Litli Bergþór - 01.12.1998, Blaðsíða 5

Hvað segirðu til?
Að þessu sinni verður greint frá helstu tíðindum úr
sveitinni frá byrjun júlí og fram í nóvember.
Ekkert lát hefur verið á góða veðurfarinu. Sumarið
var hlýtt og sólrrkt, skúrir og stuttir vætukaflar sáu gróðri
fyrir nægum raka svo vöxtur var góður á öllum
jarðargróða. Flesta daga í allt sumar og haust hefur verið
næstum logn og þurrt veður en nokkrum rokhrinum og
rigningarskvettum hafa fylgt svo mildir dagar að vont
veður hefur gleymst. Aðeins einu sinni varð jörð hvít um
skamman tíma í október og ekki teljandi frost fyrr en
undir lok þess mánaðar en í lok fyrstu viku nóvember
hlýnaði á ný, og voru síðan mildir umhleypingar út
mánuðina.
Viðamesta verkefnið í menningarmálum í sveitinni
sumar hafa verið sumartónleikar í Skálholti með
hefðbundnu sniði.
Skálholtskórinn hefur starfað af krafti bæði í
tengslum við helgihald í Skálholti og undirbúning fyrir
söngferð kórsins til Þýskalands og Frakklands í haust.
Skömmu fyrir brottför hélt hann opna æfingu í Aratungu
og tónleika í Skálholtskirkju.
Kirkjulegar samkomur voru snemma í nóvember í
Skálholti. A þeirri fyrri fjölluðu Sigurður Sigurðarson,
vígslubiskup, og Jakob Roland, prestur í Kaþólsku
kirkjunni, um Þorlák biskup helga og Þorlákstíðir, Egill
Hallgrímsson, sóknarprestur, skýrði myndir Gerðar
Helgadóttur í kirkjugluggunum, félagar úr sönghópnum
Voces Thules sungu og einnig Skálholtskórinn. Sú
síðari var tileinkuð Hildegard von Bingen og kynnt
myndmál, lækningajurtir og tónverk hennar.
Helstu byggingaframkvæmdir fyrir utan
íþróttamiðstöðina eru gróðurhús, sem er verið að byggja í
Laugagerði, íbúðarhús að Birkiflöt, sem byrjað er á nyrst
á Laugarásnum og sumarhús, m. a. ein 4 í landi Fells.
Raflína hefur verið lögð í jörð frá Hrafnkellsstöðum í
Hrunamannahreppi að Skálholti.
Skólavarðan í Skálholti var færð sem næst í
upprunalegt horf í sumar eftir langa niðurlægingu.
Fyrsta sunnudag í aðventu voru tónleikar í
Skálholtskirkju. Þar sungu Bama og Kammerkór
Biskupstungna, kór núverandi og fyrrverandi nemenda
Menntaskólans að Laugarvatni, Laugaráskvartettinn og
Garðar Thor Cortes og nokkrir hljóðfæraleikarar léku, en
Hilmar Örn Agnarsson stjómaði öllu saman.
Helstu framkvæmdir í samgöngumálum em að lokið
hefur verið við kaflann á Biskupstungnabraut frá
Fellsrana og upp fyrir Heiði, ný brú á Andalæk hjá
Dalsmynni og framkvæmdir standa yfir við nýjan veg frá
heimreið að Hlíðalaug að Múla.
Dýraleitarmenn lágu á 6 grenjum í vor og unnu 8
fullorðin dýr og 14 yrðlinga. Tvö þessara grenja voru í
Uthlíðarhrauni, eitt í Haukadalsskógi, annað í Hrútskletti
innan við Hóla og tvö fyrir innan Hvítá, Stjánagreni í
Kjalhrauni innan við Svartárbotna og hitt Skútagreni,
sem er vestur af Innri-Skúta. Síðla sumars og í haust
sáust tófur og greni, sem þær höfðu hafst við í bæði í
Hjarðarlandi og í Blákötluholti á mörkum Arnarholts og
Skólavarðan.
Kjaransstaða. Þar skutu grenjaskyttur einn yrðling, sem
þeir töldu raunar að ekki hefði orðið langra lífdaga auðið,
þar sem hann var snoðdýr, en þau eru að mestu hárlaus.
Fjallferðir og aðrar haustleitir voru með
hefðbundnum hætti. Fyrstuleitarmenn á Biskupstungna-
afrétti fengu norðanbál og moldrok í þrjá daga en hina
dágott veður. Meðal fjárins, sem þeir komu með, voru
útigangarnir sem sáust í afréttinum í vor. Voru þeir vel á
sig komnir.
í Tungnaréttir kom margt fólk, sem virtist una sér þar
vel í haustblíðunni, og margir skemmtu sér á
réttardansleik í Aratungu um kvöldið. Eftirsafnarar
leituðu afréttinn austan og sunnanverðan á tveimur
dögum. Þeir fengu gott veður og fundu alls 30 kindur,
þar af tvær fyrir innan Hvítá, eina vestan við Far og þrjár
á Haukadalsheiði. Um miðjan október voru 4 konur og 3
karlar viku í eftirleit. Þau fengu nokkra snjókomu innst á
afréttinum og fundu tvær kindur í Karlsdrætti.
Dimmviðri var daginn, sem smala átti við Hlíðar, en
bændur þar létu ekki deigan síga og smöluðu bæði næstu
daga þar á eftir og fram á vetur eftir því sem þörf var á.
Nokkuð af fé frá þeim kemur jafnan fyrir í Laugardal, og
í haust kom þaðan m. a. veturgömul gimbur frá
Austurhlíð, sem ekki var á húsi síðastliðinn vetur, með
ómörkuðu lambi.
Félag aldraðra hóf vetrarstarfið með því að félagar
fóru í Skálholtsskóla síðasta kvöld sumars og snæddu
mat eins og tíðkaðist á 17. öld, en nokkrum sinnum hefur
verið boðið upp á slíkan mat þar í sumar í tengslum við
kynningu á ævi og starfi Þórðar Þorlákssonar, sem var
Skálholtsbiskup 1674 til 1697.
Hjá Ferðafélagi Islands kom í sumar út bæklingur,
sem heitir Fótgangandi um fjallasali. Þar er lýst með
máli myndum og uppdráttum 12 gönguleiðum á svæðinu
frá Hvítá norðan Bláfells og inn á Kjöl. Höfundur texta
er sá sem þetta skrifar og tók hann einnig flestar
myndirnar, en Guðmundur Ólafur Ingvarsson teiknaði
kortin.
A.K.
Litli - Bergþór 5