Freyr - 15.12.1989, Síða 25
fyrir lágmarksbreytingum í bú-
rekstri. Sennilega kemur sauö-
burður utan hefðbundins tíma
einkum til greina hjá bændum sem
eru ekki að staðaldri í vinnu utan
bús, þ.e.a.s. hjá bændum með all
stór fjárbú eða með kúabú og lítil
fjárbú sem eru bundnir heima allt
árið. Einnig má ætla að þeir bænd-
ur sem hafa góð, afgirt heimaiönd,
ekki síst í lágsveitum, hafi ákjósan-
lega möguleika til breytinga. Til að
byrja með yrði að fara hægt af stað
og taka aðeins hluta ánna í óhefð-
bundna framleiðslu. Húsakostur
skiptir miklu máli vegna vetrar-
burðar og lambaeldis, en nú er
víða svigrúm vegna fækkunar fjár.
í sveigjanlegu kerfi eins og hér er
lýst, jafnvel með þrem burðunt á
hverjum tveim árum á ána að jafn-
aði, fellur fengi- og burðartími
ekki á heyskapartímann og með
því móti verður sæmileg dreifing á
vinnuálagi. Samstilling gangmála
er til bóta, einkum í smærri hjörð-
um. Aukin burðartíðni samsvarar
aukinni frjósemi og getur leitt til
hagræðingar sem vegur á móti
aukalegum fóðurkostnaði við
lambaeldi á vetrum. Annars er
margt fleira sem þarf að athuga
varðandi hagkvæmnina, bæði hvað
varðar sparnað, (t.d. frysting og
geymsla) og aukakostnað (t.d.
fóður). Þá er spurningin hvernig
nýbreytnin fellur að kvótakerfinu
og hinni hefðbundnu verðlagningu
sauðfjárafurða. Aukið framboð á
nýju lambakjöti á aðal ferða-
mannatímanum gæti í sjálfu sér
aukið söluna. Breytingar yrðu
fyrst og fremst að ráðast af við-
brögðum innanlandsmarkaðarins
þótt útflutningsmöguleikar komi
ef til vill til greina. Um þetta mál
þurfa ýmsir aðilar að fjalla og það
verður að tengja umræðum um
framleiðslustj órnun, sláturhúsa-
mál og margt fleira. Meðal annars
er umhugsunarefni, hvernig sú
stefna að færa slátrunina í fá stór
hús falli að hugmyndum um ný-
breytni f framleiðsluháttum og
sveigjanlegri slátrunartíma.
Það skal tekið fram að lokum að
hér er ekki verið að leggja til rót-
tækar breytingar í framleiðsluhátt-
um sauðfjárræktarinnar heldur er
bent á hugsanlega nýbreytni sem
gæti stuðlað að því að lyfta bú-
greininni úr þeim öldudal sem hún
er nú í.
Tilvísanir
Jón Viðar Jónmundsson og Ólafur R.
Dýrmundsson (1988) Sauðfjárræktin. í
ritinu Búnaðarsamtök á íslandi 150 ára
1837-1987. Afmælisrit Búnaðarfélags
íslands, 2. bindi, bls. 591-626. Ritstj.
Hjörtur E. Þórarinsson, Jónas Jónsson
og Ólafur E. Stefánsson. Útg. Búnað-
arfélag íslands.
Ólafur R. Dýrmundsson (1975). Ferskt
dilkakjöt allt árið? Hugleiðingar um
sauðburðartíma. Búnaðarblaðið, 13
(1), 23-24 og 19.
Ólafur R. Dýrmundsson (1979). Burðar-
tími áa og fjölbreytni í sauðfjárfram-
leiðslu. Freyr. 75 (12). 374-380.
Ólafur R. Dýrmundsson (1980). Vetrar-
sauðburður. Freyr, 76 (3), 79-82.
Ólafur R. Dýrmundsson (1980). Vetrar-
lömbin þrifust vel. Freyr. 76 (11). 340-
341 og 350.
Ólafur R. Dýrmundsson (1981). Out-of-
season breeding in Icelandic sheep.
(Tilhleypingar utan hins árstíða-
bundna fengitíma íslenskra áa). ís-
lenskar landbúnaðarrannsóknir. 13 (1-
2), 49-54. _
Ólafur R. Dýrmundsson (1983). Acccl-
erated breeding - a possibility in
Icelandic sheep. Acta Agriculturae
Scandinavica. 33 (1), 17-19.
Ólafur R. Dýrmundsson, Pétur Sig-
tryggsson og Stcfán Sch. Thorsteins-
son (1981). Seasonal variation in testis
size of Icclandic rams. (Árstíðabund-
inn breytileiki á eistnastærð íslenskar
hrúta). íslenskar landbúnaðarrann-
sóknir, 13 (1-2), 55-60.
Ólafur R. Dýrmundsson og Sigurgeir
Þorgeirsson (1989). Practical possi-
bilities of accclerated breeding within
a highly seasonal lamb production
system. 40. ársfundur Búfjárræktar-
sambands Evrópu, Dublin, írlandi,
fjölrit 12 bls.
Ólafur R. Dýrmundsson og Sveinn Run-
ólfsson (1981). Haustlömb í Gunnars-
holti. Freyr, 77 (4), 133-135.
Frh. ú bls. 996.
BÁRUPLAST
Framleiðum báru- og trapizulagað plast í
mörgum stœrðum og gerðum, vel glaert.
íslensk framleiðsla.
Fyrirliggjandi á lager: plötujárn, flatjárn,
rúnjárn, I- o g U bitar, vinklar o.fl.
J. HINRIKSSON HF.
Súðarvogi 4, 104 Reykjavík.
Símar: 91-844677, 91-84380 og
91-84559
24. DESEMBER 1989
Freyr 1007