Neytendablaðið - 01.02.1996, Síða 7

Samanburður á húsnæðiskostnaði:
Búsetakerfið hagstæðast
Stefán Ingólfsson fullyrðir í úttekt sinni að húsnœðiskostnaður í
félagslegri búseturéttaríbúð sé 20%-50% lœgri en ífélagslegri
eignaríbúð. Mynd: E.Ól.
Þessi úttekt staðfestir fullyrðingar Búseta um að húsnæðiskostnaður í fé-
lagslegri búseturéttaríbúð sé 20%-50% lægri en í félagslegri eignaríbúð.
Félagslegar búseturéttaríbúðir þar sem íbúar njóta einnig húsaleigubóta reynd-
ust langódýrasti húsnæðiskosturinn af þeim sem kannaðir voru. Húsnæðis-
kostnaður fjögurra manna fjölskyldu með 100 þúsund krónur í mánaðartekjur er
20,1 þúsund á mánuði þegar allt er talið. Það er nálægt 40% lægra en tilsvar-
andi kostnaður í félagslegum eignaríbúðum. Félagsleg búseturéttaríbúð er
einnig mjög hagstæður kostur þótt íbúar njóti ekki húsaleigubóta. Húsnæðis-
kostnaður fer þá upp í 29,9 þúsund á mánuði sem er 10% lægra en í félags-
lega húsnæðiskerfinu.
Eftir Stefán Ingólfsson verkfræðing
Til þess að fá inni í félagslega
búseturéttarkerfinu þurfa fjöl-
skyldur að lúta sömu reglum
um tekjur og eignir og gilda
um félagslega húsnæðiskerf-
ið. Laun mega ekki vera hærri
en 1.500 þúsund á ári auk 250
þúsund króna fyrir hvert bam.
Ibúðir Búseta eru fjármagnað-
ar að 90% með 50 ára verð-
tryggðum jafngreiðslulánum.
Ibúargreiða 10% íbúðarverðs
fyrir búseturétt. Sú fjárhæð
fæst endurgreidd með verð-
bótum þegar flutt er úr íbúð-
inni.
Þeir sem eru yfir tekju-
mörkum Húsnæðisstofnunar,
sem áður eru nefnd, en undir
sérstökum eignamörkum sem
nú eru 1.900 þúsund krónur,
eiga rétt á svonefndum al-
mennum búseturéttaríbúðum.
Ibúar þessara íbúða njóta
einnig vaxtabóta. Húsnæðis-
kostnaður fjölskyldu með 150
þúsund krónur í mánaðartekj-
ur sem býr í þessu kerfi, er
30,5 þúsund á mánuði. Það er
liðlega 15% lægra en gerist í
félagslegum eignaríbúðum og
um 10% lægra en gerist í
íbúðum keyptum á almennum
fasteignamarkaði með 40 ára
húsbréfum.
Veruleg niðurgreiðsla
I félagslega búseturéttarkerf-
inu bera lán aðeins 1,0% vexti
svo íbúar njóta verulegrar nið-
urgreiðslu vaxta. Hinn langi
lánstími hefur einnig áhrif til
lækkunar. Þegar íbúar njóta
samtímis húsaleigubóta verður
niðurstaðan jafn hagstæð og
raun ber vitni. í almenna bú-
seturéttarkerfinu eru vextir
4,5%. Mismuninn á hag-
kvæmni þess og félagslegra
eignaríbúða má að hluta rekja
til þess að í félagslega kerfinu
eru reiknaðar afskriftir af
kaupverði sem koma til frá-
dráttar við endursölu íbúð-
anna. Einnig hefur það áhrif að
framlög í viðhaldssjóð, sem
eru hluti af mánaðargreiðslu
íbúa í búseturéttaríbúðum, em
reiknuð sem 0,7% af bygging-
arkostnaði á ári. Viðhaldsþörf
er að flestra mati meiri, 1%-
2% á ári. A meðan eignimar
em nýlegar reynir lítið á við-
haldssjóðina. Þegar frá líður
má reikna með að Búseti þurfi
að endurmeta þessar greiðslur
og hækka mánaðargreiðslur.
Sjá næstu síöur ►
Allar fjárhæðir eru í þúsundum króna á mánuði.
Valkostur Húsnæðis- Mánaðar-
Búseti kostnaður laun
Félagsl. með húsaleigubótum 20,1 100
Félagsleg án húsaleigubóta 29,9 100
Almenn búseturéttaríbúð 30,5 150
Félagslega kerfið
Félagsl. eignaríbúðir 33,4 100
Félagsl. eignaríbúðir 37,2 167
Félagsl. íbúðir (yfir tekjum.) 38,0 175
Leiguíbúðir
Með húsaleigubótum 37,1 100
Með húsaleigubótum 38,3 225
Án húsaleigubóta 47,6
Eignaríbúðir
40 ára húsbréf 38,2 225
25 ára húsbréf 38,7 225
Án húsbréfa, 7% vextir 39,4 225
Án húsbréfa, 8% vextir 42,2 225
NEYTENDABLAÐIÐ - Febrúar 1996
7