Sameiningin - 01.07.1910, Side 7

135
Svo sem að sjálfsögðu vail frá öndverðu til í ís-
lenzku þjóðlífi mótblástr gegn sannindum kristinnar
trúar, ímugustr andspænis breinni og ákveðinni kenn-
ing guðs orða einsog liún liggr fyrir oss og heimi öllum
í lieilagri ritning vorri. Vér þekktum til þessa áðr en
vér fluttumst burt frá ástkærri ættjörð vorri — íslandi.
Og vér urðum þess aftr og aftr varir á fyrstu landnáms-
árunum hér — áðr en vér bundumst þessum trúarlegu
félagsböndum. En þá fyrst, er kirkjufélagið var orðið
til, rákum vér oss verulega á þann andlega kuldastraum.
Upp frá því fór vantrúin áþreifanlega að koma fram úr
þokunni, — ýmist í þessarri mynd, vmist í annarri. Eétt
einsog jakarnir—borgarís-brotin—, sem nálega ávallt
má sjá í Atlanzliafi suðaustr af Nýfundnalandi, á þeim
stöðvum, þar sem (íolfstraumrirm mœtir kalda straumn-
um norðan úr Ishafi. Sumar myndirnar undr Ijótar,
ömurlegar, andstyggilegar—fyrir alla með nokkurri trú-
artilfinning óskaplega fráfælandi; sumar aftr á móti
með miklu skaplegri áferð, jafnvel stundum aðlaðandi,
ísmeygilegar, töfrandi; — en allar að því leyti eigandi
sammerkt, að í þeim bjó andi, sem hataðist við hinn
hreina kristindóm biblíunnar. Menn voru ef til vill
hvað mest að hugsa um frið — andlegan, trúarlegan frið
manna á milli eða íslenzkra byggða á milli — rétt áðr en
kirkjufélagið var sett á stofn. Og til þes-s að tryggja
fólki voru þann frið vildu líklega flestir, að félagsmynd-
an sú kœmist á. En það bar nærri því meir á ófrið en
frið upp frá því, er söfnuðir vorir bundust á þann hátt
saman. Meira að segja: ófriðrinn, sem reis upp um
þetta leyti í vestrbyggðum íslendinga, stafaði áreiðan-
lega af kirkjufélaginu, ýmist beinlínis eða óbeinlínis.
Hér var risinn upp flokkr manna með skýrri og
skilmerkilegri stefnuskrá, fast ákveðinn í því að ná sér
niðri í öllum íslenzkum byggðum og leggja þær andlega
undir sig, eða öllu heldr undir drottin vorn og frelsara
Jesúm Krist. Á móti öllu, sem kom í bága við þá stefnu,
hafði flokkrinn heitbundið sig að berjast, og auðvitað
var margt og mikið í þjóðlífi voru af því tægi. „Oss er
um flokk þennan kunnugt, að honum er allsstaðar mót-