Dagblaðið Vísir - DV - 26.01.2005, Blaðsíða 25

DV Menning
ÞRiÐJUDAQUR 25. JANÚAR 2005 25
Finni blæs í ráðhússal með Stórsveitinni
Stórsveit Reykjavíkur heldur sína
fyrstu tónleika á þessu ári í Ráöhúsi
Reykjavíkur í kvöld kl. 20. Stjórnandi á
þessum tónleikum verður einn fremsti
jazztónlistarmaður Finna um langt ára-
bil; Eero Koivistoinen. Á tónleikunum
mun Eero eiimig koma fram sem einleik-
ari á tenor saxófón. Flutt verða ný og eldri
verk eftir Koivistoinen, auk útsetninga
hans af verkum annarra. Meðal annars
verður frumflutt nýtt verk Koivistoinens;
„Tvísöngur", en það er svíta í þremur
þáttum, byggð á íslenskum þjóðsögum.
Eero Koivistoinen hefur m.a. samið mik-
ið fyrir UMO - Stórsveit fínnska ríkisút-
varpsins og margsinnis stýrt þeirri hljóm-
sveit, en hún telst með fremstu stórsveit-
um Evrópu. Þekktastur er Koivisoinen þó
sem leiðandi saxófónleikari Finna síð-
ustu áratugi. Hann er leitandi tónlistar-
maður sem hefur reynt fyrir sér í ýmsum
stílbrigðum jazztónlistar á löngum ferli.
Stórsveit Reykjavíkur hefur starfað á
annan áratug og sækir ameríska hefð frá
öðrum og þriðja áratug síðustu aldar þar
sem djassinn rann saman við danshljóm-
sveitir á stærri dansstöðum. Big bandið
varð síðan til sem skemmtikraftur í út-
varpi og setti mikinn svip á hljómplötu-
markaðinn vestanhafs og þá með söngv-
ara í broddi fylkingar sem síðan urðu
þekktari en hljómsveitarstjóramir sem
böndin voru gjama kennd við í upphafi:
Bing Crosby og Frank Sinatra spmttu
báðir upp sem listamenn í skjóli stór-
sveitarinnar.
Stórsveitin heldur á milli sex til átta
hljómleika á ári og hefur um nokkurt
skeið spilað þá flesta í Ráðhússalnum við
Tjörnina. Hana skipa að jafhaði átján
spilarar og hafa margar kempur úr blás-
arasveit setið þar á bekk. Aðgangur að
tónleikunum með þessum sextuga og
reynda Finna er ókeypis og öllum heimill
meðan húsrúm leyfir.
Stórsveitin
| Á einum afhljóm-
leikum sínum i
Tjarnarsal Ráð-
hússins.
Messíana Tómasdóttir hefur um árabil staðið fyrir frumsköpun á sviði leiksýninga þar sem saman
blandast ljós, hljóð og leikur: óperur fyrir börn og fullorðna með brúðum, söng og tónlist. Á Myrkum
músikdögum frumsýnir hún nýtt verk, Undir drekavæng sem hún hefur samið og skreytt við tónlist
eftir Mist Þorkelsdóttur
Tígrisdýr er barrtón, fjta’ildi er oiezzó
IFIytjendur grímu-
klæddir frammi fyrir
baktjaidinu úr silki
falleg saga um makt og
mátt, stærð og styrk,
ótta og vináttu
Það er Strengjaleikhúsið, leikhús
Messíönu, sem stendur að sviðsetn-
ingunni og sýningarhaldinu í sam-
vinnu við Gerðuberg og Myrka mús-
íkdaga. Messíana á að baki langt starf
í íslensku leikhúsi en hefur um langt
skeið einbeitt sér að samtvinnun
leikhúss og tónlistar; Leikhús hennar
á að baki fimm óperur og hafa fjórar
þeirra verið fyrir böm. Þá hefur hún
komið að tveimur öðrum tónlistar-
uppákomum. Hún kallar alltaf til sín
tónskáld sem ffumsemja tónlist fyrir
sýningarnar.
Vængur drekans
Barnaóperan Undir Drekavæng
verður ffumsýnd þann 30. janúar.
Boðið verður upp á fjölskyldusýning-
ar og jafiiframt býðst börnum í
grunnskólum og leikskólum Reykja-
víkur og nágrennis að sjá sýninguna
fram í miðjan apríl. Óperan er fyrir
börn á aldrinum 2-8 ára. Það em þau
Marta G. Halldórsdóttir sópran,
Bergþór Pálsson baríton og Örn
Magnússon píanóleikari sem flytja
verkið sem fjallar um stóran og
stæðilegan tígur. Vegna ástar sinnar
á tónlist ratar hann í háskaleg ævin-
týri, sem veita honum innsýn í lífs-
baráttu hinna smáu. Hann ákveður
því að gerast verndari þeirra sem
minna mega sín. Flygill leikur stórt
hlutverk í sögunni sem hinn ófleygi
Drekavængur og er leikið á hann á
allan upphugsanlegan máta. Einnig
kemur fiðla við sögu. Fjölmargar per-
sónur koma fram og verða leikbrúður
óspart notaðar, svo og grímur, born-
ar bæði af flytjendum og áhorfend-
um.
Fjóla og tígrisdýr
Vinirnir Tígur og Fjóla em ham-
ingjusöm í skóginum. Hann er stórt
og tignarlegt tígrisdýr en hún er agn-
arlítið fiðrildi. Litli Dreki er líka ham-
ingjusamur, því hann spilar á stóra
Drekavæng, sem er hljóðfærið hans.
Einn daginn finnur litli Dreki fiðlu.
En Tígurinn rífur fiðluna af litía
Dreka í eigingirni sinni og tekur að
leika lofgjörð til sólarinnar. Hann
tryllist í fiðluleiknum, sólin ruglast
alveg í ríminu og sest ekki meir, sumt
stækkar óeðlilega en annað minnkar.
Fjóla fiðrildi stækkar svo mikið að
hún nær mannsstærð, en Tígurinn
verður agnarlítill.
Og hvar á hann að búa svona lítill?
Fjóla býður honum að búa í blóminu
sínu, hún er orðin of stór til að búa
þar. En blómið er svo undur faflegt,
að lítil stúlka vill tína það í vönd. Tíg-
urinn öskrar þá á hana svo litía stúlk-
an hrökklast burt frá þessari öskrandi
randaflugu!
Nú vill blómið svæfa litía Tígur, en
tunglið og stjömumar halda vöku fyr-
ir honum svo hann getur ekki sofið.
Þegar hann fer að teygja sig og reigja í
svefnleysinu tekur hann að stækka á
ný. Þegar Tígurinn hefur náð fúllri
stærð, þá ákveður hann að vemda þá
smáu, af því að Fjóla fiðrildi hafði ver-
ið svo góð við hann þegar hann var lít-
ill og hún var stór. Ög hann ætíar líka
að gæta blómanna og allrar náttúr-
unnar. Héðan í frá er hann góður við
alla, líka litía Dreka og þeir leika sam-
an á hljóðfærin sín, stóra Drekavæng
og fiðluna.
Brúðubarítón
Af söguþræðinum má ráða hvemig
brúðunotkun kemur til í sýningunni:
tígurinn, sem Bergþór leikur, fer úr
fullri lfkamsstærð í fingurstærð. En
brúðunotkunin nær ekki bara til flytj-
enda: Strengjaleikhúsið vill virkja
áhorfendur sína og gesti: í samstaifi
við leikskóla- og grunnskólakennara
verða hinir ungu áhorfendur búnir
undir virka þátttöku í sýningunni, en
hugmyndin er að bömin komi á óper-
una með eigin fúglsgrímu, hver hópur
með sinn fugl, sem bömin hafa búið til
á mjög einfaldan hátt og skreytt.
Kennarar fá sendar útíínuteikn-
ingar fyrir grímugerðina, hljóðupp-
tökur af hljóðum þeirra fugla sem um
ræðir og texta fuglasöngvanna, loka-
söngsins, og viðlaga í óperunni.
Þannig mynda áhorfendur fuglakór,
þar sem hver hópur hefur sín sér-
stöku hljóð og börnin taka auk þess
þátt í framvindunni með þeim lögum
og textum sem þau flytja á sýning-
unni.
A opnum sýningum verða foreldr-
ar að koma klukkustund fyrir sýning-
una og taka þátt í grímugerð með
börnum sínum og æfa fuglahljóð til
flutnings í sýningunni. Má hver fugl
syngja með sínu nefi.
Menningarborgarsjóður styrkir
sýninguna. Nánari upplýsingar um
sýningartíma og bókanir er að finna á
www.gerduberg.is
pbb@dv.is
Velkomin til
Landsins Vifra
Leikhópurinn í
Möguleikhús-
inu Pétur, Alda
og Aino Freyja
Möguleikhúsið er enn að á fimmt-
ánda starfsári. Pétur Eggerz, Bjami
Ingvarsson og Alda Amardóttir hafa
rekið leikhús við Hlemm um árabfl,
einn fárra leikhópa sem býr í eigin
húsnæði, litíum sal með þröngu bak-
rými, en þar em að jafúaði í gangi
nokkrar leiksýningar í senn ætíaðar
fyrir ung og eldri böm. Það er í sjálfu
sér kraftaverk að þeim skuli hafa tek-
ist að halda starfseminni útí öll þessi
ár. Ráðuneyti mennta og borgin
skjóta að þeim sporslu, en raunar sár-
grætílega Utlu fé miðað við umfang
starfsins og erindi.
Á sunnudag ffumsýndi Möguleik-
húsið nýtt íslenskt bamaleikrit byggt
á kveðskap Þórarins Eldjám sem
kunnur er af kvæðabókum sínum fyr-
ir böm sem nú em orðnar fjórar að
tölu, aUar myndlýstar af Sigrúnu Eld-
jám, þar sem orðið og rímið em teygð
inn á ný svæði, ný rými, og tungutak-
ið þanið tíl hins ýtrasta og neytandan-
um leyft að spana í skUningnum.
Þetta er ekki stór sýning utanum
sig: baktjald, brúður, gripir og þrír
leUcarar sem syngja, kveða og flytja
bundið málið eftir skáldið. Hún er
kátleg og prýðUega flutt og minnir
mann á hvað leUcrænn texti í bundnu
máli getur verið skemmtílegur og
spennandi þegar dýrt er ort. Kveð-
skapur Þórarins er dýr þótt hann
byggi bæði á útúrsnúningi og orð-
hengUshætti: Þórarinn tekur tíl í orða-
safninu og orðin tóm fyllir hann af ör-
yggi merkingunni sem blasir viö á
sviðinu við Hlemm.
Það em Pétur, Alda og Aino sem
leika í sýningumii, Atli Heimir Sveins-
son hefur lagt lög við ljóðin sum og
Guðni Fransson útsett lögin með ein-
földum en áhrifamiklum hætti. Þetta
er sýning sem vekur með manni gleði
í látíeysi sínu, dregur ffam hæfrii lista-
fólksins á n^ístárlegan og hispurslaus-
an máta: þær em báðar nýir flytjend-
ur fyrir mér og vom augnayndi hvor
með sínum hætti: kotrosknar á ólíkan
máta: Alda alúðarfull og hlý og Aino
stríðnisleg með skemmtílegan
glampa sem maður sér ekki oft hjá ís-
lenskum leUdconum.
Sýningin byggir á talsverðri hug-
kvæmni um einfoldustu brögö og
dregur fram hvað lítið þarf oft af
hreyfingu og hugsun tíl að varpa
skýru Ijósi á inntak. Hún ætti því að
verða kenning stærri leUchúsum sem
þurfa aUa jafna meira umstang og
meiri slátt til að klæða simplari hugs-
un fyrir böm og fiUlorðna. Máski væri
það hoU lexía fyrir leikara stóm hús-
anna að þurfa að gera aUt úr engu og
byrja á þvf að finna bamiö í sjálfum
sér áður en leitað er orða og síðast en
ekki síst merkingar þeirra.
Á frumsýninguiini var það tíl
nokkurrar truflunar að þrjú foreldri
höfðu hætt bömum sínum 'miUi
tveggja og þriggja ára aldurs á leiksýn-
inguna. Það er of snemmt fyrir krakka
á þeim aldri og litíu skinnunum tU
ama eins og öUum öðrum.
Páll Baldvin Baldvinsson
Möguleikhúsið sýnir við
Hlemm: Landið Vifra eftir Þór-
arin Eldjárn. Leikstjóri: Ágústa
Skúladóttir. Leikendur: Aino
Freyja Jarvela, Alda Arnardótt-
ir og Pétur Eggerz. Tónlist: Atli
Heimir Sveinsson. Útsetningar:
Cuðni Franzson. Leikmynd:
Bjarni Ingvarsson og Katrín
Þorvaldsdóttir. Búningar:
Katrín Þorvaldsdóttir. Frum-
sýning 24. janúar 2005.
Leiklist