Freyr - 01.09.2004, Blaðsíða 24
2. tafla. Fallþungi, flokkun, síðufita (J-mál), fallprósenta og einkunnir fyrir læri og frampart
á sláturskrokkum á lömbum í tilrauninni1'
HÓPUR Fjöldi Fallbungi Gerð Fitufl. J-mál Fall% Lærastig Framp.stig
A. viömiðun 16 13,58a 7,25a 5,00a 6,69a 39,4a 3,63a 3,53a
B. kál 16 17,72b 10,81c 8,00b 11,44b 44,1c 4,03b 4,18b
C. nýræktarrúllur 15 18,07b 9,40b 8,87c 12,73b 43,3bc 4,05b 4,22b
D. nýr.rl.+kj.f. 16 17,82b 9,12b 8,81bc 12,94b 42,7b 3,92ab 4,21b
E. rýgresisrúllur 16 17,85b 9,31b 8,56bc 11,62b 42,8b 3,94ab 4,12b
F. rýgresisrl.+kj.f. 15 18,69b 9,20b 8,73bc 12,13b 42,5b 3,91ab 4,18b
1)Gildi i hverjum dálki fyrir sig, sem hafa ekki sama bókstaf, eru marktækt frábrugðin tölfræðilega (p<0.05)
varla svo að það hafi haft nein
skaðleg áhrif.
Fallþimgi, flokkun og skrokk-
mœlingar. I 2. töflu eru helstu nið-
urstöður slátrunar. Samanburður á
hópum A og B sýnir 4,l kg fall-
þungaaukningu á 39 daga kálbeit
sem reiknast vera 105 g fallþunga-
aukning á dag, en sú niðurstaða er
í betri kantinum miðað við eldri
niðurstöður þó að annað eins hafi
vissulega sést (Emma Eyþórsdótt-
ir og Jóhannes Sveinbjömsson,
2001). Aðrar eins flokkunartölur
og sjá má hjá hóp B em hins veg-
ar fáséðar. Að meðaltali voru
þessi lömb mjög nálægt U3 í
flokkun. Læra- og frampartsstig,
sem og fallprósenta, vom enda
mjög há, í öllum tilfellum mark-
tækt hærri en hjá viðmiðunarhópn-
um (A). Sömuleiðis þykknaði
síðufitan (J-mál) á kálinu samfara
auknum fallþunga, án þess þó að
það hafi valdið skaða gagnvart
fítuflokkun, ef við gefum okkur
það að fituflokkur 3 (fituflokks-
gildi 8) sé ásættanleg niðurstaða.
B. kál 12 18,06
C. nýræktarrúllur 12 18,54
D. nýr.rl.+kj.f. 12 18,00
E. rýgresisrúllur 12 17,98
F. rýgresisrl.+kj.f. 12 18,80
í þessari tilraun (sjá 2. töflu)
skilaði innieldið ekki miklu, raun-
ar ekki marktækri fallþungaaukn-
ingu en hins vegar versnandi
flokkun ef miðað er við þann hóp
(B) sem slátrað var beint af kál-
inu. Þar sem slátrunin fór fram í
sitt hvom húsinu og matsmenn
þar af leiðandi ekki þeir sömu, ber
þó að horfa á flokkunartölumar
með nokkurri varúð. Réttara er að
horfa á J-mál og læra- og fram-
partsstig, en þetta var allt metið af
sömu mönnum í öllum slátmnum,
og mannlegi þátturinn ætti því að
valda minni skekkju þar en í
EUROP-flokkuninni. í þessum
þáttum er ekki marktækur munur
milli hópa þó að meðaltölin sýni
vissa tilhneigingu þeim hópi í vil
sem var slátrað beint af kálinu
(B).
Ekki er hægt að ráða af þessum
tölum með neinni vissu hvort hafi
komið betur út nýræktar- eða rý-
gresisrúllumar, né að kjamfóður-
gjöfin hafi skilað einhverju. Með-
altal fallþunga er að vísu hæst hjá
6,33 4 12,68 7,75
11,33 4 16,73 11,75
12,36 4 17,10 13,00
12,67 4 17,33 13,75
11,58 4 17,45 11,75
12,58 3 18,27 10,33
þeim hópi sem fékk rýgresisrúllur
og kjamfóður (F), en munur milli
þess hóps og B-hópsins eða hinna
innifóðmnarhópanna nær ekki að
vera marktækur.
í 3. töflu er til fróðleiks borinn
saman fallþungi og J-mál hópanna
fyrir hvort kynið um sig, þó svo
að þessum tölum verði að taka
með þeim fyrirvara að gimbramar
i tilrauninni vom mjög fáar. En
eins og í íyrri tilraunum var síðu-
fita gimbranna töluvert meiri en
hrútanna miðað við fallþunga, þó
svo að þessi munur sé ekki jafn
afgerandi og t.d. í tilrauninni
haustið 2002 (Jóhannes Svein-
bjömsson o.fl., 2003).
Ein möguleg ástæða þess að
vöxtur lambanna á innieldi í þess-
ari tilraun var lítill sem enginn og
sömuleiðis að ekki tókst að greina
þar mun milli fóðurmeðferða, er
hversu vel þroskuð lömbin voru
orðin þegar innieldið hófst. Þar
kom til bæði lítið úrval af smá-
lömbum í tilraunina vegna óvenju
mikils vænleika þetta haustið, og
mjög góður vöxtur lambanna á
kálinu. Orku- og próteinát lamb-
anna (sjá 1. töflu) á að hafa dugað
til að uppfylla reiknaðar orku- og
próteinþarfir lambanna skv. fóð-
urtöfluni (Bragi L. Ólafsson 1995;
Jóhannes Sveinbjörnsson og
Bragi L. Ólafsson, 1999) til vaxt-
ar upp á u.þ.b. 100 g lífþunga/dag.
Þó er enginn afgangur af því hvað
próteinið varðar. Gróffóðurátið
og vöxtur lambanna hefði trúlega
3. tafla. Fallþungi og síðufita (J-mál) eftir kynjum og með-
ferðarhópum.
Gelt hrútlömb Gimbrar
HÓPUR__________Fjöldi Fallþungi J-mál Fjöldi Fallþungi J-mál
A. viömiðun 12 13,88
| 24 - Freyr 6/2004