Vera - 01.06.1999, Síða 47

„Ég var hjá þjóðflokknum Baríba í Sekogúrú
í norðvesturhluta landsins, segir Maríne
Sekogúrú er þorp umkringt mörgum öðrum
litlum þorpum og búðum sem tilheyra því.
Því er skipt niður í þó nokkur hverfi eftir ætt-
um sem íbúar þeirra tilheyra: ætt járnsmiða,
vefara, slátrara, o.s.frv. Hver ætt myndar
eina stóra fjöskyldu sem býr í „fjölskyldu-
þorpum'1. í þeim eru lokaðar kofaþyrpingar í
kringum húsagarð þar sem hver fjölskylda
býr, þ.e. fjölskyldufaðir ásamt konu eða
konum sínum og börnum, og oft er líka
móðir hans, móðursystir, frændi, o.s.frv.
Auk hefðbundins starfs stunda allir í
Sekogúrú akuryrkju. Þeir rækta hirsi, mais,
manjok, sætuhnúðurt (igname), dúrru og
mikla bómull sem er keypt af ríkinu."
Maríne segir að í Benín séu um 50 þjóð-
flokkar sem tali jafnmörg ólík tungumál og
eru líka gjörólíkir hvað snertir menningu og
erfðavenjur. Sumar þjóðir stunda umskurð á
drengjum og stúlkum, aðrar ekki. „Baríba-
þjóðin er næststærsti þjóðflokkur Beníns,
um 8% íbúanna, og býr aðallega í norð-
austri og norðri. Hún skiptist í þrjár stéttir:
eignastétt, sem hefur stjórnmálavald, frjálsa
stétt, sem á landið og hefur trúarvald, og
stétt sem er sér á parti og á erfitt með að
sameinast öðrum stéttum þjóðarinnar, það
eru niðjar þræla Baríba.
í hverri stétt eru margir ættbálkar sem
þekkja má í sundur af örum í andliti þeirra.
Þau eru gerð við fæðingu, með rakvélablaði,
af gömlum konum úr þorpinu sem halda við
fornum venjum. Þær eru oft líka Ijósmæður
og annast umskurð.
Baríba þjóðin er aðallega andatrúar. Smá-
hluti hennar er múhameðstrúar þar sem hér-
aðið var unnið í nafni þeirrar trúar á 16. öld
en trúin hefur aldrei átt mikil ítök. Síðan er
lítill hluti kristinn en trúboðsprestar, aðallega
kaþólskir en einnig nokkrir mótmælendur,
hafa sest þar að síðustu 50 árin.“
Konur lifa erfiðu lífi í þessu samfélagi
að sögn Maríne. Þær fara á fætur um
klukkan sex á morgnana, á undan
öllum öðrum, til að matreiða morgunmat.
Síðan fara aðrir í fjölskyldunni á fætur og
Þau borða saman. Að loknum morgunmat
heldur eiginmaðurinn til vinnu sinnar út á
akur. Á sumum tímum ársins fara konan og
börnin líka þangað. Annars sér konan um
heimilið, sópar, þvær þvott og útbýr mat
handa stórri fjölskyldu. Uppistaðan í máltíð-
um er venjulega mauk úr kornum eða sætu-
hnúðurt sem eru mulin með mortéli. „Fyrir
vikið eru konur mjög vöðvastæltar af úti- og
„inni“vinnu,“ segir hún. „Þær eignast líka oft
barn mjög ungar og bera það á bakinu allan
daginn og hafa á brjósti. Stundum fær kon-
an hjálp hjá konum í næsta fjölskylduþorpi
°g hún hjálpar þeim í staðinn þegar tækifæri
gefst. Dætur hennar byrja að taka þátt I
heimilisstörfum um 8 ára aldur.
Konan fer allra sinna ferða í þorpinu, oft-
Maríne Piéjus ásamt Baríba fólki sem hún dvaldist hjá við mannfræðirannsóknir.
Konur í Sekogúrú ganga oft 10 km leið með körfur fullar af vörum á höfðinu,
berfættar á malarvegum í 40 stiga hita.
ast þeirra erinda að heimsækja nágrannakonur sínar.
Markaðurinn er þýðingarmikill mótstaður og það er mark-
aður ( hverju þorpi, venjulega fjórða til fimmta hvern dag.
Konurnar fara þangað til að selja eða skiptast á vörum,
nokkrum hænum eða grænmeti. Þær konur sem hafa upp
á meiri varning að bjóða eru venjulega konur opinberra
starfsmanna, t.d. þeirra sem þurfa ekki að vinna á ökrum.
Þær selja perlur, vestrænar vörur og leirker og körfur sem
eru framleiddar á staðnum. Þegar markaðurinn er í
Kúande, næsta bæ, ganga konurnar í Sekogúrú 10 km leið
með körfur sínar á höfðinu, fullar af vörum, oft berfættar á
malarvegum og í 40 gráðu hita. Það eru engir bílar í
Sekogúrú, aðeins nokkrar skellinöðrur og nokkur hjól.“
47