Freyr - 01.03.1987, Blaðsíða 15

Ráðunautafundur 1987
Hákon Sigurðgxímsson
Stéttarsambandi bænda
Fjölþættari atvinnumöguleikar í
sveitum
Ég mun í erindi þessu fjalla um möguleika á nýrri atvinnuuppbyggingu í sveitum.
Mönnum hefur alllengi verið Ijóst að renna þyrftifleiri stoðum undir atvinnulíf sveitanna
ef takast á að halda byggð í landinu í svipuðu horfi áfram og nú er.
Þetta varð ljósara en nokkru sinni
fyrr eftir að framleiðslutakmark-
anir komu til sögunnar í naut-
gripa- og sauðfjárræktinni árið
1979.
Vinnubrögð hafa hins vegar
verið fremur handahófskennd á
þessu sviði og ekki færri en 5
stofnanir fjalla á einhvern hátt um
þessi mál án þess bein tengsl séu á
milli þeirra eða samræming á að-
gerðum.
Stefnumörkun
Stéttarsambandsins.
Af hálfu Stéttarsambands
bænda hefur allt frá árinu 1980
verið lögð áhersla á að samræma
yrði starf á þessu sviði og fela
einhverjum einum aðila ábyrgð og
frumkvæði í því efni.
Um þetta bera ályktanir aðal-
funda Stéttarsambandsins frá ár-
unum 1981 og 1982 vitni en á þessi
sjónarmið var þá ekki fallist af
hálfu yfirvalda.
Það er því ánægjulegt til þess að
vita að nú hefur verið settur á fót
starfshópur í stjórnarráðinu sem
ætlað er m.a. að huga að samræm-
ingu aðgerða á þessu sviði.
Á aðalfundi Stéttarsambands
bænda í júní sl. voru atvinnumál
sveitanna tekin til ítarlegrar um-
fjöllunar og um þau ályktað. í
ályktun fundarins segir m.a.
þetta:
„Ljóst er að framleiðslugeta
hefðbundins landbúnaðar er nú
langt umfram þarfir innlenda
markaðarins og að ekki hefur enn
tekist að afla nýrra markaða er-
lendis er greiði viðunandi verð
fyrir kjöt og mjólkurvörur. Því
verður að leggja mikla áherslu á
uppbyggingu nýrra búgreina og
annarra atvinnuþátta er tengjast
landbúnaði. Uppbygging þeirra er
áhrifaríkasta leiðin til að skapa
þeim sem áfram vinna að fram-
leiðslu sauðfjár- og nautgripa-
afurða svigrúm til lífvænlegrar af-
komu og þau laun sem verðlags-
grundvöllur landbúnaðarins og 9.
grein laga nr. 46/1985 gera ráð
fyrir“.
Kjami málsins.
Að mínu mati er hér komið að
kjarna málsins.
Hluti af búunum er það smár að
eigendur þeirra hafa hvorki af
þeim fulla atvinnu né viðunandi
afkomu. í öðru lagi er mikið af
góðri fjárfestingu vannýtt og ef
skapa á skilyrði til þess að nýta
hana betur þarf hluti þeirra sem
nú stunda nautgripa- og sauðfjár-
rækt að fara í aðra framleiðslu.
í framhaldi af ályktun aðalfund-
ar Stéttarsambandsins ákvað
stjórn þess að láta taka saman
hugmyndaskrá um nýja atvinnu-
starfsemi í sveitum og freista þess
að koma af stað markvissri um-
ræðu um þessi mál meðal bænda
og í þjóðfélaginu almennt. Sú hug-
myndaskrá sem lögð hefur verið
fram verður send öllum bændum í
landinu og þess óskað að hreppa-
búnaðarfélög í samvinnu við sveit-
arstjórnir og önnur félagasamtök í
sveitum beiti sér fyrir umræðum
um atvinnumál á félagssvæði sínu.
Því verður ekki neitað að um-
ræður um búháttabreytingar í
landbúnaðinum og nýja atvinnu-
sköpun í dreifbýli hafa um of ein-
kennst af tregðu og vantrú á að
nokkuð geti komið í stað hinna
hefðbundnu búgreina. Þessum
hugsunarhætti þarf að breyta og
hjálpa fólki í sveitum til að koma
auga á þá möguleika sem það
kann að eiga til nýrrar atvinnu-
uppbygginga.
Freyr 183