Bændablaðið - 21.04.1998, Blaðsíða 2

2
Bœndablaðið
Þriðjudagur 21. apríl 1998
Útflutningsverðmæti hrossa og
hestavara er einn til einn og hálfur
milljarður á ári!
„BandaríkjamarhaOur er
óplægOur akur,"
„íslenski hesturinn er auðlind sem er grundvöllur starfsemi og
útflutnings í landbúnaði, iðnaði og ferðaþjónustu. Líkja má
hestinum við fiskinn að vissu leyti og hann skapar útflutn-
ingstekjur sem má áætla u.þ.b. 1 -1,5 milljarða kr. á ári,“ segir í
skýrslu nefndar sem iðnaðarráðherra skipaði til að kanna
möguleika á auknum útflutningi á framleiðslu sem tengdist, eða
mætti tengja íslenska hestinum. Markmiðið er að ísland verði
„Mekka“ íslenska hestsins og hingað leiti útlendingar upplýs-
inga, kaupi vörur og þjónustu og fái ráðgjöf um allt sem snertir
íslenska hestinn.
Að sögn Einars Bollasonar,
formanns nefndarinnar, var reynt
að komast að umfangi útflutnings
á vörum tengdum íslenska hestin-
um, að svo miklu leyti sem það var
hægt. Utflutningstölur eru langt
fyrir neðan allan raunveruleika,
því að verslanir gera ekki greinar-
mun á hvort það er íslendingur eða
útlendingur sem kaupir vöruna.
Hér á landi eru ýmsir aðilar
sem framleiða hestavörur og þeir
telja sig helst vanta markaðsupp-
lýsingar og fjármagn til að auka
útflutning. í skýrslunni er bent á
ýmsar leiðir til úrbóta, t.d. um lán
og styrki og einnig er bent á ótal
vörur í sambandi við hesta-
mennsku sem eru fluttar inn en
væri tiltölulega einfalt að fram-
leiða hér á landi.
Að sögn Einars Bollasonar eru
næstu skref að iðnaðarráðuneyti og
útflutningsráð kalli saman fram-
leiðsluaðila og bjóði þar einhverjar
sameiginlegar aðgerðir til
markaðssóknar, t.d. sameiginlega
bæklinga eða samvinnu við vöru-
sýningar erlendis.
Erlendis eru um 100.000 ís-
lensk hross, flest í Þýskalandi.
Óvíst er að markaðsmöguleikar
fyrir íslenskar vörur séu í réttu
hlutfalli við fjölda hrossa. í Norð-
ur-Ameríku er ört vaxandi
markaður fyrir íslenska hestinn en
markaður fyrir íslenskar hesta-
vörur þar er óplægður akur. I
skýrslunni segir að mikilvægt sé
að íslendingar séu fljótir að koma
sér á framfæri á Bandaríkja-
markaði, þar eð t.d. Þjóðverjar eru
líklegir til að koma þar sterkir inn.
Markhópur íslenskra hestavara er
fremur aðgengilegur því að flestir
eigendur íslenskra hesta eru í
hestamannafélögum og núna eru
starfandi 250 félög í 19 löndum.
„Skýrslan var samin áður en
hitasóttin tók að heija á hrossa-
stofninn. Auðvitað er beygur í
okkur vegna sjúkdómsins en við
verðum að vona að úr rætist og
hægt verði að taka þráðinn upp að
nýju,“ sagði Einar Bollason.
Færri en mun
slærri svínabú en
íyrir nokkrum árum
I árslok 1997 voru 3515 full-
orðin svín í landinu samkvæmt
talningu fóðurbirgðafélag-
anna. Sem dæmi um þá gríð-
arlegu fækkun svínabúa sem
hefur átt sér stað hér á landi
allt frá árinu 1990 má nefna að
í árslok 1993 voru alls 103
svínabú í landinu, 86 svínabú
í árslok 1995, 76 í árslok
1996 og nú í árslok
1997 voru 64 svínabú.
Þetta kemur fram í
starfsskýrslu Péturs
Sigtryggssonar, svína-
ræktarráðunauts, sem
lögð var fram á Búnað-
arþingi.
Þar sem svínabúum hefur
fækkað um 73 á síðastliðnum 10
vígi
árum eða úr 137 svínabúum 1987 í
64 árið 1997, jafnframt því að
fjöldi svína jókst um 173 svín á
sama tímabili, er ljóst að miklar
breytingar hafa orðið á stærð
svínabúa á þessu tímabili.
Pétur segir að þær miklu
breytingar sem hafa orðið í
íslenskri svínarækt á síðastliðnum
10 árum þurfi ekki að koma
neinum á óvart. Mjög líklegt er að
þessi fækkun og stældcun svínabúa
verði síst minni næstu ár því að
þrátt fyrir að svínabændum hafi
allt frá árunum 1985-1986 verið
bent á nauðsyn þess að koma á
skýrsluhaldi og afla sér aukinnar
þekkingar í svínarækt, eru aðeins
18-20 svínabændur af þessum 64
svínabændum árið 1997 með
skýrsluhald. Þessir 18-20 svína-
bændur hafa aflað sér haldgóðrar
þekkingar á svínarækt og notfæra
sér nú niðurstöður skýrsluhaldsins
til að gjörbreyta rekstrarafkomu
búa sinna. Á þennan hátt hefur
þeim tekist að mestu að mæta
þeim miklu verðlækkunum sem
hafa orðið á svínakjöti á síðustu
árum vegna síhækkandi sam-
keppni á innanlandsmarkaðinum.
„Það er samdóma álit þeirra sem
til þekkja að flestir af þessum rúm-
lega 40 svínabændum sem hafa
ekki sýnt áhuga á að taka upp
skýrsluhald eða afla sér
nauðsynlegrar þekkingar á
svínarækt munu
smámsaman neyðast til
að hætta búrekstri þar
sem þeir eru engan
veginn samkeppnishæfir
miðað við þá
svínabændur sem nú þegar
hafa tekið upp skýrsluhald,“
segir Pétur Sigtryggsson.
VerO il áburOi í vor
Verðsamaurður á áburði frá
Áburðarverksmiðjunni og þeim
söluaðilum sem upplýingar feng-
ust hjá sýnir um 4-5 % verðmun.
Gerður var verðsamanburður á
nokkrum áburðarblöndum, völd-
um af handahófi. Verðin eru án
vsk og með brettaafsl (Sjá töflu 1)
Kaupfélag Ámesinga annast
sölu á ísafoldaráburði og er Folda
um 6-10 % ódýrari en sam-
bærilegur áburður frá Áburðar-
verksmiðjunni kominn á Selfoss.
Flutningur þangað er 500 kr./tonn
án vsk. (Sjá töflu 2.)
Eftir verðskrám yfir tilbúinn
áburð að dæma virðist nú í ár vera
ódýrara að kaupa blandaðan,
þrígildan áburð. Græði heldur en
eingildar tegundir og blanda þeim
sjálfur. Þetta hefur yfirleitt verið á
hinn veginn að menn hafa haft
nokkurt kaup við að blanda
áburðinn sjálfir, þótt ekki hafi það
alltaf verið mikið. Nú í ár verður
það blandaður áburður sem víðast
verður keyptur til að nota einan
sér. Sá eingildi verður hins vegar
keyptur til að nota með búfjár-
áburði, því að hann er yfirleitt svo
kalíríkur að ástæðulaust eða jafn-
vel skaðlegt getur verið að nota
þrígildan tilbúinn áburð með
honum. Skaðinn er sá að fóðrið
verður magnesíumsnautt ef of
mikið er borið á af kalíi og það
þola hámjólka kýr illa.
Gufunesafslættir: Veittur er
afsláttur á hvert tonn sem afgreitt
er í heilum brettum og stór-
sekkjum á bíl í Gufunesi, kr. 500.
án vsk. Búið er að reikna hann
inn. Einnig hvert tonn sem afgreitt
er í lausu á bíl í Gufunesi kr. 900
án vsk.
Auk þess á hvert tonn sem
afgreitt er frá Gufunesi og afhent
utan svæðis sem takmarkast af
Dalasýslu, Snæfells og Hnappa-
dalssýslu, Mýrar- og Borgar-
fjarðarsýslu, Kjósasýslu, Gull-
bringusýslu, Ámsessýslu, Rangá-
rvallasýslu og V-Skaftafellssýslu
kr. 1820 án vsk.
Einnig á hvert tonn sem
afgreitt er frá Gufunesi og afhent í
Snæfells- og Hnappadalssýslu,
Dalasýslu og Vestur Skafta-
fellssýslu, kr. 1000 án vsk.
Tafla 1
Verö á hellum brettum eöa (stórsekk|um. Kr.Aonn án vsk.
Ábverksm. KÁ SS KB KÞ KEA Mism. Kr
Móöi 3 21.139 20.149 20.165 20.611 21.150 21.207 1.058
Græðir 5 22.625 21.617 21.584 22.027 22.625 22.662 1.078
Græðir 6 21.219 20.199 20.242 20.687 21.225 21.285 1.086
Græðir 7 21.802 21.015 21.021 21.495 21.825 21.857 842
Græðir 9 22.183 21.188 21.162 21.606 22.200 22.230 1.068
Afgr.st. Gufunes Gufunes Gufunes Gufunes Húsavík Akureyri
Tafla 2 Áburöarverö án vsk. á Selfossl á brettum eöa I stórsekkjum.
Flutningur frá Gufunesl að Selfossi er 500 kr./tonn
Frá Áburöarverksm. Frá ísafold Mism. Mism. %
Móöi 1 21.409 Folda 11 19.698 1.711 8%
Móöi 3 20.649 Folda 13 18.982 1.667 8%
Græðir 5 22.117 Folda 5 19.963 2.154 10%
Græðir 7 21.515 Folda 7 20.161 1.354 6%
Græðir 9 21.688 Folda 9 20.169 1.519 7%
Blákom 26.886 Blákurl 23.747 3.139 12%
Skeiðað á
Miðfjarðar-
vatni
Það var líf og Jjör á
Miðfjarðarvatni erjón
Eiríksson á Bárfelli átti þar
leið um fyrir skömmu en þá
var efnt til ísleika. Jón var
að sjálfsögðu með
myndavélina meðferðis og
hér má sjá bœndurna
Jóliann Albertsson,
Gauksmýri, og Elías
Guðmundsson, Stóru-
Ásgeirsá, fara mikinn á
skeiðgömmum sínum.
malgar®
MYKJUGEYMAR
Vélaval -
Varmahlíð HF
Sími: 453 8888 Fax: 453 8828