Akranes - 01.07.1951, Blaðsíða 22

1 landi forfeðranna
Ferðaminningar frá Noregi
Þriðjud. 3. júlí ek ég með mínum ágætu
gestgjöfum, Larsen skólastjóra og konu
hans frá Langholt, sveitaþorpi á Norður-
Jótlandi, þar sem ég hefi dvalið í hálfan
mánuð og notið framúrskarandi gestrisni
og fyrirgreiðslu þessara ágætu hjóna og
kynnst mörgu prýðilegu fólki, sem einnig
gerði sitt til að dvölin þarna yrði mér sem
ánægjulegust. Ferðinni er heitið til Hirts-
hals, smábæjar á norð-vesturströnd Jót-
lands. Við ökum i bíl, sem bróðir frúar-
innar á, en hann er fasteignasali í Ála-
borg, viðfeldinn og skrafhreyfur náungi,
sem sitt af hverju hefur reynt, þó hann
sé aðeins liðlega þrítugur, meðal annars
setið 2 ár í fangelsi fyrir það, að hann
þótti nazistunum um of hliðhollur á stríðs-
árunum.
Ferðin gengur greitt, vegurinn er góður,
eins og alls staðar í Danmörku, asfalter-
aður, víðast þráðbeinn og því sem næst
láréttur. Á báðar hendur eru akrar og
sáðsléttur, og víða sjást nautgripir og hest-
ar á beit. Sums staðar eru einstök bænda-
býli, en annars staðar smá sveitaþorp.
Eftir þvi sem norðar og vestar dregur,
virðist landið ófrjórra, en þó er það því
sem næst allt ræktað og falleg skógar-
skjólbelti milli teiganna. Er við komum
til Hirtshals, er vestan strekkingur og
skúraveður. Má greinilega sjá á trjánum,
að vestanvindamir næða þarna oft og
napurlega, því krónurnar eru sveigðar
undan hafáttinni og mátti raunar sjá
merki um hið sama inni í miðju landi,
þó lítið verði maður stormsins var, svo er
hinum laufriku skógartrjám fyrir að
þakka.
Við bryggjuna liggur fallegt 800 tonna
skip ,er heitir Jylland, tilbúið að leggja
af stað yfir Skagarakið, yfir til Kristian-
sand í Noregi. Við drekkum kaffi í snyrti-
legu veitingahúsi, svo kveð ég þessa ágætu
dönsku vini mína og stíg um borð. Þar er
þrön^ ó þingi og hvert sæti skipað, enda
standa nú yfir skólaleyfisferðalög, sem
æskufólkið notar gjaman til að heimsækja
jafnaldra í einhverju hinna Norðurland-
anna. Þama vom t. d. mörg skólaböm
frá Suður-Jótlandi ásamt kennurum sín-
um, er ætluðu í viku ferðalag um Noreg.
Þar var einnig fjölmennur norskur karla-
kór á heimleið úr söngför um Jótland. Er
skipið lagði frá landi, var danski þjóð-
söngurinn sunginn og Danmörk kvödd
með húrrahrópum. Ég reyndi að festa sem
bezt í minni mér myndina af þessu vin-
gjarnlega, frjósama og vel ræktaða landi,
og fram í hugann komu ótal margar end-
urminningar frá hinni stuttu en ánægju-
legu dvöl minni þar. — Sjóferðin tekur
5 tíma. Oft er sjólag slæmt á þessari leið,
en nú var því sem næst sléttur sjór, og
allir hressir og kátir og mikið sungið. Til
Kristiansand var komið kl. að ganga 7,
og þar sem eigi var um nokkra ferð að
ræða til Langesund fyrr en að morgni
næsta dags, notaði ég kvöldið til að skoða
bæinn, eftir að ég hafði átt símtal við
Lund-Tangen, formann Norrænafélagsins
í Langesund, en hann var jafnframt form.
nefndar þeirrar, er annaðist undirbúning
vinabæjarmótsins, er haldið skyldi þar
dagana 4.—9. júlí og ég var á leið til.
Hafði hann þennan sama dag fengið bréf
frá Magnúsi Jónssyni skólastjóra, þar sem
hann tilkynnti þátttöku Akraness í mót-
inu og hver yrði fulltrúi þess. Kvað hann
komu mína gleðja sig mjög, og átti ég
síðar eftir að reyna, að það voru ekki bara
venjuleg kurteis tilsvör, heldur fylgdi þar
hugur máli, sprottið af einlægri vináttu
til íslands og þá fyrst og fremst þessa
nýja vinabæjar.
Kristiansand er fallegur bær með um
25 þúsund íbúa. Á þessu ári átti hann.
300 ára afmæli og hafði þess verið minnst
með mikilli viðhöfn. Var enn opin sýning
þar í fomfrægum kastala, er sýndi í mynd-
tun, línuritum og með mörgu öðru móti
þróunarsögu bæjarins, atvinnuhætti og
menningarástand. Skoðaði ég þessa sýn-
ingu, svo og kastalann sjálfan, sem er frá
dögum Kristjáns konungs 4., er grund-
vallaði þessa borg. Þvi miður hafði ég ekki
tima til að skoða borgina svo sem ég hefði
viljað, en þar eru margar merkilegar bygg-
ingar, svo sem t. d. jámbrautarstöðin, sem
fyllilega stenzt samanburð við samkonar
byggingar í miklu stærri borgum, enda
er Kristiansand mikil umferðamiðstöð,
með fjölda ágætra gistihúsa og dvalar-
heimila.
Að morgni hins 4. júli lagði ég svo af
stað með langferðabíl áleiðis til Lange-
sund. Var einnig hægt að komast þá leið,
annað hvort með járnbrautarlest eða bát,
en kunnugir ráðlögðu mér að taka bíl-
ferðina, á þann hátt mundi ég bezt kynn-
ast landinu og njóta útsýnisins. Einhvern
veginn verður Islendingnum öðru vísi
innanbrjósts ,er hann ferðast um Noreg
en Danmörku. Það er óþægilegt að gera
grein fyrir því, eða af hverju það stafar.
Ef til vill eiga sögulegar minningar sinn
þátt í þvi og vafalaust landslagið, sem
mjög líkist því, er við eigum að venjast
hér heima, firðirnir, víkurnar, fjöllin,
hæðirnar og dalirnir, með vötnum og ám,
ýmist djúpum og lygnum, eða straum-
hörðum og fossóttum. Væri aðeins gróð-
urinn og þá sérstaklega skógamir ómóta
hér og í Noregi, sæist bezt hve víða þessi
lönd eru áþekk. Þarna inn með ströndinni
er láglent og mishæðalítið og sést víða
lítið út frá veginum vegna skógarins, er
að mestu byrgir útsýnið. Ekið er í gegnum
marga bæi, stóra og smáa ,sem allir hafa
það sameiginlegt, að vera hreinlegir og
snyrtilegir, með sín litlu og vel máluðu
timburhús, sem gjarnan eru aðeins ein
hæð, með bröttu, hellulögðu risi. Ég var
svo heppinn, að hjá mér sat í vagninum
blaðamaður frá Skien, sem er bær skammt
frá Langesund og fræddi hann mig um
ýmislegt, er fyrir augu bar, auk þess sem
hann spurði mig margs héðan frá íslandi.
Ferðin til Langesund tók 6 tíma og
fundust mér þeir fljótir að liða, því margt
var að sjá og um nóg að ræða við þennan
ágæta sessunaut minn. Veðrið var líka
ákjósanlegt, sólskin og hægur andvari, svo
hitinn var þægilegur, er maður hafði losað
sig við jakkann. Er til Langesund kom,
staðnæmdist bíllinn á rúmgóðu torgi
skammt upp frá höfninni. Það fyrsta sem
ég tók eftir voru hinir fimm Norðurlanda-
fánar er þar blöktu í hvirfingu.
Lund-Tangen var þar mættur og bauð
mig innilega velkominn og fylgdi mér svo
heim að húsi því, er ég skyldi búa í, meðan
ég dveldi þar. Húsbóndinn var fiskkaup-
maður, baptistatrúar og bezti karl. Naut
ég hinnar mestu gestrisni hjá þeim hjón-
um, eins og væri ég gamall heimilisvinur
þar. Kvöldverður var svo snæddur í stærsta
gistihúsi bæjarins, Langesunds-Bad, og
voru þar mættir flestir fulltrúarnir ásamt
ýmsum fyrirmönnum bæjarins. Var það
nokkurs konar kynningarkvöld, þar sem
þessum fámennu fulltrúahópum hinna
AKRANES
94