Dagblaðið Vísir - DV - 24.01.2006, Qupperneq 33

Menning DV
ÞRIÐJUDAGUR 24. JANÚAR 2006 33
Da Vind lykillinn opnunarmynd á Cannes
Gunnar Hersveinn
heimspekingur
Kvikmynd Rons Howard eftir
Da Vinci lyklinum verður opnun-
armynd á Cannes-hátíðinni í vor.
Tveimur dögum eftir opnunar-
kvöldið, 17. maí, verður hún frum-
sýnd víða um lönd. Eins og kunn-
ugt er hefur myndin fengið ein-
staka forkynningu með sölu bókar
Dans Brown víða um álfur en hún
hefur selst í 30 milljónum eintaka
og komið út á 40 tungumálum.
Myndin skartar stjörnufans: Tom
Hanks, Audrey Tautou, Jean Reno,
Ian McKellen og Alfred Molina.
Kirkjan hefur hafnað hugmyndum
Browns, sem eru reyndar búnar að
vera lengi á ferli, en það hefur eng-
in áhrif haft á útbreiðslu bókarinn-
ar í kaþólskum löndum.
Myndin kostar hundrað millj-
ónir dala og var meðal annars tek-
in í safninu í Louvre þar sem hluti
hennar gerist eins og lesendum er
kunnugt. í tveimur löndum verður
hún frumsýnd þann 17. maí:
Frakklandi og Japan. Hún er sýnd
utan keppni í Cannes, en þar er
helst til tíðinda að kínverski leik-
stjórinn Kar Wai er formaður dóm-
nefndar í aðalkeppninni, fyrsti
kínverski leikstjórinn
sem gegnir því starfi.
Tom Hanks
verður í
Cannes í mai.
iBlll
Litli salurinn í Borgarleikhúsinu verður að stóru sameiginlegu salerni í tvegga
tíma tvíleik, Naglanum eftir Jón Gnarr. Harður nagli fer ekki að gráta og er
aldrei kerlingarlegur!
Klósettið húsbónda
herbergi nútímans!
.,.Karlmaðurámiðjumaldrifærör- ^Ts^ánsToTog' í ^
litinn tima nl þess að hugsa og leyfa l Gunnar Sigurðson íhlut
minningum sínum að rótast upp þar verkum sínum.
i'imi Ivmn m lininv.i Iti milinn \riA L'lií. 11 fí! “W/i*1 f I*Jí ra'/f / Lf W/ff’JiV [fíli KK''-. vííá, ..
Karlmaður á miðjum aldri fær ör-
h'tinn tíma til þess að hugsa og leyfa
minningum sínum að rótast upp þar
sem hann er heima bundinn við kló-
settið, drekkandi einhvem torkenni-
legan vökva. Hann er að undirbúa sig
undir ristilspeglun.
Við kynnumst ungu stúlkunni
sem hann fór að búa með á Lang-
holtsveginum þegar hann var sjálfur
vart nema drengur. Og nokkur atriði
úr þeirri sambúð em leikin milli þess
sem hann segir okkur frá. Fyrri kon-
an var óhress með að vera heima
með grenjandi krakka og sagði að
það væri ekki hægt að tala við hann.
Sú síðari var óhress með að vera sjálf
svona upptekin og sagði líka að það
væri ekki hægt að tala við hann. Milli
þess sem maðurinn hljóp á klósettið
eða lýsti kynómm allra karlmanna,
alltaf, var semingin undirstrikuð,
ýmist af honum sjáifum eða konun-
um í lífi hans: Það er ekki hægt að
tala við þig!
En það vom ekki bara konumar í
lífi hans sem vom með þessa skoðun
heldur huutu þessi orð einnig af vör-
um fyllibyttunnar föður hans.
Skvísa með skegg!
Hlutverk kvennanna, sálfræð-
ingsins og læknisins em öll í hönd-
um samaleikara, það er Jóns Kr. Stef-
ánssonar. Auðvitað er það alltaf
spaugilegt þegar karlmenn taka á sig
kvengerfi, það þarf ekki að orðlengja
neitt um það. Hér biðluðu menn
óspart til hláturtauga áhorfenda með
þessu einfalda trixi og áhorfendur
skernmm sér. Þó má velta fyrir sér
spumingunni: Að hveiju var eigin-
lega verið að hlæja?
Leikmyndin er smart. í upphafi
fáum við að sjá myndband af stórskjá
þar sem vegfarendur, þekktir og
óþekktir, segja okkur hvað karl-
mennska sé. Hún getur sumsé verið
allt frá því að gera skyldu sína og yfir
í það að fást við ýmsar tegundir af
viðgerðum.
Eru iðnaðarmenn sexí?
Með aðalhlutverkið fer Gunnar
Naglinn - Broslegur harmleik-
ur um karlmennskuna eftirJón
Gnarr. Leikstjóri: Valgeir Skag-
fjörð. Leikarar: Gunnar Sig-
urðsson, Jón Kr. Stefánsson.
Leikmynd: Þórarinn Blöndal.
Búningar/gerfi: Helga Rún
Pálsdóttir. Lýsing/aðstoðar-
leikstjórn: Skúli Gautason.
Kvikmyndun: Sveinn M.
Sveinsson. Myndvinnsla/sam-
setning: Sigurþór Heimisson.
Leiklist
Sigurðsson. Hann hefúr góða nær-
vem en textameðferðin verður svo-
lítið viðvaningsleg á köflum. Reyndar
á það við um báða leikarana, en
hugsanlegt að það rjátlist af þeim eft-
ir nokkrar sýningar. Gunnar hefur
sterka lfkamlega nærvem og hvílist
vel í þessu klisjuhlutverki.
Þessi staðlaða iðnaðarmannstýpa
sem segir okkur að hann fái aldrei að
gera nokkum skapaðan hlut heima
hjá sér verður einhvern veginn of
stór innan um glitrandi hengi og
eldrauðan tveggja sæta sófa, enda er
látið í það skína að klósettið sé hans
griðastaður og hvergi annars staðar
geti hann hugsað í friði og ró.
Smiður í öðrum húsum gerir
ekkert heima hjá sér!
Þeir sem alla daga fást við að festa
snaga og laga lista í öðrum húsum
em oftast algerlega verklausir á
heimaslóðum. Þetta kom skýrt fram í
þusi milli hjónanna og af viðbrögð-
um í salnum að dæma virtust áhorf-
endur þekkja þetta fyrirbæri æði vel.
Hér er verið að leika sér með klisj-
ur og goðsagnir um karlmennsku-
ímyndina án þess að verið sé að lyfta
upp karlrembunni. Ekki veit ég hvort
beinlínis sé hægt að tala um pilta-
svar við Brilfjant skilnaði, Píkusög-
um, Sellófani og hvað þetta nú allt
heitir, en það er vonandi að við þurf-
um ekki að hlusta á mikið af svona
leikritum og Typpatali í framtíðinni
því þetta verður svo hrottalega ein-
hæft að vera sífellt að skoða hvemig
annað kynið er. í Naglanum leikur
Jón Gnarr sér með karlmennskuhug-
takið eins og karlmenn sjálfir tala um
það. Naglinn er sko virkilega að sýna
okkur hversu karlmannlegur hann
er, því klósettið heima hjá honum er
sko opið allan daginn, ekkert kerl-
ingalegt vesen þar.
Potað djúpt í rass
Leikmynd og tæknilegar lausnir
em einfaldar, smart og skemmtileg-
ar. Hið gamla klassíska skuggaleik-
hús átti hér mjög vel við. Það er í
sjálfú sér ekkert fyndið við það að
maður þurfi að fara í endaþarms-
skoðun en þegar ftngur læknisins em
famir að sprikla út úr munni sjúk-
lingsins er pottþétt að hlátursgusur
láta ekki á sér standa.
Þessi sýning var fyndin, en hún
hefði getað verið miklu fyndnari ef
leikstjórinn hefði þétt hana svolítið.
Einstök atriði vom allt of löng,
eins og heimildamyndarbútur í upp-
hafi og dansatriði á skjánum. Sýning-
in gengur út að að fá áhorfendur til
þess að hlæja að staðlaðri karl-
mannsmynd frá sjónarhomi karl-
manns. Það hefði kannski verið snið-
ugt að skipta þessu í tvennt og láta
konu skrifa helminginn, það er sjón-
arhom konu um karlmann. En þá
væri þetta auðvitað allt annað leikrit,
en niðurstaðan eins og hún liggur
fyrir í dag, er eitthvað á þessa leið.
Það er ekki hægt að breyta karl-
mönnum, leyfið þeim að vera eins og
þeir em.
Það sem kollvarpar þessum boð-
skap, það er, karlmenn eigi bara að fá
að vera eins og þeir em, er þegar höf-
undur fer að kynna skotgrafir og
sm'ðsrekstur til leiks. Þannig að þessi
maður sem er að fara í erfiða rann-
sókn er líka að rannsaka verk karl-
manna í gegnum ú'ðina og er ekki
ánægður með þau. Þarna er gerð til-
raun til þess að stækka verkið úr
þessu nána hversdagsþusi samskipt-
anna yfir í alla veraldarsöguna. Þótt
það séu menn sem skjóta, em það
skössin kerlingamar sem fá þá til
þess. Já, nei eða hvað?
Góð skemmtun!
Það væri synd að segja að hér sé
um eitthvert meiriháttar leiklistaraf-
rek að ræða, en þetta er smellið á
vissan hátt og góð skemmtun, þó svo
að bæði Hellisbúinn og Typpatalar-
inn hafi verið búnir að kynna aila fr a-
sana fyrir okkur áður. Naglinn þarf á
tólum að halda, er með skít undir
nöglunum, drekkur bjór og horfir á
fótbolta. Skyldi það vera tilfellið að
byggingarverkamenn séu bestir í
bólinu?
Elisabet Brekkan

Skáldspírukvöld-
in hefjast á ný
Fyrsta skáldaspímkvöldið á
þessu ári, það fimmtugasta og
fyrsta í röðinni verður í kvöld í Iðu
og þá lesa upp þau Rúna K.
Tetzschner og Gunnar Hersveinn.
Hefst upplesturinn sem fyrr í Iðu
kl. 20. Rúna les upp úr barnabók
sinni: Ófétabömin. „En bókin
naut mikilla vinsælda á meðal
krakka í jólabókaflóðinu og hitti
þá beint f hjartastað, með falleg-
um og hnitmiðuðum boðskap
sem á ekki síður erindi til full-
orðinna" segir í tilkynningu Lafle-
urs. „Og það þó höfundurinn
hefði gefið út verkið á eigin veg-
um og ekki lagt út í auglýsinga-
herferð eins og flest hin forlögin."
Gunnar Hersveinn naut vin-
sælda fyrir jól fyrir bók sína:
Gæfuspor - gildin í lífinu. Eins og
hjá Rúnu geymir sú bók sterkan
og ákveðinn boðskap til almenn-
ings sem fólk virðist kunna æ meir
að meta og hafa þörf fyrir í ringul-
reið nútímans.
j Margrét Jónsdóttir
I talar á þingi um
| námskrárdrög.
Þingaðum
námskrárdrög
Það er mikið þingað um tung-
urnar þessa dagana. Um helgina
var stórþing í Norræna húsinu
þar sem áhyggjuský vom svo
svört að aflýsa varð aðflugi á ná-
lægum brautum. Þau hjá Stofn-
un Vigdísar Finnbogadóttur í er-
lendum tungumálum og for-
svarsmenn námsleiðar í við-
skiptatungumálum við HR ætla
að þinga á morgun um tungu-
málakennslu, einkum eins og
henni er nú stillt upp í drögum
námskrár fyrir gmnn- og fram-
haldsskóla.
Yfirskrift málþingsins er
„Lærum allar tungur en gleym-
um ekki okkar eigi". Þar verður
kynnt skýrsla: athugasemdir við
drög að nýjum námskrám f er-
lendum tungumálum fyrir
grunn- og framhaldsskóla. Að-
standendur skýrslunnar er
Stofnun Vigdísar og námsleið í
viðskiptatungumáJum við HR.
Þau ætla að reifa skýrsluna Auð-
ur Hauksdóttir, dósent í dönsku,
og Oddný G. Sverrisdóttir, dós-
ent í þýsku, og Margrét Jónsdótt-
ir, dósent í spænsku. Aðrir frum-
mælendur eru Aðalsteinn Leifs-
son, aðjúnkt í viðskiptadeild HR,
sem fjailar um tungumálakunn-
áttu og samkeppnisforskot í við-
skiptum og Ragnar Sigurðsson,
prófessor í stærðfræði. Erindi
Ragnars snýst um tungumál,
stærðfræði og raunvísindi. Að
loknum framsöguerindum verða
almennar umræður.
Málþingið fer fram í Hátíða-
sal Háskóla Islands miðvikudag-
inn 25. janúar kl. 15.30-17.30.