Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1904, Side 58

og aðrar siðaðar þjóðir, nje viðskipti orðið greið meðal
landsmanna.
Það er nú tími til þess kominn í'yrir löngu að hrinda
þessu í lag', og ætti íslenzkum bændum að vera það ot’-
vaxið fremur en Færeyingum að taka sig saman um að
krefjast peninga af kaupmönnum, er þeir selja þeirn vör-
ur sínar og kaupa síðan fyrir peninga útlendar vörur, þar
sem þær eru beztar að gæðum og ódýrastar að tiltölu.
Þeir eiga að vera svo skynsamir, að eigi verði hægt að
telja þeim trú um, að það sje hið sama fyrir þá að leggja
vöruna inn og fá vöru aptur fyrir hana, sem að selja
hana fyrir peninga og kaupa aptur vöru fyrir peninga.
Þeir mega heldur eigi bregða sjer við það, þótt þeir fái
minna fyrir vöru sína cið nafninu til, er þeir fá peninga.
Þá er þeir fara að kaupa útlendu vöruna vinna þeir það
fljótt upp aptur og meira en það. Annars mega bændur reiða
sig á það, að verð á íslenzkri vöru fer eptir því hve vönd-
uð og góð hún er; ef bændur vönduðu ull sina og aðrar
vörur betur en þeir gera, yrði meiri eptirspurn eptir þeim
á heimsmarkaðinum og þá hækkar verðið. Er gleðilegt
að sjá, að margir bændur eru farnir að sjá þetta og skilja,
að því er smjörið snertir, enda hafa þeir þar áþreifanlegt
dæmi að fara eftir. Þó geta þeir enn fengið 10 aurum
meira fyrir hvert pund, þá er þeir hafa lært að búa til
verulega gott smjör og íslenzkt smjör hefur fengið gott
orð á sig. Og 10 aura verðhækkun á 100000 pundum er
10000 krónur; er það dálaglegur aukaskildingur fyrir t. a.
m. eina sýslu, eins og Arnessýslu, sem á hægt með að
selja 100000 pund af smjöri árlega.
Mjer telst svo til, að íslenzkir bændur hafi 250000 til
500000 kr. skaða af því á ári hverju, hve illa er t'arið með
íslenzkt saltket. Nú eru ellefu ár siðan jeg benti á það
('sjá Isafold 25. maí 1892), en ekkert er farið að gera enn
í því máli. Islenzka saltketið, sem kaupmenn flytja til út-
landa, er jafnsvívirðilega vont og illa verkað enn í dag
eins' og það hefur verið um umliðinn aldur, en bændur
borga gildið, J/4 til !/2 miljón króna á ári! og þeir þola,
(54)