Morgunblaðið - 13.07.2011, Page 20

20 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 13. JÚLÍ 2011
fyrst og fremst ódýr
MEIRA
FYRIR MINN
A
Fyrir prófkjör
Sjálfstæðisflokksins
í mars 2009, þar sem
höfundur bauð sig
fram, var mikið
spurt um afstöðu
manna til ESB-
aðildar. Voru skoð-
anir þar mjög skipt-
ar. En sagan gerist
á undraverðum
hraða á okkar tím-
um.
Samskiptatæknin og annað
ræður því. Á undraskömmum
tíma hefur þessi fallega og eft-
irsótta hugmynd um friðsæl sam-
tök Evrópuríkja snúist upp í and-
hverfu sína. Hraði atburða er
verulegur síðustu mánuði og
framkoma margra íslenskra
stjórnmálamanna sýnir meiri for-
heimskun og sögublindu en dæmi
eru til og er þó af nokkru að
taka.
Búið er að sigla fleyi Alþjóða-
gjaldeyrissjóðsins í evrópska
höfn. Tilgangurinn er sá að
tryggja að evrunni skuli bjargað,
hvað sem það kostar. Evran er
dauðvona og það er í raun alger-
lega óskiljanlegt hvað ESB er að
fara með seinni björgun Grikk-
lands. Grikkir munu ekki geta
greitt þær skuldir sem verið er
að leggja á þá. Þarna liggur því
annað undir. Sama á við um Íra,
Spánverja, Portúgali og síðar
Ítali. Það verður eins og síðasta
og langstærsta bomban á gaml-
árskvöld þegar Ítalía fuðrar upp.
Þar erum við að tala um ca 18-
falt umfang gríska vandans. Órói
á verðbréfamörkuðum sýnir eld-
inn sem undir geisar.
Hinir stofnanavæddu sósíal-
istar og uppgjafa skriffinnar úr
föllnum kommúnistaríkjum sem
búnir eru að hreiðra um sig í
Brussel og Strassborg eru búnir
að ræna fullveldi aðildarríkjanna
með ótrúlegum brellum og
kænsku (Lissabon-„sáttmálinn“)
og þar með möguleikum þeirra til
þess að bjarga sér úr háska eins
og þær eru nú margar staddar í.
Búið er að hneppa flesta íbúa
Evrópu í skuldafangelsi. Líka þá
sem skulda minna … þeim er
gert að greiða fyrir hina sem
ekkert eiga. Íslenska kjaftaelítan
og félagslegir besserwisserar
eiga þá ósk heitasta að fá aðgang
að þessum klúbbi.
Vaxandi ólgu gætir víða og
skriffinnarnir í
Brussel dusta það af
sér sem ofstæki og
skrum. Þeir sitja þar
hver í annars ranni
og kjósa hver annan í
nefndir, þing og ráð.
Þeir eru þannig búnir
að einangra sig frá
öllu sem heitir lýð-
ræðislegt forsvar.
Enginn getur komið
þeim frá, nema með
einhverskonar ofbeldi
og óeirðum. Þeir bera
ábyrgð á einu stærsta valdaráni
sögunnar.
Þarna er allt í kalda koli og
commissararnir sitja yfirvegaðir í
höllunum sem búið er að reisa yf-
ir þá fyrir almannafé og heimta
stöðugt meiri völd. Þarna er
komin í framkvæmd hin gam-
alkunna kenning evrópskra món-
arkista um uppruna valds. Þeir
vísuðu til valdsins sem kom að of-
an, frá Guði og afleidds óskeik-
ulleika síns. Hverri krísu er svar-
að með auknum kröfum um ný
völd og alræði í málefnum aðild-
arþjóða. Þetta er að gerast með
vaxandi hraða á degi hverjum.
Íbúar Evrópu virðast hafa verið
algerlega blindir á hvaðan at-
burðum er stýrt og hvaða hags-
munum á að neyða þá til að
þjóna.
Evrópusambandið, Evr-
ópuþingið og ráðherraráðið eru
að umbreytast í einræðis- og
kúgunarapparat á margfalt meiri
hraða en nokkur virðist átta sig
á. Spyrjið bara grísku þjóðina.
Þjóðsagan um nauðgun Evrópu
kemur úr grísk-rómverskri goða-
fræði. Sá spádómur sýnist nú
vera fyrir dyrum og hafi menn
haldið að þar yrði að verki hið
herskáa íslam, þá ættu þeir að
skoða túnið heima fyrst. Það er
kaldhæðnin að á aðra hlið evru-
myntarinnar skuli vera þrykkt
mynd af Evrópu á baki dýrsins.
Evrópska
Sovétið rís
Eftir Guðmund
Kjartansson
Guðmundur
Kjartansson
»Evrópusambandið;
Evrópuþingið og
ráðherraráðið eru að
umbreytast í einræðis-
og kúgunarapparat á
margfalt meiri hraða
en nokkur virðist átta
sig á.
Höfundur er hagfræðingur.
Fyrir tæpu ári barst
greinarhöfundi svar
frá Seðlabanka Íslands
við opnu bréfi sem
birtist í Morgun-
blaðinu 19. ágúst 2010.
Svörin tengdust upp-
lýsingum Seðlabanka
Íslands sem bankinn
kom opinberlega á
framfæri við almenn-
ing í landinu, m.a. í
gegnum hefti Fjár-
málastöðugleika 8. maí 2008.
Svar Seðlabanka Íslands 2010
Í svari bankans kemur m.a. fram:
„Í skýrslunni [þ.e. hefti Fjármála-
stöðugleika frá 8. maí 2008, innskot
greinarhöfundar] er bent á þá stað-
reynd að „eftir að hækkandi áhættu-
álag leiddi til þess að bankarnir
urðu ósamkeppnishæfir við Íbúða-
lánasjóð á markaði fyrir verðtryggð
íbúðaveðlán beindu þeir eftirspurn-
inni í vaxandi mæli að gengistrygg-
ðum útlánum.“ Spurt er hvort mark-
miðið hafi ekki verið að
gengisbundin lán væru ekki heimil.
Jafnframt spyrjið þér hvort slík
framkvæmd hefði ekki tryggt fjár-
málastöðugleika, dregið fyrr úr
verðbólgu og stuðlað að lækkun
stýrivaxta.“
Seðlabankinn segir svo: „Þegar
ofangreindur texti var ritaður í
skýrslu Seðlabankans voru engar
forsendur til að fullyrða að geng-
istryggð lán væru ólögmæt. Erfitt
er að sjá á hvaða hátt það hefði verið
betur til þess fallið að tryggja fjár-
málalegan stöðugleika og styðja við
peningastefnuna að
banna ákveðið form af
gengistryggðum lánum
en leyfa önnur lán sem
í eðli sínu voru ná-
kvæmlega eins.“
Hér að neðan verður
leitast við að benda á
það sem fulltrúum
bankans fannst svo erf-
itt að sjá á árabilinu
2008 til 2010 í von um
að þeir fái sýn á það
sem aflaga fór og eyði-
lagði fjárhag Íslands.
Fjármálatíðindi Seðlabanka
Íslands 2006
Seðlabanki Íslands er ekki aðeins
banki heldur virt fræðastofnun og
gefur út rit af ýmsum toga. Eitt af
þessum ritum er Fjármálatíðindi en
útgáfu þess lauk reyndar árið 2007.
Í 53. árgangi Fjármálatíðinda árið
2006, fyrra hefti, birtist grein eftir
hagfræðingana Jón Daníelsson og
Ásgeir Jónsson sem ber heitið
Gengisvarnir á eiginfé banka og
fjármálalegur stöðugleiki. Nýlega
hefur greinarhöfundur vitnað í
þessa sömu grein hér í Morg-
unblaðinu enda ástæða til.
Annar höfundanna kennir við
London School of Economics og
hinn við Háskóla Íslands. Nú eru
þessir aðilar helstu ráðgjafar núver-
andi ríkisstjórnar og taldir til virtra
álitsgjafa. Annar þeirra var reyndar
einnig yfirmaður greiningadeildar
Kaupþings banka um árabil og
helsti ráðgjafi þáverandi forstjóra
og stjórnarformanns varðandi efna-
hags- og fjármál.
Í grein þeirra félaga segir m.a.:„Í
mörgum ríkjum heims, nýmark-
aðsríkjum sem og litlum opnum
hagkerfum, er því stór hluti inn-
lendra skulda iðulega gengistrygg-
ður. Í þessum gengisháðu ríkjum (e.
currency dependent economies) er
útlána- (e. credit risk) og gjald-
miðlaáhætta (e. currency risk) sam-
tvinnuð í eiginfjárreglunum sem
kenndar eru við Basel I og mun svo
verða í enn meira mæli þegar kemur
til kasta Basel II. Þetta er ekki stórt
vandamál í stórum hagkerfum með
hlutfallslega lítilvæga gjaldeyris-
áhættu. Hins vegar er málið af öðr-
um toga í GH-ríkjum [gengisháðum
ríkjum, innskot greinarhöfundar]
því að innlendir skuldunautar eru
með talsvert mikla óvarða stöðu
vegna gengisbundinnar lántöku. Í
þessum ríkjum er gjaldeyr-
isáhættan stór hluti kerfisáhættu (e.
systemic risk) fjármálakerfisins þar
sem gengisbreytingar gjaldmiðla
eru meðsveiflandi (e. procyclical).“
Hér benda þessir fræðimenn á
gríðarlega áhættu fyrir fjármála-
kerfið sem var fyrirséð árið 2006.
Þingheimur á Alþingi sá þetta
reyndar löngu fyrir þennan tíma,
þ.e. árið 2001, setti lög og bannaði
ósómann.
Þrátt fyrir þetta fjármagnaði
Íbúðalánasjóður, undir ríkisábyrgð,
(fyrir milligöngu lögfræðilegrar ráð-
Sovét Seðlabanka Íslands
Eftir Svein Óskar
Sigurðsson »Hverjir véla svo
heiftarlega gegn
efnahag Íslands, gegn
heimilum á Íslandi og
leggja á ráðin gegn al-
mannahag?
Sveinn Óskar
Sigurðsson
Þær fregnir bárust
í vikunni, að Össur
Skarphéðinsson, ut-
anríkisráðherra Ís-
lands, hefði farið í
mikla frægðarför til
Mið-Austurlanda.
Þar komst hann í vin-
fengi við Hamas-
samtökin og var
gerður að sérstökum
trúnaðarmanni
Arababandalagsins ef
marka má fréttir. Frægðarsól ut-
anríkisráðherra skín skært um
þessar mundir í arabaheiminum
og hann virðist vera að vinna öt-
ullega að því að afla Íslandi nýrra
bandamanna á sama tíma og hann
berst fyrir alheimsfriði.
En hverjir eru þessir nýju
„bandamenn“, sem hafa verið svo
duglegir við að ýta undir hégóma-
girnd Össurar? Hamas-samtökin,
sem ráða ríkjum á Gaza, eru
hryðjuverkasamtök samkvæmt
skilgreiningu ESB, Bandaríkj-
anna og flestra annarra lýðræð-
isríkja í heiminum. Helstu
„frægðarverk“ þess-
ara samtaka fyrir ut-
an að hafa skipulagt
hryðjuverkaárásir á
Ísrael í mörg ár, er
að hafa, þegar þeir
komust til valda á
Gaza, afhöfðað og
drepið fjölda póli-
tíska andstæðinga
sinna úr Fatha, sem
eru hin pólitísku sam-
tök Palestínuaraba.
Hefur ekki gróið á
heilt á milli þessara
fylkinga síðan þá.
Hamas-samtökin njóta dyggs
stuðnings Írans, eins mesta harð-
stjórnarríkis í heiminum í dag.
Þar ræður ríkjum Ahmadinejad,
sem hefur lýst því yfir að útmá
eigi Ísraelsríki af yfirborði jarðar
og drepa alla gyðinga. Stefnuskrá
Hamas tekur á sama hátt fram að
samtökin séu í heilögu stríði gegn
Ísraelsríki sem eigi að eyða með
öllum ráðum.
Hverskonar ríki eru síðan í
Arababandalaginu, sem hampa
Össuri svona mikið og Össur virð-
ist meta mikils? Þar eru ríki eins
og t.d. Saudi-Arabía, Súdan, Líbía
og Sýrland. Öll eru þau ríki sem
virða mannréttindi að vettugi. Í
Saudi-Arabíu hefur Saudi-
konungsættin ríkt með harðri
hendi í áratugi og fótum troðið
flestöll mannréttindi í landinu.
Nýlega bönnuðu bæði Fil-
ippseyjar og Indónesía sínum
landsmönnum að sækja um vinnu
í þessu fyrirheitna landi Össurar
vegna skelfilegrar meðferðar á
farandverkamönnum. Forseti
Súdans er Umar al-Bashir, sem
alþjóðlegi glæpadómstóllinn hefur
lýst eftir og kært fyrir glæpi gegn
mannkyni. Þar er hann ásakaður
fyrir að hafa skipulagt og stjórn-
að útrýmingarherferð á hendur
landsmönnum sínum í Darfur.
Talið er að um tvær milljónir
manna hafi farist þar. Ekki hefur
tekist að hafa hendur í hári hans,
meðal annars vegna þess að ríki
innan Arababandalagsins halda
verndarhendi yfir honum. Í Líbíu
hefur einræðisherrann Gaddafi
ráðið ríkjum síðustu áratugi og
fjármagnað hryðjuverk um allan
heim. Það frægasta var sprengju-
árásin á flugvélina sem hrapaði
við Lockerbie. Í Sýrlandi stjórnar
Bashar Assad ríkinu með harðri
hendi. Nýjasta afrek hans var að
beita skriðdrekum á friðsama,
óvopnaða mótmælendur.
Á sama tíma og Össur er að
koma í veg fyrir að Íslendingar
geti átt eðlilegt samband við ríki
sem í áratugi hafa verið vinveitt
okkur þá er hann að spyrða nafn
landsins við hryðjuverkasamtök,
einstaklinga sem eru eftirlýstir
fyrir glæpi gegn mannkyni og ríki
sem flestar aðrar þjóðir vilja lítil
samskipti hafa við. Ef það er vilji
hans að ganga frá orðspori Ís-
lands meðal lýðræðisþjóða heims
þá gengur honum það mjög vel.
Getur þó verið að skýring á
þessari hegðun Össurar sé sú að
verið sé að misnota sakleysingja,
á sama hátt og Hitler misnotaði
Chamberlain, forsætisráðherra
Bretlands á sínum tíma? Það
breytir því hins vegar ekki að
orðspor Íslands mun bera skaða
af.
Hamas, Össur og
Arababandalagið
Eftir Birgi Örn
Steingrímsson »En hverjir eru þessir
nýju „bandamenn“,
sem hafa verið svo dug-
legir við að ýta undir hé-
gómagirnd Össurar?
Birgir Örn
Steingrímsson
Höfundur er fjármálafræðingur og
MBA.
Skólavörðustíg 21, Reykjavík
sími 551 4050
Vöggusæng
ur
Vöggusett
Póstsendum