Vera - 01.06.1999, Blaðsíða 53

eronica Galea, ein af stofnendum grasrótarhreyfingarinnar
^oviment Mara Maltija, Konur Möltu, sem komu á fót neyðar-
linu fyrir þolendur heimilisofbeldis.
(langstærstu verkalýðshreyfingu Möltu), að
kona sé í forsvari fyrir valdmikla byggingar-
og húsnæðisnefnd ríkisins, að kona sé ráð-
herra og að arkitektar landsins hafi valið
konu til að vera í forsæti fyrir sig. Tvær
þingkvenna stjórnarliðsins eru svo formenn
fastanefnda þingsins fyrir utanríkis- og fé-
lagsmál og forseti þingsins eða „speaker-
inn“ var kona þangað til fyrir stuttu. Og
skömmu á eftir Vigdísi hér heima var Ag-
atha Barbara valin af þingi Möltu til að vera
forseti landsins. Þessar kvenhetjur endur-
spegla auðvitað engan veginn vonda stöðu
kvenna á Möltu almennt en bera þess frek-
ar vitni að maltneskar konur eru umfram allt
mjög hugaðar og kraftmiklar.
Það voru ekki lítillátar konur sem ég sá
flytja ræður á flokkshátíð Verkamanna-
flokksins á kvennadaginn 8. mars sl. Þing-
IÞingkonur flokksins, auk 250 kvenna sem mættar voru til
hátíðarfialdanna, enduðu hverja einustu ræðu með þvíað hrópa herskáar
hin ýmsu slagorð flokki sínum í hag og ekki var legið á grófum og hávær-
um hrópum úr sal.
Helena Dalli þingkona Verkamannaflokksins var kvennafull-
trúi þingsins og hafði ráðherraígildi. Hún er fyrrverandi feg-
urðardrottning Möltu, tveggja barna móðir og stjórnmála-
fræðingur.
69 þingmönnum, þrjár frá hvorum flokki. í
sveitarstjórnum, sem er aðeins 5 ára gam-
alt fyrirbæri, er hlutur kvenna þó nokkuð
hærri, eins og víðast annars staðar. En um-
ræðan um stöðu kvenna og jafnréttismál er
að lifna við svo um munar á Möltu. í tveim-
ur aðal dagblöðunum, hinu maltneska
Times og Independent, líður varla sá dagur
að ekki séu stórar og vel myndskreyttar
greinar [ lit um hitt og þetta sem varðar jafn-
réttis- og fjölskyldumál. Umræðan er hins
vegar svolítið einföld. Ef greinarnar eru ekki
skreyttar mynd af móður með ungabarn í
örmum þá eru myndir af konu í dragt með
skjalatösku. Enn hef ég hvergi rekist á
rnyndskreytingu þar sem ungur maður
heldur á barni. Ef einhver er með ungabarni
á mynd er það kona með sítt hár. Hið
skondna er þó að tveir helstu pistlahöfund-
ar stóru blaðanna eru kvenkyns. í vikuleg-
um pistlum sínum, sem fá viðbrögð lesenda
alla vikuna, taka þær báðar undantekning-
ry arlítið á óvæginn, rökfastan og skemmtileg-
an hátt fyrir mál sem varða konur eða varpa
kvennasjónarhorni á aðalumræðuefni sam-
félagsins.
Þær konur sem skara fram úr á Möltu eru
hinar dæmigerðu „kvenhetjur" sem virðast
9®ta allt. Það lítur skringilega út í rótgrónu
karlaveldi á Möltu að það sé kona sem sit-
Ur í forystusæti hins maltneska ASI
konur flokksins, auk 250 kvenna sem mætt-
ar voru til hátíðarhaldanna, enduðu hverja
einustu ræðu með því að hrópa herskáar hin
ýmsu slagorð flokki sínum ( hag og ekki var
legið á grófum og háværum hrópum úr sal.
Greinarhöfundur, sem flokkast undir hinn
venjulega, lokaða íslending sem er ekki van-
ur því að konur hækki róminn að ráði, sat því
agndofa undir árásargjörnum ræðustíl og sá
samstundis fyrir sér að nú færu konurnar út
og hreinlega dræpu einhvern. Vonbrigði mín
með kvennadaginn í mars - þrátt fyrir að
stjórnmálaflokkar Möltu hafi gert heilmikið úr
þeim degi - voru hins vegar þau að konurn-
ar í Verkamannaflokknum gerðu það að
kröfu dagsins að lækka verðlag á nauðsynja-
vörum fyrir fjölskyldurnar og voru þar með
bara að endurtaka helsta ágreiningsefni í
stjórnmálum landsins.
Fjölskuldulögin, nýlegir áfangar
og viðhorfin
Jafnréttisbaráttan á Möltu snýst fyrst og
fremst um lagabreytingar. Engin sérstök
jafnréttislög eru til en helst er fjallað um rétt
kvenna í fjölskyldulögunum. Skrifstofa jafn-
réttismála á Möltu (nefnist nú stjórnardeild
um samfélagsstöðu kvenna) er ennfremur
fárra ára gömul og hefur litlar bjargir, fátt
Á 35 ára afmælishátíð kvenréttindafélags Möltu. Til hægri er
Jane Spiteri, ein af stofnendum félagsins og goðsögn meðal
kvenréttindakvenna, og meö henni eiginkonur ráðherra Þjóð-
arflokksins.
starfsfólk og engin ráð til að túlka þau lög
sem snúa að stöðu kvenna. Fyrir tæpum
sex árum var hluta fjölskyldulaganna þó
breytt í jafnréttisátt. Með breytingunum var
konum fyrst heimilt að taka lán hjá opinber-
um stofnunum án undirskriftar eiginmanns
og eiginmaðurinn því ekki höfuð fjölskyld-
unnar lengur. Sömuleiðis getur eiginmaður-
inn ekki lengur selt eignir í sameign án sam-
þykkis konu sinnar og hann er ekki lengur
53