Akranes - 01.07.1951, Blaðsíða 20
NOKKIIR ORÐ TIL BISKUPS
FLUTT AF ÓL. B. BJÖRNSSYNI VIÐ VÍSITASÍU í AKRANES-
KIRKJU SUNNUDAGINN 15. JÚLÍ 1951
Háœruverðugi herra biskup.
Mér hefur verið falið að ávarpa þig af
hendi leikmanna í söfnuðinum, er þú kem-
ur hingað á Akranes í fyrsta sinn á vísi-
taziuferð í nafni embættisins. Að gömlum
og góðum sið, viljum við því fyrst og
fremst bjóða þig og frú þína hjartanlega
velkomin í þetta Guðshús okkar, á þessum
blíða sumardegi.
Hér hjá okkur er ýmsu ábótavant, svo
i kirkjulegum og kristilegum efnum sem
öðrum. Þar vantar okkur þó sjálfsagt mest,
— svo sem marga aðra —, nógu ríkan
skilning og vakandi áhuga á þeim grund-
valliratriðum , sem gera einstaklinginn að
manni, eykur þroska hanns og skapar
gi'ftu samfélagsins, þ. e. þjóðarinnar.
Hér er ekki um nýtt vandamál að ræða,
þvi að það er jafn gamalt mannkyninu.
En það er vaxandi vandamál á okkar dög-
um, og með hverju ári viðsjárverðara.
Þrátt fyrir óþrjótandi auðlegð og gæði þess-
arar jarðar, og þrátt fyrir aukna menntun
og hraðvaxandi tækni á hinum ótrúlegustu
sviðum,hefur manngildi mannanna ekki
vaxið að sama skapi, a. m. k. ekki eins
almennt og æskilegt væri. Þess vegna eru
vandkvæðin svo mörg og örðug viðfangs.
Það er of algengt að nota það sem afsök-
un í tíma og ótíma hér á landi: Hvað
getum við svo litil þjóð? Slika afsökun
getur engin þjóð borið fram, ekkert hérað,
enginn Islendingur. öll heild byggist á
hinum örsmáu eindum Máttur heildarinn-
ai —til ills eða góðs — byggist því á ein-
staklingum þjóðfélaganna, hvort sem þau
eru stór eða smá. Máttur þeirra til lífs og
afreka bj'ggist á hverjum einstaklingi,
hverju heimili og héraði. Það byggist á
erfðum genginna kynslóða annars vegar,
og því arðgæfa, sem við bætum við með
okkar kynslóð. Ef við gerum því hvort-
tveggja, vanrækjum að standa vörð um
það bezta í arfleifð genginna kynslóða,
og leggjum að verulegu leyti rangt mat
á það, sem við teljum að tileinka eigi okkar
eigin kynslóð, er hin mesta hætta ,á að
þeir, sem við taka verði verrfeðrungar.
Af þessu sjáum við víða brotalöm i
þjóðfélaginu og margan, sem ber ugg í
brjósti. Hér er margt, sem glepur æskunni
sýn og veikir viðnámsþrótt hennar. Margt,
sem býður synd og sorgum heim, og saurg-
ar hin helgu vé heimilisins. Heimilið,
sem ef til vill er nýlega stofnað með björt-
um vonum tveggja einstaklinga, með trú
á mönnunum yfirleitt, og þjóðfélaginu í
heild. Hér er ekki hægt að ræða þetta
mikla vandamál itarlega. Þó þarf það að
ræðast, hvar sem tveir eða þrír eru saman
komnir, því að það snertir okkur hvern
og einn, þjóð okkar og þegnskap hvers
alheimsborgara. Sú nauðsyn er töluð út
úr hjarta allra mestu andans mikilmenna
á öllum tímum, einnig þeirra, sem í dag
bera hita og þunga dagsins um, hvernig
miskunn og mannréttindum reiðir af, svo
og öllu því, sem grundvallað er á kærleik-
ans eilífa afli er eitt getur sigrað heiminn.
Voryrkjan við þessi veigamiklu störf
eru víðast um of vanrækt. Þeim er ekki
nægur gaumur gefinn af þeim, sem standa
báðum fótinn í lífinu við önn dagsins og
erfiði. Og þegar aldurin færist ýfir, sjáum
við fyrst, að við höfum látið ýmis tækifæri
ónotuð og syrgjum það.
Von manna um batnandi heim hefur
alltaf verið meira og minna bundin við
kirkjuna, stundum meira stundum minna.
Á síðustu tímum með vaxandi afli og
trausti. Af hverju? Af þvi kirkja Krists
miðar við hverja mannssál. Þar sem líta
verður á hið stundlega með hliðsjón af,
að um eilífðarveru er að ræða. Því að með
því að miða við og virða hið eilífa, fær
hið stundlega á vegum mannanna og í
samskiptum þeirra þann blæ, sem næsta
manni verður að boðskap um mannrétt-
indi og mannkærleika. Batnandi heimi
i beztu merkingu talað.
Von manna er því fyrst og fremst bund-
in við kirkjuna, stofnsetta af Guði sjálfum.
Kærleikans eilífu uppsprettu, sem hann
Góður vinur minn stundar nú nám við
Bandariska háskóla. Hann gefur það ekki
eftir, því að hann les mestan tíma ársins og
ann sér engrar hvildar. Ekki er hann lang-
skólagenginn að heiman, er útskrifaður úr
Samvinnuskólanum i Beykjavík. Hann er
hinn mesti dugnaðarvargur. Kann vel
ensku, frönsku og fleiri mál. Áður en hann
lagði í vestur-vegu hafði hann komið á fót
hinu mesta þjóðþrifafyrirtæki, Jarðhúsun-
um við Reykjavík. Þegar það var fullgert
og ljóst, að það mundi gera gagn, brá hann
sér - fullorðinn - til háskólanáms i Ame-
ríku. Býst ég við að þaðan komi hann svo
fullnuma næsta haust í þeirri grein, sem
blessaði og gaf hin dýrlegustu fyrirheit.
Það vantar því ekkert frá hendi Guðs, en
allt frá okkar hlið. Okkur vantar því ekkert
annað en þjónustu-andann við Guð og
vilja hans, til þess að allt það, sem menn
óttast nú við hvert fótmál hverfi sem dögg
fyrir sólu.
Hér hefur kirkjan látið draga úr greip-
um sér mörg og mikilvæg haldreipi, sem
henni komu áður að gagni í sinni mikil-
vægu köllun. Hér er ekki hægt að ræða
það eða rekja nánar, en vegna þessa þarf
hún að leita á ný mið til áhrifa. Henni hef-
ur um of verið þokað af heimilunum og
úr skólunum. Hún þarf að hafa meira
saman við æskuna að sælda, sérstaklega
í ifjölmenninu. Hún þarf að vekja upp
starf og tengjast traustari böndum við
ýmis mannúðar- og menningarfélög og
trúaða leikmenn. Henni hefur sjaldan
riðið meira á súrdeigskraftinum. Sjaldan
hefur einstaklingunum verið þörf á styrk-
ari staf, en þegar þjóðfélögin riða af of-
metnaði efnishyggjimnar, hroka og
heimsku þeirrar vitveru, sem telur sig vita
allt og geta allt.
Kæri herra biskup. Eg vona að margir
hér í þessum bæ vilji styðja þig, sóknar-
prestinn, prófastinn og aðra presta lands-
ins, til þess að skapa ríkari skilning á hinu
mikilvæga hlutverki kirkjunnar, sem um-
fram allt þarf að byggjast á virkara starfi
í einni eða annarri mynd. Það geta ekki
allir verið prestar, en jafnvel hinir minnstu
geta hjálpað til að gera prestinn tvielfdan,
eða margra manna maka í starfi sínu.
Kirkjan þarlf nú víða að leggja net sín, því
að ekki eru allt nytjafiskar, sem synda í
hinu grugguga vatni vorra tíma.
í nafni safnaðarins bið ég Guð að blessa
þér þetta ábyrgðarmikla starf og árangur
af þvi sem víðast og sem lengst. Eg þakka
þér fyrir komuna.
fáir íslendingar hafa ennþá numið til hlít-
ar a. m. k..
Nýlega fékk ég bréf frá þessum vini
minum og þar sem það er að ýmsu leyti
merkilegt, vildi ég lofa lesendum Akra-
ness að heyra glefsur úr þvi, i því trausti,
að bréfritarinn reiðist mér ekki fyrir. Þar
segir m. a.:
„f dag er 175. þjóðfrelsisdagur U. S. A.
Frelsisklukkunni, sem hringt var á stofn-
degi þjóðarinnar í Philadelphiu, var hringt
gegnum útvarp um gjörvallt landið. Mann-
réttindaskráin lesin í hverri borg og byggð,
henni heitið hollustu af hverju manns-
barni og arfurinn þakkaður.
Þar sem
er
gattmtir gefinn
92
AKRANES