Íslenskt mál og almenn málfræði - 01.01.2008, Blaðsíða 151

Tann nýggi noktandi rótarboðshátturin í foroyskum 149
Spyrjari: Ná! Hvorfor begyndte du at snakke engelsk sá hurtigt?
Heimildarfólk: Æohm, fordi jeg har spilt..-jeg legede med engelske
spil. Og se...sá pá engelskfe] tegnefilm...Jeg ved ikke hvorfor, men jeg
kunne ikke lide at se danske tegnefilm, altsá med dansk tale. Ku’ ikke
li’ det. Sá jeg flyttede hele tiden til det engelske...sá pá tre ár gammel,
sá talte jeg færosk og engelsk, sá nu er det næsten som mit moders-
mál...
Væl veit eg, at hetta er ein sjálvsmeting, og at metast skal um slíkt við
varni. Men tað er altso soleiðis, at enskt hevur alt meira ávirkan á
foroyskt og er hetta hjá teimum ungu. Ávirkanin stavar júst frá tí, sum
hetta unga heimildarfólkið sigur: frá sjónvarpsfilmum og spolum! Frá
at vera tvímælt eru hesi ungu trímælt.
Tað er nokk ikki tilvildarligt, at samstundis sum tann enska ávirk-
anin veksur, kemur ein nýggjur, noktandi rótarboðsháttur inn í málið.
Sum sagt, so er sjálvljóðaburturfall í talumáli bæði hjá ungum og
eldri, og mann skuldi tískil líka so væl kunnað havt noktandi rótar-
boðshátt hjá teimum 65-70 ára gomlu ella hjá teimum 40-45 ára
8°mlu. Nú hevur enskt don ’t go til domis, altso við do, men um vit
siga, at replikatión gongur eftir frymlinum niðanfyri, so kann væl
vera, at talan er um enska ávirkan, t.e., at talan ikki er um kopiering
eha lán, tá ið tosað verður um replikatión:
(H) Málreplikatión (Heine og Kuteva 2005:81):
a. Speakers notice that in language M there is a grammatical
category Mx.
b. They create an equivalent category Rx in language R on the
basis of the use pattems available in R.
c. To this end, they draw on universals strategies of grammatica-
lization, using constmction Ry in order to develop Rx.
d. They grammaticalize Ry to Rx.
^æl kann hugsast, at tað er júst hetta, sum er hent við noktandi rót-
arboðshátti í foroyskum. Ungdómurin leggur merki til konstruktiónina
d°n 't go í enskum. Tey gera so eina líknandi, og her er vert at leggja
^erki til líknandi, konstruktión í foroyskum, og nýta tað tilfarið, sum