéla í nágrenni við
landið. Ljóst er að miðað við all-
ar aðstæður þyrftu fleiri björg-
unarþyrlur að vera til taks í ís-
lenskri lögsögu en
Landhelgisgæslan nær nú að
reka innan fjárheimilda sinna.
Alþjóðlegt samstarf
í björgunarmálum
Við slíkar aðstæður er
ánægjulegt að sjá að Landhelg-
isgæslunni gengur vel að auka
samstarf sitt við flota þeirra
vinaþjóða okkar, sem stunda
siglingar í norðurhöfum. Það er
skylda stjórnmálamanna að
styðja við slík samskipti og
leggja gott til þeirra eftir því
sem þeir hafa tök á. Það gera
þeir t.d. með því að bjóða slíka
gesti velkomna.
Enginn veit hvenær þær að-
flotadeildarinnar eins og löng
hefð er fyrir. Var sagt frá því í
fjölmiðlum að þetta væri í fyrsta
skipti, sem þýski flotinn fengi
slíkar trakteringar í vin-
áttuheimsókn.
Fyrir nokkrum mánuðum
beitti sami borgarstjóri sér fyrir
samþykkt tillögu um að umferð
herflugvéla um Reykjavík-
urflugvöll yrði stöðvuð. Nú eru
skýr skilaboð gefin um að her-
og björgunarskip vinaþjóða séu
einnig óvelkomin til höf-
uðborgar Íslands. Slík fram-
koma er hneisa og getur haft
ófyrirsjáanlegar afleiðingar fyr-
ir íslenska hagsmuni. Er líklegt
að vinaþjóðir kjósi að auka sam-
starf við Íslendinga í öryggis- og
björgunarmálum og rétta hjálp-
arhönd, t.d. með því að lána
þyrlur, ef þær eru um leið látnar
finna fyrir því að skip þeirra og
flugvélar séu óvelkomnar til
sjálfrar höfuðborgar landsins?
Allt í boði Samfylking-
arinnar
Hér er ekki um prívatflipp
borgarstjóra að ræða enda er
hann dyggilega studdur af for-
manni borgarráðs, Degi B. Egg-
ertssyni, varaformanni Samfylk-
ingarinnar. Á sama tíma og
varaformaðurinn styður vænt-
anlega þátttöku ríkisstjórnar Ís-
lands í hernaðaraðgerðum í Líb-
íu, vanvirðir hann samstarf
okkar í björgunarmálum við
hina þýsku vinaþjóð.
stæður skapast
að þörf verði
fyrir sameig-
inleg viðbrögð
björgunarliðs
frá mörgum
ríkjum í senn,
t.d. vegna nátt-
úruhamfara,
mengunarslyss,
flugslyss, sjó-
slyss eða jafnvel
hryðjuverka í ís-
lenskri lögsögu.
Komi til slíks er
nauðsynlegt að
samskipti Íslendinga við erlenda
vinaflota og björgunarsveitir
hvíli á traustum og vinsam-
legum grunni, rækt með sam-
hæfðum björgunaræfingum og
margvíslegum öðrum sam-
skiptum, t.d. gagnkvæmum vin-
áttuheimsóknum. Í kringum Ís-
land eru fjölfarnar flug- og
siglingaleiðir og mun umferð um
þær líklega aukast enn frekar á
komandi áratugum.
Við eigum ekki að tortryggja
eða leggjast gegn umferð flug-
og skipaflota vinaþjóða um lög-
sögu okkar heldur hvetja til
hennar á grundvelli sameig-
inlegra hagsmuna þjóðanna í ör-
yggis- og björgunarmálum.
Heimsókn þýsku flotadeild-
arinnar til Reykjavíkur er gott
dæmi um slíkt samstarf. Eitt
skipanna er fljótandi sjúkrahús
og hefur sinnt hjálpar- og björg-
unarstarfi víða um heim. Með
þýsku skipunum er þyrla, sem
mun aðstoða Landhelgisgæsl-
una á meðan önnur þyrla hennar
er í viðgerð. Við njótum því þeg-
ar góðs af þessari heimsókn.
Þáttur borgarstjóra
Við komu þýsku flotadeild-
arinnar til Reykjavíkur ákvað
borgarstjórnarmeirihluti Besta
flokksins og Samfylkingar að
sýna hinum erlendu gestum að
þeir væru óvelkomnir og neitaði
borgarstjóri að hitta yfirmann
Eftir Kjartan
Magnússon »Er líklegt að vina-þjóðir vilji auka
samstarf við Íslend-
inga í öryggis- og
björgunarmálum ef
skip þeirra og flug-
vélar eru óvelkomnar
til Reykjavíkur?
Kjartan
Magnússon
Höfundur er borgarfulltrúi.
Borgarstjóri vanvirðir
vinaþjóð