Freyr - 01.05.1997, Page 17

4,5
9i
jí
3,5
2,5
ti
Ll
Mynd 2. Fæðingarþungi lamba og þynging áa síðustu 6 vikur fyrir burð 1977-96.
Tafla 3. Meðalfæðingarþungi lamba, kg
Lömb 1996 1995 1994 1993 1992 1991
73 þríl. hrútar 3,37 3,61 3,41 3,29 3,00 2,78
65 þríl. gimbrar 3,23 3,23 3,28 3,38 2,98 2,69
294 tvíl. hrútar 3.96 4,05 4,04 4,01 3,89 3,42
359 tvfl. gimbrar 3,82 3,87 3,93 3,86 3,60 3,26
33 einl. hrútar 4,78 4,80 4,86 4.82 4.61 4,30
31 einl. gimbur 4,50 4,53 4,65 4,41 4.50 4,17
áhrif á vaxtargetu lambanna yfir
sumarið, einkum þó fyrstu 6-8 vik-
umar eftir burðinn, þegar næring
lambsins er nær eingöngu bundin
við móðurmjólkina. Eftir þeim
niðurstöðum, er þessar tilraunimar
sýndu, hefur fóðmn ánna á Hesti
verið hagað síðan 1986 og er því
fróðlegt að skoða þær breytingar
sem átt hafa sér stað á þessu tíma-
bili á framangreindum þáttum. A
mynd 2 er sýndur meðalfæðingar-
þungi tvílembinga og árleg meðal-
þynging allra áa búsins á tímabilinu
1977-1996 frá marsvigtun (22.-25.
mars) til mánaðamóta apríl-maí.
Niðurstöðurnar sýna ágætt sam-
ræmi milli þyngingar ánna og fæð-
ingarþunga tvílembinga, en gera má
ráð fyrir að þetta samband kæmi
enn skýrar í ljós ef aðeins væri um
þyngdarbreytingu tvflembna að
ræða en ekki vom tök á að velja þær
úr fyrir þessa greinarsmíð. Frá
1977-85 var meðalþynging ánna um
3.6 kg og fæðingarþungi tvflemb-
inga 3,26-kg til jafnaðar með tiltölu-
legaa litlum árlegum sveiflum, en
frá 1986-96 nemur þynging ánna
5.6 kg til jafnaðar og meðalfæðing-
arþungi tvflembinga 3,64 kg með
feiknamikilli aukningu frá 1991.
Orsakir fyrir hinum aukna fæðing-
arþunga frá 1986 stafa fyrst og
fremst af því, að þá var tekin upp
fiskimjölsgjöf á síðustu 4-3 vikum
meðgöngu í staðinn fyrir kolvetna-
ríkar fóðurblöndur (80% bygg og
maís), sem notaðar vom áður, ásamt
stöðugt batnandi heygæðum alls
heyforða búsins. Hins vegar má
rekja hið stóra stökk sem verður í
fæðingarþunganum frá 1992 eink-
um til áhrifa frá haust- og vetrar-
rúningi ánna, en fyrir þann tíma var
aðeins yngra féð (1 og 2 vetra)
klippt að vetrinum, og jafnframt til
meiri heygæða vegna tilkomu
rúllubindingar. A mynd 3 em sýnd
áhrif fæðingarþunga tvílembing-
anna á þunga þeirra á fæti að haust-
inu. Niðurstöðumar sýna að haust-
þungi lambanna er sterklega háður
fæðingarþunga þeirra. Meðalþungi
tvflembinganna á fæti frá 1977-85
reyndist 34,1 kg en frá 1986 -1996
36,1 kg og munar því 2,0 kg á
haustþunganum milli þessara tíma-
bila og 0,41 kg á fæðingarþungan-
um til jafnaðar. Það má því augljóst
vera af því, sem hér hefur verið
dregið fram, að bætt fóðrun síðasta
mánuðinn fyrir burð skilar sér í
meiri afurðum og þar með meiri
tekjum fyrir sauðfjárbændur og ekki
veitir af í þessari kreppu sem ríkir í
sauðfjárræktinni.
Tafla 4 sýnir meðalvaxtarhraða
lamba í grömmum á dag, annars
vegar frá fæðingu til 3. júlí (meðal-
aldur 48 dagar) og hins vegar frá 3.
júlí til 25. september (84 dagur) og
til samanburðar sl. þrjú ár.
Daglegur meðalvöxtur 697 lamba
frá fæðingu til 3. júlí reyndist 286 g,
sem er 17 g meiri vöxtur á dag en sl.
sumar. Frá 3. júlí til hausts reyndist
vaxtarhraðinn 214 g á dag, sem, aft-
4.5
4
i
3'5 í
u.
3
2.5
—Haustþung —•—Fœð.þung
Mynd 3. Ahrif fœðingarþunga á haustþunga.
5. ‘97-FREYR185