Freyr - 15.10.1987, Blaðsíða 16

um. Hugsanlegt væri að láta ær
bera þrisvar á hverjum tveim
árum ef það reyndist arðbært, en
það er óljóst.
Annað erindið var um úrval
fyrir frjósemi og sérstök athygli
vakin á mikilvirkum frjósemis-
erfðavísi sem kenndur er við ána
Þoku frá Smyrlabjörgum í Austur-
Skaftafellssýslu. Það flutti dr.
Stefán Aðalsteinsson en meðhöf-
undur var dr. Jón Viðar Jón-
mundsson. Bent var á hve mikill
árangur hefur orðið af úrvali fyrir
frjósemi hér á landi í tengslum við
bætta fóðrun og meðferð. Bætt
frjósemi er ein mikilvægasta leiðin
til að auka arðsemi fjárins og
meðal annars urðu gagnlegar um-
ræður um búskap með marglemb-
ur. Þess má geta að einn erlendu
þátttakendanna, bóndi frá
Norður-írlandi, hefur komið sér
upp stofni áa með fjóra virka
spena sem fóstra þrjú lömb með
góðu móti. Slíks munu dæmi hér á
landi og ef til vill væri hægt að
rækta upp slíkt fé. Það mál hefur
ekki verið kannað, en ég þigg með
þökkum upplýsingar um fjórspena
ær.
í fjórða erindinu var fjallað um
vetrarfóðrun fjárins. Það flutti
Stefán Sch. Thorsteinsson en
meðhöfundur var dr. Sigurgeir
Þorgeirsson. Áhersla var lögð á
notkun heimafengins fóðurs og
sýnt að unnt er að fóðra ær til
mikilla afurða á heyi eingöngu
með minniháttar fóðurbætisgjöf á
vorin, einkum með fiskimjöli og
graskögglum. Á seinni árum hafa
bæst við gagnlegar niðurstöður úr
tilraunum með haustklippingu
gemlinga sem hleypt er til og hef-
ur hún aukið frjósemi þeirra svo
að um munar.
I fjórða erindinu var beitin
tekin fyrir, einkum með hliðsjón
af vexti og vænleika dilka. Dr.
Ólafur Guðmundsson flutti erind-
ið og meðhöfundur hans var dr.
Ólafur R. Dýrmundsson. Á seinni
árum hefur safnast saman mikið af
upplýsingum úr beitartilraunum,
bæði á láglendi og hálendi og voru
helstu niðurstöðurnar kynntar.
Nokkuð var vikið að skaðlegum
áhrifum sníkjudýra og jarðvegs-
sveppa á þrif lamba. Áhersla var
lögð á hóflegt beitarálag og sýnt
svo ekki verður um villst að í
flestum árum er vöxtur lamba orð-
inn lélegur í byrjun september,
einkum á ofsettu landi.
Dr. Sigurgeir Þorgeirsson flutti
síðasta erindið og var Stefán Sch.
Thorsteinsson meðhöfundur þess.
Þar var fjallað um vöxt og kjöt-
gæði íslenska fjárins. Ýmsum þátt-
um kjötrannsókna voru gerð skil
með sérstöku tilliti til gæðaflokk-
unar, en nú beinist athyglin eink-
um að leiðum til að svara markaðs-
kröfum um magrara dilkakjöt, líkt
og erlendis. Fróðlegar upplýsingar
komu fram um gildi vaxtarlags,
um afkvæmarannsóknir og um
áhrif mismunandi haustbeitar á
vöxt og kjötgæði, svo að dæmi séu
nefnd.
Fræðslufundinum lauk með ferð
í Borgarfjörð miðvikudaginn 19.
ágúst og um kvöldið var farið á
landbúnaðarsýningu Bú ’87 þar
sem útlendingunum var kynnt sér-
staklega dilkakjöt og nýting þess.
Þungamiðja ferðarinnar í Borgar-
fjörð var heimsókn á Tilraunabúið
á Hesti en Halldór Pálsson starf-
aði þar við margvíslegar sauðfjár-
rannsóknir allt frá stofnun þess
1943 og veitti því forstöðu um
tæplega 40 ára skeið. Á Hesti var
sýnt fé og sagt frá margvíslegum
tilraunum og ræktunarstarfi.
Hestbúið hefur gegnt veigamiklu
hlutverki í sauðfjárræktinni því að
þaðan hafa komið sumir af bestu
hrútunum á sæðingarstöðvarnar.
Hér gegna sauðfjársæðingar
veigamiklu hlutverki, en þær hóf-
ust 1939 og átti Halldór þar drjúg-
an hlut að máli eins og í svo
fjölmörgum öðrum efnum varð-
andi fjárræktina. Auk heimsókn-
arinnar að Hesti voru skoðuð fjár-
hús á Bjarteyrarsandi á Hvalfjarð-
arströnd, Bændaskólinn á Hvann-
eyri var sóttur heim og beitilönd
voru skoðuð, en til baka var hald-
ið um Uxahryggi og Þingvalla-
sveit. Ýmsir aðilar studdu fræða-
fundinn og skal sérstaklega nefna
Búnaðarfélag Islands, Rann-
sóknastofnun landbúnaðarins,
Landgræðslu ríkisins, Fram-
leiðsluráð landbúnaðarins,
Bændaskólinn á Hvanneyri,
Landbúnaðarráðuneytið, Búnað-
arsamband Suðurlands, Búvöru-
deild SÍS og Sláturfélag Suður-
lands.
Þess ber að geta að í undirbún-
ingi er bók með öllum erindunum
sem flutt voru á fræðafundinum.
Væntanlega verður hún gefin út á
árinu 1988 af Búnaðarfélagi ís-
lands og Rannsóknastofnun land-
búnaðarins.
í samsæti sem haldið var í Hótel
Sögu að kvöldi 18. ágúst var minn-
ingarsjóður dr. Halldórs Páls-
sonar búnaðarmálastjóra stofnað-
ur. Heiðursgestur var frú Sigríður
Klemenzdóttir, ekkja Halldórs,
en alkunna er hve ómetanlegan
stuðning hún veitti honum í lífi og
starfi. Við þetta tækifæri voru
nokkur ávörp flutt. Dr. Stanislav
Jankowski flutti kveðjur frá Bú-
fjárræktarsambandi Evrópu þar
sem Halldór kom mjög við sögu,
m.a. sem forseti Sauðfjár- og
geitadeildar. Dr. John King talaði
fyrir hönd Edinborgarháskóla þar
sem Halldór átti glæstan námsferil
og dr. Richard Pomeroy rifjaði
upp gömul og góð kynni þeirra
Halldórs allt frá árunum í Cam-
bridge þar sem þeir nutu hand-
leiðslu sir John Hammond við
kjötrannsóknir. Hjalti Gestsson
fylgdi minningarsjóðnum úr hlaði
fyrir hönd undirbúningsnefndar-
innar með greinargóðu ávarpi.
Hann skýrði frá markmiði sjóðs-
ins og kynnti ýmis atriði varðandi
stofnun hans. Hann gat þess að
verið væri að kynna sjóðinn meðal
bænda, búnaðarfélaga, sauðfjár-
ræktarfélaga og ýmissa stofnanna
og leitað væri eftir stofnfram-
lögum. Stefnt er að því að byggja
upp myndarlegan sjóð og teljast
þeir stofnfélagar sem leggja í sjóð-
inn fyrir næstu áramót. Markmið
sjóðsins er að stuðla að framför-
824 Freyr