Litli Bergþór - 01.03.2004, Page 10
Þrírfyrrum kaupamenn í Eystra Geldingaholti í Gnúpverjahreppi ásamt
Pálínu Guðmundsdóttur, húsfreyju þar. F.v: séra Valgeir Astráðsson, séra
Bernharður Guðmundsson og séra Gunnar Björnsson.
skapur milli foreldra okkar og þeirra. Ég jarðsöng
Nonna og þótti vænt um að fá þannig að hlúa að
honum.
L-B: Segðu mér frá skólagöngu þinni.
Bernharður: Ég gekk í Austurbæjarbarnaskólann,
og þá kom í ljós að ég hafði lært svo mikið í
sveitaskólunum að ég var töluvert á undan jafnöldrun-
um og var því færður upp um bekk og í bekkinn henn-
ar Rannveigar, því þar losnaði sætið hennar, þegar hún
fluttist yfir í Miðbæjarbarnaskólann. Stefán Jónsson
rithöfundur var því líka kennari minn og við eigum
sameiginlega bekkjarfélaga, þó við værum aldrei
saman í bekk! Seinna fór ég í MR, og lærði mikið af
þátttöku í félagslífinu þar. Eg var forseti Framtíðar-
innar, þess aldna félags og það undur gerðist að við
skiluðum af okkur gróða. En það var vafalaust að
þakka meðstjómendum mínum, sem urðu síðar yfir-
menn ríkisfjármála, þeim Ragnari Amalds síðar fjár-
málaráðherra og Höskuldi Jónssyni, síðar ráðuneytis-
stjóra sama ráðuneytis. Það hefði ekki sakað að hafa
þeirra ráðgjöf við rekstur Skálholtsskóla nú! í MR var
rík leiklistarhefð, Herranótt, sem er talin eiga upptök
sín hér í Skálholtsskóla. Ég tók mikinn þátt í því starfi
og gat vel hugsað mér að eiga framtíð þar, eins og
mörg skólasystkini mín, sem urðu atvinnuleikarar, þau
Erlingur Gíslason, Brynja Benediktsdóttir og Gísli
Alfreðsson. En það fór öðruvísi.
Ég hafði þegar sem unglingur mikinn áhuga á leik-
list og tel mér það til tekna að hafa sagt fyrsta orðið
fyrir áhorfendum á sviði Þjóðleikhússins sem var vígt
á sumardaginn fyrsta 1950! Var það á generalprufunni
á Éjalla-Eyvindi, en þar segir smalinn, sem ég lék,
fyrstu orðin í sýningunni. Annars var það Nýársnóttin,
sem var opnunarsýningin og fengum við leikaramir
miða á efri svölum frumsýningarkvöldið. Ég var eina
barnið í hópnum og ætlaði lögreglan ekki hleypa mér
inn, þó ég veifaði miðanum, sæti nr. 660 ef ég man
rétt! Ég gleymi aldrei því ævintýrakvöldi.
L-B: Varst þú alinn upp við leiklistina,
eða hvernig kom það til að þú fórst að
leika?
Bernharður: Nei, þessi leiklistaráhugi
mun hafa hafist fyrir alvöru þegar Stefán
Jónsson sendi okkur, nokkra stráka, til að
lesa fyrir, því Þorstein Ö. vantaði stráka til
að leika í útvarpsleikriti. Varð það til þess
að ég lék barnahlutverk í útvarpi og í
Þjóðleikhúsinu næstu árin, þegar ég var á
aldrinuml2-15 ára.
L-B: Hvemig var framhaldsnáminu
háttað?
Bernharður: Eftir stúdentspróf fór ég til
Frakklands í eitt ár, til að sjá heiminn. Var
við háskólann í Caen að læra frönsku og
franskar bókmenntir - og kynnast sjálfum
mér. - Hleypa heimdraganum. - Þá voru all-
nokkrir Islendingar við nám víða í
Frakklandi og við hittumst alltaf einu sinni í
mánuði á Café Select í París til að ræða
málin og skoða lífið. En þarna kynntist ég líka frön-
skum hugsunarhætti, sem er harla ólíkur okkar, og
þessari hámenningu Mið Evrópu, sem opnaði fyrir
manni nýjar víddir.
Þegar heim kom innritaðist ég í guðfræðideildina,
taldi mig fá þar breiða og góða menntun, en var jafn-
framt óreglulegur nemandi í Þjóðleikhússkólanum.
Þar var þá mikið af stúlkum og vantaði karlmenn í
hópinn og var mér því boðið að vera með þegar ég
gæti. Þar kynntist ég mörgu góðu fólki, sem sýndu þá
þegar að þau voru efni í afbragðs leikara, eins og
Kristbjörgu Kjeld, Sigríði Þorvaldsdóttur og Flosa
Ólafssyni.
Eftir þennan vetur varð mér þó ljóst að minn staður
var frekar úti í sal en á sviðinu og hélt ég því áfram í
guðfræðináminu. - Það voru þá ekki margir, sem
bjuggust við því að ég yrði einhvemtíman prestur og
kannski allra síst ég sjálfur! En lífið er óútreiknanlegt.
- Þessi leiklistarreynsla hefur reyndar orðið mér gagn-
leg, ég setti upp nokkur leikrit þegar ég var prestur úti
á landi og sérstaklega hefur það komið sér vel í æsku-
lýðsstarfi, auk þess sem maður nýtur leiksýninganna
og leikhússins betur þegar þessi innsýn er fyrir hendi.
L.B: Ég veit að þú ert mikill tónlistarunnandi
Rannveig. Var tónlist hluti af uppeldi ykkar systkin-
anna?
Rannveig: Jú sannarlega. Foreldrar okkar áttu
nokkuð plötusafn og þau létu okkur hlusta með sér.
Þau kveiktu á kertum og opnuðu okkur heim tónlistar-
innar. Ég lærði á píanó í allmörg ár og reyndar svolítið
á kirkjuorgel hjá Sigurði Isólfssyni, sem er eitt það
skemmtilegasta sem ég hef fengist við. En svo var ég
orðin fyrirvinna heimilisins í krefjandi starfi og þegar
Svava litla fæddist, varð ég að gefa það upp á bátinn.
En öll slík menntun skilar sér einhvernveginn.
Fyrir bragðið gat ég kennt á píanó í norska skólanum í
Addis Ababa og verið organisti við alþjóðlegu lútersku
kirkjuna þar. Tónlistin þekkir engin landamæri, ætli
Litli Bergþór 10.