Freyr - 01.12.1994, Blaðsíða 13

Gunnhildur Frímann tilbúin að sá í tilrraunareiti.
Hey úr hlööu, 732 kg þurrefni
Samselninq qróffóðurs 1992-1993
Punhey (86% þe)
57.0%
I fjós
Tilraunakálfar, 252 kg hey þe
Leifa 30 kg þe (12%)
Mjólkurkýr, 429 kg hey þe'
Grænfóöur (28% þe)
Heyrúllur (46% þe)
29.0%
Leif, 109 kg þe (16%)
Leifa 75 kg þe (17%)
Smákálfar, 16 kg hey þ^
Leifa 4 kg þe (25%) ^
______________ Geldkýr og kvígur og stærri kálfar
35 kg hey þe + 109 kg leif þe £
Ur fjósi
Moö 29 kg þe
4% af heild
Mynd 3. Gróffóðumotkun á dag og samsetning gróffóðurs í Möðruvallafjósi vetur-
inn 1992-93.
gæði heyjanna mælist svipuð, þ.e.
styrkur meltanlegrar orku og
próteins, þá getur fóðrunarvirðið
(lystugleikinn) verið breytilegur
eftir grastegundum. Þessum þætti
hefur lítið verið sinnt í rannsóknum
fyrr en á allra síðustu misserum. A
tilraunabúunum Stóra-Armóti og
Möðruvöllum er nú verið að rann-
saka fóðrunarvirði helstu grasteg-
unda fyrir mjólkurkýr og hafa fyrstu
niðurstöður þegar verið birtar. Við
hirðingu eru gæði grænfóðursins
meiri en í heyjunum, en það var
rúllað lítið sem ekkert forþurrkað.
Rannsóknir á Möðruvöllum benda
til þess að gæðatap (mælt sem fall í
meltanlegri orku) í blautum græn-
fóðurrúllum sé við verkun meira en í
súgþurrkuðu heyi þannig að endan-
leg gæði grænfóðurs verða, við gjöf,
svipuð og í úrvals töðu.
A Möðruvöllum eru rúllur vigt-
aðar og þurrefni ákvarðað við
pökkun. A mynd 2 er sýnt samband
þurrefnishlutfalls og þurrefnismagns
í þeim vigtunum. Þurrefnishlutfallið
ræður að mestu þurrefnismagninu í
rúllum og þar með hagkvæmninni.
Bústofn
í fjósi voru árin 1992 og 1993 33-
34 árskýr og eru þær heldur færri en
verið hefur vegna aðlögunar að
framleiðslurétti. Þá voru keyptir 39
nautkálfar inn á stöðina vegna
tilraunar haustið 1991 og voru þeir í
uppeldi fram á mitt sumar 1993. í
töflu 5 er greint frá afdrifum og kyni
kálfa sem eru fæddir á Möðruvöll-
um. Asetningur til nautakjötsfram-
leiðslu hefur heldur minnkað en
ásettum kvígum hefur hlutfallslega
tjölgað.
I töflu 6 sést fjöldi fargaðra kúa,
ástæður förgunar og nýliðunarhlut-
fall. Þar kemur fram að aðlögun að
Mynd 4. Breyting á orkugildi heys
(FE/kg þe) frá hlöðu í moð í Möðru-
vallafjósi veturinn 1992-93.
framleiðslurétti hefur verið aðal-
ástæða förgunar en þessi liður var
fyrst tekinn upp í skráningu 1992.
Nýliðunarhlutfallið er óvenju hátt
þessi ár og 1992 var meira en helm-
ing kúnna skipt út. Aðrar aðalorsakir
sem vega þungt eru sem fyrr júgur-
bólga, kálfleysi og spena- og
júgurslys.
I töflu 7 er sýndur lyfja- og
dýralækniskostnaður og í töflu 8 er
frjósemisyfirlit. Stærsti hluti lyfja-
og dýralækniskostnaðarins er vegna
baráttunnar gegn júgurbólgu og
hefur tekist að halda henni vel niðri.
Þess má geta að verðmæti mjólkur
sem hellt var niður vegna júgur-
bólgu nam um 100.000 kr. árið
1993.
Fóðurnotkun
A veturna er reglulega mæld
heildarfóðurnotkun í fjósinu, þannig
að allt fóður úr hlöðu, mjólkurtanki
og kjamfóðursílói er mælt eins
nákvæmlega og unnt er. Á mynd 3
er sýnd meðalgróffóðumotkun og
gróffóðursamsetning á dag í fjósinu
veturinn 1992-93. Þar kemur fram
að af 732 kg af gróffóðri enduðu 29
kg í moðinu eða 4%. Mjólkurkýr,
tilraunanaut og ungkálfar fengu að
éta gróffóður að vild en reynt var að
láta geldneyti éta sem mest upp. Að
meðaltali át mjólkurkýrin 10 kg,
geldneytið 8 kg, stærri kálfar 5 kg
og smákálfamir 1 kg á dag af gróf-
fóðri (þurrefni).
Á mynd 4 eru sýndar breytingar á
23*94 - FREYR 877