Morgunblaðið - 13.07.2011, Blaðsíða 9
BAKSVIÐ
Agnes Bragadóttir
agnes@mbl.is
Lítil „frétt“ birtist í Fréttablaðinu
og á visir.is í gærmorgun, þar sem
Jóhanna Sigurðardóttir forsætisráð-
herra ákveður í fyrsta sinn að svara
fyrir það hvers vegna Wen Jiabao,
forsætisráðherra Kína, kemur ekki í
opinbera heimsókn til Íslands hinn
14. júlí, þ.e. á morgun, eins og til
hafði staðið. Þetta var 13 dögum eft-
ir að blaðamaður Morgunblaðsins
reyndi fyrst að fá samtal við hana
vegna málsins.
Í Fréttablaðinu segir: „Í frétt
Morgunblaðsins frá 7. júlí fullyrti
Agnes Bragadóttir blaðamaður að
ekki hefðu fengist skýringar frá for-
sætisráðuneytinu hví Jóhanna „sá
sér ekki fært að taka á móti Wen
Jiabao, forsætisráðherra Kína,“ en
Kínverjar hefðu nefnt þann dag sem
mögulega dagsetningu fundar.
„Það er ekkert hæft í þessu. Þetta
er einfaldlega eins og maður segir á
hreinni íslensku: Moggalygi. Það var
búið að festa niður heimsókn 14. júlí
og ég er búin að samþykkja hana.
Við vorum farin að undirbúa hana
sem og viðskiptalífið, en síðan komu
skilaboð frá Kínverjum að þeir gætu
ekki þegið hana á þessum tíma,“ seg-
ir Jóhanna.
Hún segir að Kínverjum hafi verið
boðið að velja úr dagsetningum það
sem eftir er af þessu ári eða á því
næsta.
Jóhanna segir athugasemdum
hafa verið komið á framfæri við
Morgunblaðið en ekki hafi verið tek-
ið tillit til þeirra. Þá hafi Kínverjar
sent Morgunblaðinu staðfestingu á
að heimboðinu hafi ekki verið hafn-
að, en hún hafi ekki heldur birst á
síðum blaðsins.
„Þetta er ótrúleg blaðamennska,
ég hef aldrei séð annað eins,“ segir
Jóhanna.
Samskiptin við ráðuneytið
Af þessu tilefni er ástæða til þess
að rifja örlítið upp aðdraganda að
fréttinni um að Jóhanna gæti ekki
tekið á móti forsætisráðherra Kína á
þessum degi. Þær upplýsingar feng-
ust staðfestar í kínverska sendi-
ráðinu hér í Reykjavík í símtali við
sendiráðunaut hinn 1. júlí sl.
Ítrekað var reynt að fá upplýsing-
ar frá forsætisráðherra, um skýring-
ar á þessu máli, hinn 30. júní og 1.
júlí sl., og þeim tilraunum var fram
haldið alla síðustu viku, eins og gerð
hefur verið grein fyrir hér í Morg-
unblaðinu. Aldrei fékkst samband
við forsætisráðherra og ekki heldur
við Hrannar B. Arnarsson, aðstoð-
armann hennar.
Tveir stuttir tölvupóstar bárust
blaðamanni Morgunblaðsins frá
Önnu Jóhannsdóttur, sendiherra,
ráðgjafa forsætisráðherra um utan-
ríkismál. Sá fyrri, sem barst síðdegis
30. júní sl., er svohljóðandi:
„Í tilefni af fyrirspurn Morgun-
blaðsins er upplýst að boð liggur fyr-
ir til kínverska forsætisráðherrans
frá árinu 2006 um heimsókn hingað
til lands og er reglulegt samráð í
gegnum sendiráð landanna um
mögulegar tímasetningar heim-
sókna, en engar ákvarðanir hafa þó
verið teknar í þessu efni enn sem
komið er.“
Þar sem þetta þóttu ekki nægar
skýringar, ítrekaði blaðamaður í
tölvupósti til Önnu að morgni 1. júlí
sl. hverjar væru nákvæmlega hans
spurningar, en þær voru þessar:
„Mín fyrirspurn er eftirfarandi og
byggð á upplýsingum sem ég tel
traustar: Var búið að ákveða að for-
sætisráðherra Kína, Wen Jiabao,
kæmi í opinbera heimsókn til Ís-
lands þann 14. júlí nk. í tilefni þess
að 40 ár eru liðin frá því Kína og Ís-
land tóku upp diplómatískt sam-
band?
Var horfið frá þeirri dagsetningu
að ósk forsætisráðherra, Jóhönnu
Sigurðardóttur, og komu kínverska
forsætisráðherrans frestað ótíma-
bundið?
Hverjar voru ástæður þess að ís-
lenski forsætisráðherrann vildi
fresta heimsókn þess kínverska til
Íslands?“
Svar í tölvupósti barst frá Önnu
síðdegis hinn 1. júlí sl. sem var svo-
hljóðandi: „Það er ekki rétt að til-
tekin dagsetning í júlí hafi verið end-
anlega ákveðin (14. júlí – innskot.
blm.) en það var vissulega til alvar-
legrar skoðunar um tíma. Ekki er
heldur rétt að horfið hafi verið frá
þeirri dagsetningu að ósk forsætis-
ráðherra. Ég ítreka síðan að það
hafa verið reifaðar hugmyndir milli
ríkjanna um heimsóknir á þessu ári
eða því næsta vegna tímamótanna
við 40 ára stjórnmálasamband, enda
liggur fyrir boð frá íslenskum stjórn-
völdum frá árinu 2006 og samskipti
eftir diplómatískum leiðum til að
ákveða hugsanlegan tíma heimsókn-
ar munu halda áfram. Slík samskipti
fara ávallt fram í trúnaði milli ríkja.“
Svar birt orðrétt
Þetta svar Önnu birtist orðrétt á
bls. 4. í sérstökum ramma, með
mynd af Önnu, með fréttinni um að
forsætisráðherra Kína kæmi ekki
umræddan dag þann 2. júlí sl. og
einnig var vitnað í svar hennar í frétt
á forsíðu Morgunblaðsins sama dag.
Það er því alrangt hjá forsætisráð-
herra að athugasemdum hafi „verið
komið á framfæri við Morgunblaðið
en ekki hafi verið tekið tillit til
þeirra,“ eins og hún orðar það. Það
var ekki bara tekið tillit til athuga-
semdarinnar, hún var birt orðrétt.
Á foraðið att
Forsætisráðherra lætur sér þetta
ekki nægja í sínu stutta samtali við
Fréttablaðið heldur segir hún: „Þá
hafi Kínverjar sent Morgunblaðinu
staðfestingu á að heimboðinu hafi
ekki verið hafnað, en hún hafi heldur
ekki birst á síðum blaðsins. Þetta er
ótrúleg blaðamennska, ég hef aldrei
séð annað eins,“ segir ráðherrann að
lokum.
Um þetta er það eitt að segja, að
líklegast hefur forsætisráðherra att
aðstoðarmanni sínum á foraðið, eina
ferðina enn, og hann hefur sjálfsagt
átt að knýja Kínverjana til þess að
senda frá sér yfirlýsingu.
Hvernig sem samskiptum forsæt-
isráðuneytisins og kínverska sendi-
ráðsins var háttað, þá hlýtur að vera
augljóst að eitthvað hefur misfarist
þar á milli, hvort sem tungumálaörð-
ugleikum eða öðru er um að kenna.
Hitt er jafnljóst, að Morgunblaðið
hefur birt orðrétt þær litlu upplýs-
ingar sem það hefur fengið frá for-
sætisráðuneytinu um þetta mál og
því er ekki við það að sakast, þótt
staðan sé sú að orð forsætisráðherra
og kínverska sendiráðsins séu með
þeim hætti að þar standa orð gegn
orði.
Að lokum þetta og að gefnu tilefni:
Vitanlega er það alrangt, að Morg-
unblaðið hafi neitað að birta athuga-
semdir frá kínverska sendiráðinu.
Enn fer því forsætisráðherra með
ósannindi. Hægt ætti að vera um vik
fyrir forsætisráðherra og aðstoðar-
mann hennar að leita staðfestingar á
því hjá kínverska sendiráðinu. Hinu
er þó rétt að halda til haga, að sam-
skipti Morgunblaðsins við kínverska
sendiráðið hafa verið til mikillar fyr-
irmyndar og greiðlega hefur gengið
að fá svör þaðan. Hið sama verður
ekki sagt um forsætisráðuneytið,
sem þó fer fyrir ríkisstjórn sem boð-
ar gegnsæi og opna stjórnsýslu.
Jóhanna og sannleiksástin
Það er spurning hvort það eru tungumálaerfiðleikar sem hamla tjáskiptum á milli forsætisráðuneyt-
isins og kínverska sendiráðsins Nýleg samskipti Morgunblaðsins og forsætisráðuneytisins rakin
Morgunblaðið/Eggert
Forsætisráðherra Jóhanna Sigurðardóttir á tröppum Stjórnarráðsins að loknum ríkisstjórnarfundi snemma í vor.
FRÉTTIR 9Innlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 13. JÚLÍ 2011
• Engjateigur 5
• Sími 581 2141
• www.hjahrafnhildi.is
Opið virka daga frá kl. 10-18 laugardaga frá kl. 10-16
Útsala
af öllum vörum
Skátafélagið Vífill úr Garðabæ var í miðbæjarferð í
höfuðborginni í gær og litu ungu skátarnir við í Hall-
grímskirkju. Styttan af Leifi heppna heillaði krakkana
einnig og klifruðu þeir utan á henni sér til skemmt-
unar. Vífill hefur staðið fyrir eftirsóttum sumarnám-
skeiðum og var borgarferðin hluti af þeim.
Morgunblaðið/Eggert
Skátar klifruðu upp á Leif heppna
Jón Bjarnason sjávarútvegs- og
landbúnaðarráðherra tók í liðinni
viku þátt í umræðum á sumarfundi
Norræna ráðherraráðsins í Finn-
landi. Ráðherrar Norðurlanda
ræddu sjálfbæra nýtingu og verndun
náttúruauðlinda. Í því samhengi kom
til umræðu viðskiptabann ESB á
selaafurðir sem bitnar hart á Græn-
lendingum þar sem selurinn er mik-
ilvægur nytjastofn. Enn fremur
lýstu menn áhyggjum af mikilli fjölg-
un sela í Eystrasaltinu og fram kom
áhugi á að ESB breytti stefnu sinni
varðandi viðskipti með selaafurðir.
Þá kom umsókn Íslands að ESB til
umræðu og gerði
ráðherra þar
grein fyrir sér-
stöðu Íslands
varðandi sjávar-
útveg, landbúnað
og matvælaör-
yggi. Ráðherra
vék einnig að
stöðu viðræðna í
þessum mála-
flokki. Af öðrum
málum sem komu til umræðu og
snerta Ísland má nefna makrílveiðar
þjóðanna. Þar fór Jón yfir réttindi og
skyldur strandríkja í þeim veiðum.
Ræddu viðskiptabann
ESB á selaafurðum
Jón á fundi Norræna ráðherraráðsins
Jón
Bjarnason