Akranes - 01.07.1951, Blaðsíða 10
14 fóru báðir þessar bátar til viðlegu i
Sandgerði á vegum Lofts Loftssonar og
Þórðar Asmundssonar, en þeir höfðu þá
keypt Sandgerðiseignina af Matthiasi
Þórðarsyni.
Ekki dró þetta úr kappi og sókn Hákonar
og fiskaði vel, ekki siður en á opnu skip-
unum. Leið nú ekki á löngu að honum
þótti fleytan lítil. Byggðu þeir Loftur því
fljótlega annan Svan, — en svo hét bátur-
inn, — var hann 28 smálestir, og var
Hákon lengi með hann við góðan orðstir.
Liðtækur á fleiri sviðum.
Hákon var víkingur í lund, traustur
maður og trygglyndur, bæði við menn
og málefni, þau er hann virti stuðnings.
Árið 1902 var stofnað á Akranesi merki-
legt félag, sem hér gerði mikið gagn á
marga vegu. Þar gerðist Hákon þegar fé-
lagi, og var þar ekki hálfur fremur en
annars staðar. Árið 1905—6 byggði þetta
félag stórt samkomuhús, sem enn stendur.
I byggingu þess og aðdráttum öllum átti
Hákon einn mesta þátt, og komu þó margir
liðtækir menn við sögu. Þar voru lítt mæld
eða vegin dagsverkin eða um metizt, þar
kom aðeins eitt sjónarmið til greina, að
koma húsinu upp og hefja þar öflugt fé-
lagsstarf til heilla landi og lýð.
Eitt höfuðmál Bárufélagsins á þessum
árum var að gera tilraun til þess að bæta
verzlun félagsmanna á sölu afurða sinna
og að afla þeim sem ódýrastra nauðsynja
til heimilisþarfa. Þrátt fyrir hlédrægni
Hákonar, varð hann aðal forvígismaður
þessara innkaupasamtaka félagsins og
vann þar mikið og gott starf. Með þraut-
segju sinni og hyggindum útvegaði hann
þeim góð kjör hjá verzlununum, en einnig
átti hann mikinn þátt í að halda saman
mönnum um þessi hagsmunamál sín, en
það var oft a. m. k. vandasamt, af ýmsum
og ólikum orsökmn. Allt þetta gekk furð-
anlega vel og voru viðskipti þessi eftir-
sótt af kaupmönnum hér, því að viðskiptin
voru allmikil og allt greitt í peningum
við móttöku. Þá var ekki keypt til mál-
tíðar hverrar eða eins dags eins og nú.
Að haustnóttum var a. m. k. dregið í bú
það sem svara mundi þörfum vetrarlangt.
Hákon var lítt við opinber mál riðinn,
var þó nokkur ár i hreppsnefnd.
Ekki var ævin öll.
Síðari hluta ævinnar var heilsa Hákonar
ekki sterk og er líklegt að vanheilsu þá
megi að einhverju rekja til uppvaxtarára
hans, erfiðis og volks, en m. k. af þessum
sökum varð Hákon að hætta sjómennsku
á mótorbátunum miklu fyrr en honum
gott þótti.
Þrátt fyrir óvenjulegan dugnað og afla-
föng um áratugi, mun hann ekki hafa
82
verið svo efnum búinn, er hann hætti for-
mennsku, að hann gæti „átt það gott,“ eins
og stundum er sagt. Og þótt svo hefði
verið, hentaði Hákoni annað betur, en að
setjast i helgan stein eða halda að sér
höndum. Hann hafði alla tíð frá blautu
barnsbeini fengist við sjóinn, og var hon-
um næstum eins samgróinn sem fuglinn,
sem þar elur allan aldur sinn. Það kom
því ekki til mála að yfirgefa hann. Hvað
átti hann að gera annað?
Eins og áður er sagt, misti Hákon Þóru
kcnu sína árið 1916, en þá var dóttir
þeirra aðeins 9 ára gömul.
Árið 1923 mun það hafa verið, er Há-
kon kvæntist öðru sinni, Petrínu Narfa-
dóttur, ágætri konu, þá fimmtugur að
aldri. Þau hafa alla tið búið á Kárastíg
14 í Reykjavík og hafa eignast 4 börn.
Það er langt síðan að Hákon fór að
hafa alvarleg óþægindi af svokallaðri liða-
mús — sérstaklega í öðru hnénu — og
átti af þessum sökum mjög erfitt um gang,
því fremur, sem nú var sjávargatan orðin
lengri en í Lambhúsum. Þrátt fyrir þetta
reyndi Hákon að þreyta fangbrögð við
sjóinn. Það var fyrir um það bil 14 árum,
að hann varð fyrir því óhappi og áfalli,
að meiðast alvarlega á öxl og handlegg,
við það að fara í spil á mótorbát. Af þessu
slysi varð hann að vera margar vikur á
sjúkrahúsi, og náði sér í raun og veru
aldrei síðan. En eigi var honum í hug að
gefast upp eða biðja ásjár.
Aftur á opnum bát.
Hákon var nú orðinn ómagamaður þetta
fullorðinn, heilsan látið ásjá verulega, en
átti auk þess við nokkrar áhyggjur að
striða. Þrátt fyrir allt þetta kom honum
ekki til hugar að hopa, heldur klóra í bakk-
ann og halda velli svo lengi sem lífið sjálft
entist. Hann keypti sér því trillubát og
gerði út í sundin og nærliggjandi grá-
sleppumið. Nú þurfti ekki lengur að róa
eða setja á land að kvöldi, eins og áður.
Nú gekk á ýmsu um áhöfn, mótsett við
það, sem var í gamla daga, og á mótor-
bátunum. Mörg hin siðari ár réri Hákon
einn á trillunni sinni, lagði netin einn og
„fór svo með“, eins og það var kallað.
Hann sótti einn aflann og seldi hann
sjálfiu, en farlama maður gekk heim og
heiman. Hann mátti muna tvenna tím-
ana. Reykjavík er rausnar-bær, en hún
réttir þeim ekki allt, sem aldrei kvaka.
Ekkert var Hákoni fjær en að byðjast
ölmusu, eða leita á náðir hins opinbera i
ellinni, fyrst hann slapp við það í æsku.
Síðustu árin varð gangan Hákoni svo erfið,
að hann tók það ráð að liggja við um lengri
tíma úti í Gróttu. Það fór vel á með hon-
um og vitaverðinum, og þeir höfðu ein-
hverja sambjörg um aflaföngin.
Hann var æði sjó-kaldur.
Hákon Halldórsson var það, sem menn
kalla á gamalli, góðri islenzku, sjó-kaldur
maður. Hann var i eðli sínu fámáll, en
hann var meira en það á sjónum. Hann
var beinlínis fúllyndur og lét ekki úti
nema nauðsynlegustu orð, og það ekki
með neinni mýkt. Hákon var ekki einn
með þessu marki brendur. Þetta var ekki
ótitt um góða formenn, og þeir gátu leikið
á als oddi, strax er sjónum sleppti, þótt
ekki ætti það heldur við um Hákon, því
að hann var fálátur eins og áður er sagt.
Þó gat Hákon verið laun-kýminn þótt lítið
færi fyrir þvi og manni dytti alltaf fyrst
og fremst í hug alvörumaðurinn um fram
allt. Þeir, sem bezt þekktu Hákon, gengu
þess þó ekki duldir, að heitt hjarta sló
undir. Hjarta, sem langaði til að líkna og
gera gott, fremur en að auka sviða og
sárindi. Það sýndi hann oft, því að hann
var tröll tryggur, unni átthögum sínum
og öllu góðu. Hann var maður, sem var,
en vildi ekki sýnast.
Eina undantekning, sem ég þekki.
Á yngri árum Hákonar var allmikið
drukkið á Akranesi, en hann var þar sem
annars staðar þéttur fyrir og fór sér ekki
að voða við það gutl. Hann „smakkaði“
vín, eins og það var kallað, en því minnist
ég á þetta, að hann er eini maðurinn, sem
ég hef fyrir hitt á lifsleiðinni, sem mér
þótti skemmtilegri með víni. Eðli hans og
mótun uppeldisins höfðu samtvinnað í
honum óvenjulegan persónuleika, sem
fyrst og fremst vissi að ókenndum almenn-
ingi. Vínið var honum ekki hættulegt, af
því að hann var einn af þeim örfáu, sem
kunni þar hóf á. Hóf, sem gaf öðrum
hæfilega innsýn í huga hins dyggðum-
prýdda manns, með hjartað á réttum stað,
þrátt fyrir harða skel hans, sem að flest-
um vissi.
Ýmsir munu minnast þessa drengskap-
armanns, þakka dugnað hans og dánu-
mennsku, eu ég vil gera það opinberlega
íyrir hönd Akraness. Honum var mál á
hvíldinn, en aldrei liopaði hann.
Hákon andaðist 13. marz 1951.
Ól. B. Björnsson.
KAUPIÐ
AKRANES
GBEIÐIÐ
AKRANES
Útvegið blaðinu nýja kaupendur.
AKRANES