Freyr - 01.09.1987, Page 20

Vigtun minka í september gefur
upplýsingar um skinnalengd
Lausleg þýðing á grein eftir Niels Therkildsen tilraunastjóra á tilraunabúinu Syd.
Greinin birtist í Dansk Pelsdyravl nr. 7 1987.
Stærð minka má mæla á tvo vegu ;
þyngd og lengd. Til viðbótar hin-
um venjulegu skinnaeiginleikum,
(gæðum, lit, hreinleika o.fl.) er
lengd minkaskinna einnig mikil-
væg við verðmyndunina. Þegar
reynt er að bæta dýrastofninn með
flokkun verður vitanlega að taka
tillit til allra þátta sem hafa áhrif á
verðið, bæði til lengri og skemmri
tíma.
Við stærðaflokkun á mink er
gengið út frá því að dýr sem virð-
ast stór/löng eða þung gefi stór
skinn annað hvort beint eða í
gegnum afkomendur.
Hve mikið segir vigtun um
raunverulega skinnalengd? Er
hægt með því að vigta í september
að fá nægilega öruggt mat á
skinnalengdinni í nóvember/des-
ember?
Er vigtun við flokkun greinilega
öruggari mælikvarði á skinna-
lengd en vigtun í september?
Sem mat á væntanlegri skinna-
lengd (dýrsins eða afkomenda
þess) er vigtun í september mun
hentugri en á flokkunartímanum
sökum þess hve lítill tími er til
slíkra verka samhliða flokkuninni.
Vitanlega er hægt að meta stærð-
ina með sjónmati og velja síðan
eftir því en í mörgum tilvikum er
þægilegara að dreifa flokkunar-
vinnunni yfir lengri tíma, t.d. með
því að vigta snemma hausts. Eink-
um er þægilegt að nota þunga sem
stærðarmat þegar um er að ræða
að velja dýrin eftir einni einkunn
(kynbóta). Gert er ráð fyrir að
samband sé milli skinnalengdar og
þunga.
Tilraun.
Til þess að rannsaka framanskráð
voru 20 Standardhögnar, 20
Standardlæður, 19 Pastelhögnar
og 20 Pastellæður vegnir/vegnar
snemma í september og einnig við
förgun (nóv./des.). Þunginn var
borinn saman við skinnalengdina.
Dýrin voru í hefðbundnum
tveggja raða húsum. Til aflífunar
,var notaður koltvísýringur.
Skinnin voru þurrkuð í 4 sólar-
hringa (högna) og 3 sólarhringar
(læðu) við að meðaltali 18°C og
loftraka u.þ.b. 52%. Sami maður
skrapaði öll skinnin, eins var með
þönun. Pastelnum var fargað
22.— 24. nóv. og Standardinum
7,des. 1986.
Meðalfrávikið á þunga var
meira hjá Pastel og sömuleiðis
meðalfrávikið á stærð.
Standard högnarnir voru að
meðaltali um 120 g þyngri en
pastelhögnarnir þó að skinna-
lengdin væri nánast sú sama. Af
þessum sökum er þungi við aflífun
miðað við cm skinnalengd ekki sá
sami hjá Standard og Pastel. Þessi
mismunur getur verið vegna af-
brigðamunar, fóðrunar eða er
háður þunganum (holdafarinu).
Hið síðastnefnda er líklegasta
skýringin.
Samband þunga og skinna-
lengdar má finna með því að
reikna út fylgnina á milli þessara
Tafla 1. Septemberþungi og förgunarþungi auk skinnalengdar.
Sept. þungi, g Förgunarþungi, g Skinnalengd
Meöal- Meðal- Meðal- Meðal- Meðal- Meðal-
tal frávik tal frávik tal frávik
Standard högnar . 1851 151 2305 256 77.5 2.7
Standard læður .. 998 108 1079 115 62.8 2.9
Pastel högnar ... 1992 287 2181 342 77.2 5.4
Pastcl læður..... 1014 136 1192 167 64.2 4.3
Tafla 2. Lifandiþungi við förgun/cm skinna.
Standard högnar ............ 2305/77,5 = 29,7 g minkur /cm skinn
Standard læður .............. 1079/62,8 = 17,2 g minkur /cm skinn
Pastel högnar............... 2181/77,2 = 28,3 g minkur /cm skinn
Pastei læður ............... 1192/64.2 = 18,6 g minkur /cm skinn
Tafla 3. Sambandið (fylgnin) milli september þunga, aflífunar-
þunga og skinnalengdar.
Samband (fylgni) milli
sept. þ.: skinnalengdar aflíf. þ.: skinnalengdar
Standard högnar .................... 0,47 0,79
Standard læður ..................... 0.86 0.87
Pastel högnar....................... 0.72 0,93
Pastel læður ....................... 0,87 0,91
668 Freyr