Litli Bergþór - 01.03.2004, Page 3

Ritstjórnargrein
Þegar uppi eru hugmyndir um að tæknivæða Gullfoss mætti etv. skoða náttúruvemd frá öðm sjónarhomi en hreinni nytjastefnu og
ræða fleiri hliðar þessa máls. Maðurinn ber ábyrgð á náttúru jarðar. Tæknin gerir kleift að breyta á augabragði sköpunarverki sem tók
milljónir ára að móta. Með aðgát, fyrirhyggju og aðgerðum í náttúruvemd má nýta gæði jarðar án þess að vinna henni óbætanlegt tjón.
Sagan sýnir að það hefur viljað brenna við að verndarsjónarmiðum sé ýtt til hliðar þegar fast er sótt á um framkvæmdir. Það er eðlilegt,
þegar fólk sér þær breytingar sem hafa orðið á umhverfinu, að margir vilji staldra við og spyrja um ávinning af þessum breytingum og
hverju sé fórnað. Rétt eins og aðrar lífverur jarðar er maðurinn hluti af flóknum lífheimi og treystir á þá þjónustu sem vistkerfi jarðar
veita. Nýting náttúruauðlinda er undirstaða efnahagslegrar velferðar flestallra þjóða heims. Hins vegar em það einnig eftirsóknarverð
lífsgæði að mega njóta fjölbreyttrar náttúru. Nýting náttúrugæða jarðar hefur margar hliðar. Síðamefndu sjónarmiðunum hefur vaxið
mjög ásmegin eftir því sem tækninni hefur fleygt fram, efni fólks hafa orðið meiri, og meiru hefur verið raskað. Óhjákvæmilega
stangast hagsmunir annarrar nýtingar, Qárhagslegir eða félagslegir, stundum á við hagsmuni náttúruvemdar. Þess vegna verða náttúru-
vemdarmál oft átakamál. Það er ákaflega mikilvægt að rök, t.d. fyrir friðun lands, séu sett skilmerkilega fram og að þau séu aðgengileg
almenningi jafnt og stjómvöldum.
Færa má að því rök að vemdun landslags ætti að vega þyngra í íslenskri náttúruvemdarstefnu en hún gerir. í viðamikilli skoðana-
könnun tengdri rannsóknum á náttúru, þjóðemi og umhverfisstefnu á Norðurlöndum kom meðal annars í ljós að íslendingar töldu lands-
lag vera helsta tákn þjóðar sinnar og mikilvægara en saga, tunga eða menning. Landslag á eldvirka beltinu og á miðhálendinu á sér
óvíða hliðstæðu, og sumt e.t.v. hvergi. Slíkt land hefur hátt verndargildi. Sókn íslenskra og erlendra ferðamanna inn á þessi svæði sýnir
að í þeim felast jafnframt eftirsóknarverð náttúruverðmæti. Stór, óbyggð svæði án sýnilegra áhrifa mannsins
em ekki til lengur í hinum þéttbýlu löndum Evrópu. Þau eru náttúruauðlind sem lítið er eftir af og verða t
að líkindum æ verðmætari í sífellt þéttbýlli heimi.
A undanfömum áratug hefur erlendum ferðamönnum hér á landi fjölgað ört. Kannanir Ferðamála-
ráðs hafa leitt í ljós að íslensk náttúra er aðalástæðan fyrir komu allt að 90% þeirra til landsins. Vaxandi
ferðamannastraumur undirstrikar efnahagsleg verðmæti vemdarsvæða og styrkir jafnframt sjónarmið sem hafa í för með
sér miklar breytingar á náttúmnni. Mikilvægt er að stefnumótun í ferðamennsku taki mið af sjálfbærri ferðamennsku og
náttúruvemd til að tryggja að íslensk náttúra skaðist ekki vegna átroðnings af völdum ferðamanna. Auka þarf fræðslu
um íslenska náttúru og umgengni við hana og skipuleggja einstök svæði með sjálfbæra ferðamennsku að leiðarljósi
þannig að þau geti tekið við vaxandi fjölda ferðamanna. Við skipulag ferðamennsku er æskilegt að móta stefnu til
lengri tíma um það hvemig eigi að stýra straumi ferðamanna þannig að þeir fái viðunandi þjónustu ásamt því að
upplifa það sem þeir helst kjósa, lítt eða ósnortna náttúru.
P.S.
REYKHOILTI
Sími: 486 8782
Gsm: 893 5391
Fax: 486 8745
TAkum að okkur «11« k>ygglngastarfs«ml
Sumarhúsasmíði
og -þjónusta
Höfum minigröfu með brotfleyg
og skotbómulyftara með körfu
Þorsteinn Þórarinsson húsasmídameistari
Litli Bergþór 3