Freyr - 01.02.1991, Blaðsíða 25

3.’91
FREYR 105
Tafla 1. Yfirlit um nautgriparœkfarfélögin 1990
Meðaltal árskúa Kjarnf.
Félagar Kýr Árskýr Mjólk % Fita %Prót. kg-
Kjósarsýsla 9 303 229,3 3886 4,00 3,36 540
Borgarfjöröur 82 2203 1675,8 3967 4,06 3,39 578
Snæfelisnes 30 806 621,5 4070 4,01 3,37 625
Dalasýsla 23 464 345,4 3999 3,89 3,40 644
Vestfiröir 49 803 599,7 4012 4,02 3,39 689
Strandasýsla 1 23 19,3 4357 4,07 3,55 543
V.-Húnavatnssýsla 14 298 239,9 4380 3,99 3,39 715
A.-Húnavatnssýsla 34 840 692,9 4029 3,94 3,34 710
Skagafjörður 54 1553 1242,2 4285 3,97 3,40 630
Eyjafjöröur 156 5470 4339,0 4315 4,13 3,39 555
S.-Þingeyjarsýsla 83 1813 1474,2 4258 4,02 3,40 650
N.-Þingeyjarsýsla 2 63 50,0 4140 3,96 3,40 836
Austurland 22 489 407,3 4003 4,04 3,39 481
A.-Skaftafellssýsla 5 187 137,7 3913 4,18 3,41 702
Rang-ogV.-Skaft 109 3432 2582,5 4096 4,08 3.43 597
Árnessýsla 148 5181 4054,5 4048 4,08 3,41 610
Landiö 821 23928 18711,2 4141 4,06 3.40 603
Áriö 1989 819 23505 18245,9 4005 4,07 3,39 544
Áriö 1988 828 23788 18401,9 3998 4,06 3,42 541
Árið 1987 824 23952 18442,2 3986 4,01 3,46 532
Áriö 1986 869 25290 19232,1 3936 4,07 3,45 552
Árið 1985 894 25120 20166,8 3948 4,01 3,62 667
Austurlandi. Meðalafurðir eru
eins og árið 1989 mestar i Vestur-
Húnavatnssýslu 4380 kg og í Eyja-
firði eru meðalafurðir 4315 kg. Á
Suðurlandi er aukning meðalaf-
urða að þessu sinni öllu meiri á
austurhluta svæðisins en í Árnes-
sýslu.
Kjarnfóðurnotkun hefur aukist
nokkuð. Meðalnotkun reyndist
603 kg á þeim búum sem skrá
þessar upplýsingar. Þar kemur
fram aukning sem nemur 59 kg frá
árinu 1989. Þessa aukningu er að
sjálfsögðu ekki hægt að líta á sem
jákvæða þróun, en hana verður
samt engu að síður að meta með
hliðsjón af auknum afurðum á milli
ára. Metið með hliðsjón af því er
aukning í mjólkurmagni er 2,3 kg
af mjólk fyrir hvert kg af kjarnfóðri
sem notað er aukalega til mjólkur-
framleiðslunnar. Þetta er í raun
mjög góð svörun vegna aukinnar
kjarnfóðurnotkunar og niðurstaða
sem bændur í nálægum löndum
væru áreiðanlega mjög sáttir við í
sinni mjólkurframleiðslu.
Nokkur munur er á milli héraða
í aukningu kjarnfóðurnotkunar.
Þannig eykst kjarnfóðurnotkun á
hverja kú aðeins um 33 kg í Eyja-
firði þar sem afurðaaukning er
mest, en í mörgum öðrum héruð-
um er aukning í kjarnfóðurnotkun
verulega meiri og einna mest á
Vesturlandi. Þennan mikla mun í
breytingum í kjarnfóðurnotkun á
milli héraða má áreiðanlega að
öllu leyti skýra sem áhrif mjög
slakra gróffóðurgæða á mörgum
búum veturinn 1989/90. Aukningu
í kjarnfóðurnotkun má rekja til
fyrri hluta ársins þegar margir
bændur gripu til aukinnar kjarn-
fóðurnotkunar til að bæta slök
gæði heyja frá sumrinu 1989. Slíkt
er í raun hin eðlilegu viðbrögð
þegar slík staða í fóðurmálum
kemur upp.
Efnamagn mjólkur
Breytingar á efnamagni mjólkur
eru nær engar árið 1990 frá því sem
var árið 1989. Fituprósenta
mjólkur mælist að jafnaði 4,06 % á
móti 4,07 % árið 1989 og prótein-
prósenta 3,40 % í stað 3,39 % árið
áður. Eðlilegt er að líta ögn nánar
á efnasamsetningu mjólkurinnar
með hliðsjón af breyttum útborg-
unarreglum fyrir mjólk með tilliti
til efnasamsetninagr sem tóku gildi
árið 1990. Eins og ætíð áður er
nokkur munur fituprósentu
mjólkur hjá kúnum eftir héruðum.
Fitumest er mjólkin hjá kúnum í
Eyjafirði en mögrust á Norður-
landi vestra og í Dalasýslu eins og
lengi hefur verið. Sáralítill munur
kemur fram í próteinprósentu eftir
héruðum eins og áður síðan slíkar
mælingar hófust þó að mjólk sunn-
lensku kúnna sé ívið best að þessu
leyti eins og áður hefur verið.
Staða mjólkurframleiðslunnar
Þær tölur sem hér hefur verið gerð
grein fyrir gefa tilefni til að skoða
þær aðeins með hliðsjón af stöðu
mjólkurframleiðslu í landinu.
Framleiðsluréttur til mjólkurfram-
leiðslu er sá rammi sem bændur
verða að laga framleiðslu sína að.