Dagblaðið Vísir - DV - 29.06.2004, Blaðsíða 15

i'dtávi
DV Fréttir
* .OS.MJ' .eSvftUÍ \Q\J\.Q\ 4 M
ÞRIÐJUDAGUR 29. JÚNÍ2004 75
b
Bandaríski drengiakórinn
ana oFLakes Cnoir-
oys lýkur mánaðar tónleikaferð um
Evrópu í Grafarvogskirkju annað kvöld kl.
20. Stjórnandi kórsins er Francis
Stockweel og kemur hann með drengina
beint frá Vínardrengjakórnum í Austurríki
á fund Unglingakórs Grafarvogskirkju
undir stjórn Oddnýjar Jónu Þorsteins-
dóttur. Drengjakórinn kom hingað í fyrra
á Evrópuferð sinni og söng í Grafarvogs-
kirkju. Þá kviknaði hugmynd um samstarf
hans og unglingakórsins, en hann heldur
til Bandarikjanna næsta sumar að syngja
með Land of Lakes Choirboys þar. Á tón-
leikunum í Grafarvogskirkju annað kvöld leikur Hörð-
ur Bragason, organisti kirkjunnar, með kórunum.
.......agnusson.
Teddr. sýningu á skúlptúrum úr viði og malmi i
Perlunni. A undanförnum árum hefur hann sýnt verk
sín í Þýskalandi, á Spáni, í Kanada og í
Færeyjum en þetta er í sjötta sinn sem
hann sýnir í Perlunni. í sýningarskrá
segir Andri Snær Magnason m.a. um
Tedda og verk hans: „Teddi er ævin-
týramaður af gamla skólanum og efnið
ber heimsmynd hans vitni. í verkunum
eru ekki aðeins rekaviður og bryggju-
stólpar heldur má einnig nefna purpura-
hjarta frá Chile, mahogni og eik af ýms-
um gerðum. í nokkrum verkum mætast járnviður frá
Afríku og íslenskt líparít." Teddi sýnir i Perlunni allan
júlímánuð.
17 opnar _ , í dómkirkkmni I Valencig á
inússon, Spám er nu urinió að enaurbot-
um. Forverðir sjá um hina iistrænu hlið og tóku á dög-
unum eftir að dúfur flugu í gegnum gat á lofti sér til
skemmtunar og ánægju. Þetta vakti forvitni forvarðanna
og í Ijós kom að um falskt loft var að ræða. Þeir renndu
myndavél gegnum dúfugatið og þá kom í Ijós forláta
veggmálverk frá 15. öld. Sérfræðingar telja þarna komna
einhverja fyrstu mynd af endurreisnarskól-
anum á Spáni en málararnir voru frá Ítalíu.
Og það var enginn annar en Rodrigo
Borja, seinna Alexander páfi VI Borgia,
sem fékk þá Francesco Pagano og Paolo
de San Leocadio til að mála fjóra engla við
stjörnubjartan himin í dómkirkjuna í Val-
encia. Sennilega hefur falska loftið verið
sett upp á seinni hluta 17. aldar, þar á bak við
verndað í myrkrinu, beið veggmálverkið síns
tíma
Ragnheiður Gyða
Jónsdóttir vaktar mannlíf
og menningu.
rgj@dv.is
Landsbsnkinn leitnr
lausna lyrir Kling
8 Bang
„Það varöllum
Ijóst frá upphafi
að húsnæði
Kling & Bang, í
Brautarholti
væri bráða-
birgðalausn,"
segir
heimildamaður Landsbankans."
Samstarfið hefurgengið mjög vel
og við höfum fullan hug á að
leggja okkar að mörkum til að
þessi starfsemi geti blómstrað
áfram. Við höfum verið að skoða
aðra möguleika og efviðunandi
húsnæði finnstþá munum við
skoða leiðir til þess að leggja okk-
ar afmörkum við að finna þessari
starfsemi varanlegan samastað,"
segir heimildamaðurinn sem er
ásamt forsvarsmönnum Kling &
Bang er þegar farinn að skima eft-
ir húsnæði. Gamla Hampiðjuhúsið
I Brautarholti verður væntanlega
rifið í haust þegar nýr eigandi tek-
ur við þvlsem fyrirhugar íbúðar-
byggingu á lóðinni.
Td verndar
Pekingmönnum
Á fyrri hluta síðastu aldar fundust
fimm einstaklingar af500 þúsund
ára gamalli tegund um 50 kíló-
metra suðvestur afmið-
bæ Pekingborgar. Þetta
reyndust vera reistir
menn, tegundsem kom
fram fyrirtveimurmillj-
ónum ára en hvarffyrir
200 þúsund árum. Þeir
voru síðan kallaðir Pek-
ingmenn.voru um 150
sm á hæð, gengu upp-
réttir, höfuökúpan var lág og löng,
ennið flatt og hakan lítil. Peking-
menn gerðu sérnokkuð löguleg
verkfæri og réðu við eldinn. Ein-
staklingarnir fimm týndust allir en
slðan hafa fundist 40 aðrir á sama
stað og um 100 þúsund munir og
minjar um tilvist og lífþessa fólks.
Kfnverjar, reynslunni rlkari, hyggj-
ast verja töluverðu fé til verndar
svæðinu og frekari rannsóknum.
Einnig hafa þeir sett lög um vernd-
un og varðveislu Pekingmann-
anna 40.
Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur, Félag spænskukennara á íslandi og Haina, sam-
tök fræðimanna á Norðurlöndum sem rannsaka málefni rómönsku Ameríku, héldu
ráðstefnu um kvenfrelsisbaráttuna í heimsálfunni á íslenskum kvenréttindadegi.
Hólmfríður Garðarsdóttir, lektor í spænsku við HÍ, var meðal þeirra sem stóðu að
ráðstefnunni
Alþjoðavæðingin eykur ábyrgðina
„Töluvert af fræðimönnum frá
rómönsku Ameríku stunda rann-
sóknir á Norðurlöndum," segir
Hólmfríður Garðarsdóttir. „Fólk frá
þessum heimshluta fer um allan
heim til vinna að rannsóknum sín-
um, aðaUega til þess að komast á
góð bókasöfn. Bókasafnsmenningin
er allt önnur þarna suður frá, bækur
þarf að panta með fyrirvara, bara
þrjár í einu, þrjár stundir í senn.
Maður dvelur ekki meðai bókanna,
þær eru sóttar í sérstakar hirslur.
Fjárskortur í mörgum landanna
dregur og úr úrvali á söfnunum.“
Mannréttindi - kvenréttindi
„Auðvitað eru kvenréttindi ekk-
ert annað en mannréttindi," heldur
Hólmfríður áffarn. „Ekki hvað síst í
samfélögum rómönsku Ameríku.
Lágstéttakonur þar bera aðalá-
byrgðina á velferð barnanna, þannig
að ef að þær búa ekki við sæmiieg
réttindi er fjölskyldan í hættu. í þrjú
hundruð manna indíánasamfélagi á
Amason-svæðinu í Perú t.d. voru
Ráðstefna um
kvennabaráttu Fræðimenn
frá rómönsku Ameríku stunaa
rannsóknir á Norðurlöndum
flestir karlarnir á kafi í vopnaðri bar-
áttu á áttunda áratug síðustu aldar.
Nú eru þeir innlimaðir í eiturlyfja-
barónagengin en eftir eru konurnar
sem reka bæina og búin, rétt eins og
í íslensku sjómannasamfélögunum.
Ef þær búa ekki við grundvallarrétt-
indi er allt samfélagið undir sama
hatti," segir Hólmffíður. „Effi stéttir
og millistéttir gera ákveðnar kröfur
til karlanna, lágstéttakonurnar bera
byrgðarnar."
Aukin stéttaskipting
Hólmfríður Garðarsdóttir segir
síst draga úr stéttaskiptingunni í
rómönskuAmeríku. „Níundi áratug-
urinn hefur aukið stéttaskiptinguna
þar eins og víðast annars staðar. Bil-
ið hefur breikkað til muna; eftir að
Mexíkó gerði NAFTA-samninginn
við BNA hefur verið haldið vel utan
um hagtölur þar. Þær sýna að auð-
urinn hefur færst á fáar hendur en
fjöldi fátækra aukist. Og þar erum
við ekki bara að tala um fátæka
Mexíkóa, við erum að tala um fólk af
að minnsta
kosti 18 þjóðar-
brotum, hvíta,
svarta, indíána
og blandaða...
Nýfrjálshyggjan
átti að bæta
stöðu manna og
afkomu en hef-
ur þvert á móti
aukið vandræð-
in. Kofi Annan
benti á dögun-
um á að 40 af hverjum 100 íbúum
rómönsku Ameríku hfðu undir fá-
tæktarmörkum, meirhluti þess fólks
er konur. Og þetta breytist ekki af
sjálfu sér.“
Samstaðan skilar sér
Samstaða kvenna skilar
sér að mati Hómlffíðar. „At-
hyglin beinist að málum
sem annars hefði ekki
borið á. En til þess virð-
ist nauðsynlegt að ná
eyrum Vesturlanda-
búa. Þegar baráttu-
hreyfingar í rómönsku
Ameríku fá áheyrn hjá
samtökum í Evrópu,
þau taka undir barátt-
una við stjórnmála-
menn sína og yfirvöld
og þeir tala til stjórnvalda
syðra, þá fer eitthvað að
gerast. Menntun og aðgengi
að henni er grundvallaratriði í
baráttu kvenna og karla í
rómönsku Ameríku. Úthverfi stór-
borga álfunnar, þar sem uppflosn-
aðir fátæklingar skipta milljón-
um eru suðupottar. Þar er
enginn í skóla, miklu nær
að róta í ruslinu til að hafa
í sig og á. Baunirnar í sal-
atið okkar eru ræktaðar í
þessum heimshluta, að-
búnaður ræktendanna
kemur okkur þess
vegna við. Fötin okk-
ar eru mörg hver
framleidd þar, að-
búnaður verkamanna í verskmiðj-
um þar kemur okkur því við. AI-
heimsvæðingin gerir ábyrgð okkar á
fjarlægum bræðrum og systrum enn
meiri,“ segir Hólm-
fríður Garðars-
k&s n . dóttir lektor
t, - N.'V
að lokum.
Hómfrfður Garðarsdóttir,
lektor í spænsku við Hf.
„Fjörtíu afhundraði íbúa
rómönsku Ameríku lifa undir
fdtæktarmörkum, meirihlutinn
konur."
Innsýn í mann-
lega tilveru
„Ég mæh með sýningunni hans
Þorvalds Þorsteinssonar, það er ekki
spurning. Þessi sýning er í Listasafrú
Reykjavíkur, Hafnarhúsinu og er
mjög flott yfirlits sýning þar sem
Þorvaldur gefur manni
innsýn í mannlega th-
veru. Sýningin er mjög
fjölbreytt og skemmti-
leg og ég mæh hik-
laust með henni."
Biynja Valdís
Gísladóttii, leikkona
dlist
Verk Hazem Harb sýnd í Arabastofnuninni í París
Málar sig frá eymd og neyð í Palestínu
Hazem Harb, 24 ára myndhst-
armaður, ólst upp í fátækrahverf-
um Gaza-borgar. Þegar ísraelar
létu sem dólglegast í flótta-
mannabúðunum í Rafah í maí sl.,
drápu íbúana og rústuðu heimil-
um, tók Hazem fram trönur sínar,
ohu og pensla. Og á meðan fféttir af at-
burðunum glumdu í eyrum hans og
myndirnar runnu yfir skjáinn, tjáði hann
upplifun sína og áhrif á strigann.
Verk hans verða sýnd í Araba-
stofnuninni í París, L’Institut du
Monde Arabe, í næsta mánuði.
Hann hefur einu sinni áður sýnt í
Frakklandi og hafa verk hans vak-
ið töluverða athygli. Rafah-
myndaröð Hazem Harb sýnir naktar kon-
ur, sumar barnshafandi, og hefur þeim öh-
um verið misþyrmt, höfuðin virðast laus
frá ávölum frkömunum. í sumum verk-
anna birtast brotnir og molnaðir stigar;
Palestínumönnum er ekki undan-
komu auðið. Hazem segir átökin í
Palestínu augljós í verkum sínum,
„auðvitað eru þau fuh af sársauk-
anum, vonleysinu og örvænting-
arfullri örmögnun. Ef maður er
Palestínumaður er maður hluti af
átökunum," segir Hazem Harb. Sam-
kvæmt rannsóknum geðlækna og sálfræð-
inga á palestínskum ungmennum vih
fjórðungur þeirra láta frfið í baráttunni fyr-
ir Palestínu, aðrir telja nauðsynlegt að
mæta fsraelum en
telja ekki endilega
æskhegast að grípa
til vopna. „En við
búum ekki aðeins
við átök og stríð,"
segir Hazem, „ég vh
að menn átti sig á
að Palestínumenn
hafa ýmislegt að
færa umheiminum.
Við eigum okkar
menningu og Ustir,
sem þrífast þrátt
fýrir allt og heimur-
inn verður að vita af,“ segir Hazem Harb mynd-
listarmaður frá Gaza-borg.