Neytendablaðið - 01.12.1998, Blaðsíða 21

fóðri í Evrópu því ódýrara sem landið
liggur sunnar. Þannig er verð á komi í Sví-
þjóð og Noregi um 5-10% hærra en í
Danmörku, svo tekið sé dæmi.
Neytendablaðið hefur kynnt sér verð á
fóðri til kjúklipga- og eggjaframleiðenda
hér á landi annars vegar og í Danmörku
hins vegar. Þessi munur er sláandi og hall-
ar mjög á okkur. Tonnið af varpfóðri kost-
ar í Danmörku samkvæmt þessum upplýs-
ingum 14.261-15.919 íslenskar krónur, en
hér á landi kostar tonnið 27.455 krónur
samkvæmt verðskrá Fóðurblöndunnar,
sem selur mest af þessari vöru hér. Verðið
á varpfóðri er þannig 72-93% dýrara til ís-
lenskra eggjaframleiðenda en til danskra
starfsbræðra þeirra.
Hænsnafóður er dýrt hér á
landi ogfákeppni erá
þessum markaði.
Verðmunur á kjúklingafóðri er einnig
verulegur þótt hann sé minni. Þannig
kostar tonnið til danskra framleiðenda á
bilinu 18.572-20.562 krónur íslenskra
eftir tegundum. Hér kosta svipaðar teg-
undir af komi 29.621-32.348 krónur
samkvæmt áðurnefndri verðskrá. Þetta
þýðir að kornið til íslenskra kjúklinga-
framleiðenda er á 55-65% hærra verði
en til danskra starfsbræðra.
A kornmarkaðnum ríkir fákeppni og
þar er aðeins eitt annað stórt fyrirtæki en
Fóðurblandan, en það er Mjólkurfélag
Reykjavíkur. Samkvæmt heimildum
Neytendablaðsins er ekki mikill munur,
ef nokkur, á verði frá þessum tveimur
seljendum. Og það er sama þótt tekið sé
tillit til flutningskostnaðar og skattlagn-
ingar á fóðrið, verðmunurinn hér og í ná-
grannalöndum okkar er einfaldlega of
mikill og því þurfa framleiðendur að
skýra þetta háa verð.
Hvaða þýðingu hefur
lækkað fóðurverð?
Eins og áður sagði skiptir fóðurverð
miklu um verð á kjúklingum og eggjum
til neytenda. Samkvæmt heimildum
Neytendablaðsins myndi 10% verðlækk-
un á fóðri þýða 3^1% lækkun þessara
vara til neytenda svo fremi allir skila
sínu og enginn nýtir tækifærið til að
hækka álagningu sína. En það þarf jafn-
framt að leysa alla þá hnúta sem reyrðir
hafa verið í kringum þessar framleiðslu-
greinar. Það þarf meðal annars að
tryggja að nýir aðilar eigi greiðan að-
gang að þessum greinum, en fram til
þessa hefur til dæmis verið miklum erf-
iðleikum bundið að fá unga frá útungun-
arstöðvum fyrir þá sem ætla að hefja
framleiðslu.
Minnt skal á að kjúklingur er einn ó-
dýrasti matur sem neytendur eiga völ á í
nágrannalöndum okkar. Það er engin á-
stæða til að ætla að önnur lögmál gildi
hér, ef eðlileg markaðslögmál ríktu inn-
an greinarinnar. Nú þegar hefur mið-
stýrðri verðlagningu verið hætt. Það er
allavega ljóst að það eru færi til að lækka
verð á bæði eggjum og kjúklingum og
raunar svínakjöti einnig, en þar vegur
fóður einnig mikið í kostnaði framleið-
enda. En þá verða allir að taka á saman
og þá þýðir ekkert fyrir þá fáu aðila sem
selja fóður að sitja með hendur í skauti
og halda áfram að okra á fóðrinu til
framleiðenda, sem neytendur þurfa síðan
að greiða fyrir með hærra verði á þessum
vörum.
pakkningu, á 7,50 krónur stykkið. Kodi-
magnil og Parkódín éru dýrari, 10 stk.
pakkning er á um 15 krónur stykkið.
Vatn gerir gagn
Það er mikilvægl að drekka vatn daginn
el'tir veisluhöld, því alkóhól losar vatn úr
líkamanum, - því meira sem drukkið er,
því oftar þarf maður á klósettið.
Alkóhól hindrar líkamann í því að fá
vatn frá nýrunum og eykur þess í stað
óhreinindin svo mikið að það er ekkert
samræmi milli þess magns af vökva sem
drukkinn er og þess vökva sem líkaminn
lætur frá sér. Röskun verður á því jafn-
vægi sem líkamanum er nauðsynlegt í
vatnsbúskapnum. Kaffi og te hafa líka
vatnslosandi verkun.
Sumir halda því fram að einn bjór
daginn eftir sé besta lækningin við timb-
urmönnum og látum við þá liggja milli
hluta hvort það er rétt eða einfaldlega lé-
leg afsökun fyrir áframhaldandi veislu-
höldum. Besta ráðið er þó að taka eina
verkjatöflu áður en maður fer að sofa og
það er alltaf nauðsynlegt að drekka mik-
ið af vatni til að koma aftur á jafnvægi í
vökvaþörf líkamans.
NEYTENDABLAÐIÐ - desember 1998
i
21