Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags

Årgang

Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1979, Side 166

Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1979, Side 166
hvern tíma las ég smásögu þar sem sagt var frá rithöfundi nokkrum sem skrifað hafði þykkan doðrant. Bókin hét Norðvesturhornið og var lýsing norðvesturhornsins á skrif- borði höfundarins. Hundruð blaðsíðna höfðu ekki nægt honum til að lýsa af fyllstu nákvæmni þeim hversdagslegu hlutum sem þar lágu og afstöðu þeirra hvers til annars. Höfundurinn var með jafnstórt bindi í smíðum, en var farinn að örvænta um að geta nokkru sinni lokið fyrirhuguðu ævi- starfi sínu: lýsingu á öllu skrifborðinu. Við þykjumst þegar sjá í hendi okkar fánýti þessa mikla ritverks. Jafnvel þótt höfundinum tækist að ljúka ætlunar- verki sínu værum við litlu nær, því að við mundum eflaust fá miklu betri hugmynd um skrifborðið með því að skoða það sjálf en með því að lesa lýsinguna. í þeim skilningi er skrif- borðið miklu betri lýsing á sjálfu sér en nokkur skrifuð bók gæti orðið. Og nú getum við spurt: Ef það er hlutverk nátt- úruvísindanna að gefa æ nákvæmari lýsingu á náttúrunni, eru þau þá ekki á sama báti? Yrði slík lýsing nokkuð annað en upptalning á æ fleiri smáatriðum, og gæti hún nokkru sinni sagt okkur meira en við getum miklu betur séð sjálf með því að líta í kringum okkur? Sem betur fer fara flest skáld aðra leið í verkum sínum en höfundurinn í dæmisögunni. Ég vænti þess að mörgum fari líkt og mér að hnyttin samlíking segi þeim meira en langar og ýtarlegar lýsingar. Einhverjir kynnu jafnvel að halda því fram að skáldskapur sé fyrst og fremst list hinnar hnyttnu samlíkingar. Náttúruvísindin fara eins að: hlutverk þeirra er alls ekki fyrst og fremst að lýsa náttúrunni. Þau einblína ekki á fjölbreytileikann, heldur leitast þau við að finna það sem líkt er með hinum ýmislegustu fyrirbærum náttúrunnar. Stærðfræði er einfaldlega sú vísindagrein sem lengst gengur í þessa átt, og hana mætti með nokkrum rétti kalla vísindi hinnar hnyttnu samlíkingar. Það þarf ekki mikla athyglisgáfu til að sjá margt líkt með hundi og ketti. En meiri athygli þarf til að sjá hvað er sam- eiginlegt ketti og hundasúru. Þó eru bæði sett saman úr örsmáum frumum sem eru líkar að gerð og hafa svipuðu (164)
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168
Side 169
Side 170
Side 171
Side 172
Side 173
Side 174
Side 175
Side 176
Side 177
Side 178
Side 179
Side 180

x

Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags
https://timarit.is/publication/866

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.