Freyr - 01.03.1987, Blaðsíða 27

Tafla 4. Fóðurþarfír smágrísa (vandir undan 6 vikna eða seinna)
Vikure. fæðingu .... 2 3 4 5 6 7 8 9 10 li 12 13
FE/grísdag ........ eftir átlyst 0.5 0.6 0.7 0.85 1.0 1.1 1.2
Þyngd grísanna, kg ca . 3 5 7 9 11 13 15 17 19 22 25
t.d. kalsium er 8 g í fóðureiningu,
en þetta magn er talið nægilegt
fyrir fullvaxin dýr. Ef um ungar
gyltur og gelti er að ræða, getur
verið nauðsynlegt að gefa meira
en þetta, einkum af kalsium og
fosfór. Hlutfallið milli kalsium og
fosfór á að vera ca 1,2 til 1,0.
Við venjulegar aðstæður, ef
gefið er gott fóður, er ekki talin
þörf á aukaskammti af vítamínum,
sjá töflu 3. Nauðsynlegt er að
vekja athygli á því að notagildi
vítamína minnkar, ef langur tími
líður frá framleiðsludegi fóð-
urblandanna. Flest öll fóðursölu-
fyrirtæki taka ekki ábyrgð á gæð-
um vítamína í fóðurblöndum ef
liðnir eru 6 mánuðir eða meira frá
framleiðsludegi. Sjálfsögð var-
úðarráðstöfun er því að gefa gylt-
um, göltum, smágrísum og eldis-
svínum smáskammt af góðu,
óþránuðu lýsi. Óráðlegt er að
halda áfram með lýsisgjöfina
handa eldisgrísunum eftir að 50—
60 kg þyngd er náð. Lýsisbragð
getur komið af kjötinu, ef gefið er
lýsi rétt fyrir slátrun. Hæfilegur
lýsisskammtur á dag er talinn vera
20 g handa gyltum og 5 g handa
smágrísum og eldissvínum.
B) Smágrísir
í töflu 4 eru sýndar fóðurþarfir
smágrísa og æskileg samsetning
tvenns konar smágrísablanda,
smágrísablöndu fram að 6 vikna
aldri og smágrísablöndu, sem not-
uð er þar til grísinn er orðinn 20—
25 kg þungur.
Innihald pr. FE
Fráfærur allt að 6 vikum:
180 g meltanlegt hráprótein
10 g meltanlegt lysin
6 g meltanlegt methionin
8,0 % hráfita
mest 2,5 % tréni
Fita í smágrísafóðrinu eykur át-
lystina og um leið vöxt grísanna.
Notuð er fita úr dýraríkinu, 70%
svínafita og 30% nautgripafita.
Trénisinnihaldið í smágrísablönd-
unum verður að vera lágt.
Mikilvægt er, að rétt hlutföll
séu á milli hinna ýmsu steinefna,
sjá töflu 5. Ef t.d. 10 g af kalsium
er t hverri fóðureiningu, þá verða
að vera 100 mg af zinki í hverri
fóðureiningu, annars er hætta á að
grísirnir fái húðsjúkdóminn para-
keratose.
Það próteinfóður, sem notað er
í smágrísablöndur verður að hafa
hátt líffræðilegt gildi og eru það
einkum aminósýrurnar lysin, met-
hionín og cystín, sem nóg verður
að vera af í smágrísablöndum. Al-
gengast er að nota undan-
rennuduft, fiskimjöl og sojamjöl í
þessar blöndur, en einnig er al-
gengt að nota hörfræ og þurrger
með til þess að auka átlyst hjá
grísunum. Þær korntegundir sem
algengast er að nota í smágrísa-
blöndur eru bygg, hveiti og hafr-
ar, einnig er maís ágætur.
Hér á eftir verða sýnd tvö dæmi
um samsetningu á tvenns konar
Fráfærur eftir 6 vikur eða seinna.
160 g meltanlegt protein
9 g meltanlegt lysin
6 g meltanlegt methionin
4,0 % hráfita
mest 4,0 % tréni
smágrísablöndum, „starfsfóður-
blöndu“ og venjulegri smágrísa-
blöndu. „Startfóðurblöndur" eru
einkum notaðar handa smágrísum
fyrstu vikurnar eftir fæðingu, þeg-
ar grísirnir eru mjög ungir við
fráfærur.
„Startfóðurblanda": 12%
mjólkurduft, 5% fiskimjöl, 20%
sojamjöl, 4% þurrger, 2% hörfræ,
14% bygg, 16% hveiti, 10% maís,
7% hafrar, 2% fóðursykur, 5%
dýrafita 1,36% mónokalsíumfos-
fat, 1% krít, 0,4% salt, 0,04%
járnsúlfat, 2% vítamínmíkró-
blanda.
Smágrísablanda: 4% mjólkur-
duft, 4% fiskimjöl, 14% sojamjöl,
3% þurrger, 2% hörfræ, 1,3%
dýrafita, 41% bygg, 20% hveiti,
7,6% hafrar, 1,4% mónókalsium-
fosfat, 1,1% krít, 0,4% salt,
0,04% járnsúlfat, 0,16% vítamín-
míkróblanda.
C. Eldisgrísir
í töflu 7. eru sýndar fóðurþarfir
eldisgrísa í Danmörku frá því að
þeir hafa náð 25 kg þyngd og þar
til sláturþyngdar. Vaxtarhraði ís-
Tafla 5. Steinefnaþarfír smágrísa (innihald í fóðureiningum).
Kalcium Fosfor Salt Járn Zinc Mangan Kopar Joð Selen
g g g mg mg mg mg mg mg
9—11 7—9 3—5 140—160 90—110 40—50 5—10 0.1—0.2 0.07—0.1
Tafla 6. Vítamínþarfír smágrísa, (innihald í fóðureiningu).
A- vit. D-vit. E-vit. Thia- Ribofla- Pyri- Nia- Panto- Bio- Vit. B,2
min vin doxin cin tensýra tin
a.e. a.e. mg mg mg mg mg mg mg mg
6000 600 30—40 2 5 4 40 15 0.2 20
Freyr 195