Bændablaðið - 05.07.2005, Qupperneq 1
Auglýsingasíminn er 563 0300
Netfang augl@bondi.is
Næsta blað kemur
út 30. ágúst.
Upplag Bændablaðsins
13.749
Þriðjudagur 5. júlí 2005
13. tölublað 11. árgangur
Blað nr. 221
Hormónagjöf bönnuð og
fóðrið lyfjalaust
Reiðskóli fyrir
Bandaríkjamenn!
Sjá blaðsíðu 42
Meðferð
lamba fyrir
slátrun
367
Stórsöngvari
í Húnaþingi
Bændablaðið í
sumarleyfi
Starfsmenn Bændablaðsins
halda nú út í sumarið. Þeir
koma aftur til starfa 15. ágúst
en fyrsta blað eftir sumarfrí
kemur út 30. ágúst.
Skrifstofur BI lokaðar
vegna sumarleyfa
Skrifstofur Bændasamtaka
Íslands verða lokaðar vegna
sumarleyfa starfsmanna dagana
18.-29. júlí nk.
Bbl./Jón Eiríksson
„Í hagsmunagæslu minni fyrir
jarðeigendur vítt og breitt um
landið hef ég rekið mig á það að
bætur boðnar af Vegagerðinni
vegna vegalagningar um lönd
jarða, hvort sem um endurlagn-
ingu þjóðvega eða nýfram-
kvæmdir er að ræða, eru því
miður sjaldnast fullnægjandi og
munar þar oft verulegu, svo sem
þessi dæmi sýna,“ sagði Karl
Axelsson, hæstaréttarlögmaður
og lektor við lagadeild Háskóla
Íslands, í samtali við Bænda-
blaðið.
Karl rak mál þriggja jarðeig-
enda á Austurlandi gegn Vega-
gerðinni og hefur Matsnefnd eign-
arnámsbóta kveðið upp úrskurði í
þeim. „Í öllum tilvikum eru úr-
skurðaðar bætur verulega hærri en
þær bætur sem Vegagerðin hafði
boðið og er sá munur allt að tífald-
ur þegar mest er. Þá er í öllum
málunum, gegn mótmælum Vega-
gerðarinnar, fallist á að viðkom-
andi jarðeigendum beri bætur fyrir
malarefni úr jarðgöngum, sem um
og undir landi þeirra liggja,“ sagði
Karl.
Vegagerðin bauð á sínum tíma
eiganda jarðarinnar Horns í Horna-
firði rétt röskar 418 þúsund krónur
en úrskurðaðar bætur og samn-
ingsbætur námu samtals kr.
2.769.000 auk kostnaðar. Vega-
gerðin bauð eiganda jarðarinnar
Syðri-Fjarðar í Hornafirði rúmlega
311 þúsund en eftir að Karl hafði
rekið málið fyrir eigandann voru
úrskurðaðar bætur rétt tæpar þrjár
milljónir auk kostnaðar. Hið sama
gerðist í máli eigenda jarðarinnar
Sléttu í Fjarðarbyggð en þar bauð
Vegagerðin upphaflega rétt rúma
milljón en úrskurðaðar bætur og
samningsbætur námu samtals kr.
5.736.460 auk kostnaðar.
Karl segir að framboðnar bæt-
ur Vegagerðarinnar hafi lækkað
hlutfallslega á liðnum árum,
samanborið við þróun jarðaverðs.
„Það bætir heldur ekki stöðuna
að í mars gekk dómur í svokölluðu
Þjórsártúnsmáli sem í raun sýnist
ganga þvert á þá þróun í landverði
og verðmætasköpun á jörðum sem
átt hefur sér stað á síðustu árum.
Ég rak það mál fyrir jarðeigendur,
sem nú íhuga málsmeðferð fyrir
Mannréttindadómstóli Evrópu,“
sagði Karl og hann vildi að lokum
upplýsa að jarðeigendur eiga rétt á
því að fá bættan allan nauðsynleg-
an kostnað sem þeir verða fyrir af
þessum sökum - þar á meðal lög-
mannskostnað. Er slíkt ekki ein-
skorðað við kostnað af eignarnámi,
samningaumleitunum og/eða
rekstri máls fyrir Matsnefnd eign-
arnámsbóta, heldur nær slík
greiðsluskylda ríkis, stofnana þess
Bætur Vegagerðarinnar ganga þvert á þróun
í landverði og verðmætasköpun á jörðum
Mörg dæmi um að mála-
rekstur margborgi sig
Framhald á bls. 33
Í ágúst árið 2003 var í fyrsta
sinn blásið til keppni um titilinn
hrútameistari sauðfjársetursins
hjá sauðfjársetrinu á Kirkjubóli
við Steingrímsfjörð. Þessi sam-
koma var endurtekin árið 2004.
Nú er ráðgert að halda slíka há-
tíð í þriðja sinn 21. ágúst næst-
komandi.
Full ástæða er til að hvetja
sauðfjárbændur og alla aðra vel-
unnara íslensku sauðkindarinnar
til að mæta á þessa samkomu sem
ætti að hafa alla möguleika til að
vaxa og verða sumarhátíð ís-
lenskra sauðfjárbænda.
Hjónin Jón Jónsson og Ester
Sigfúsdóttir hafa unnið ómetanlegt
brautryðjendastarf með uppbygg-
ingu og starfrækslu sauðfjárseturs-
ins á Ströndum.
Enginn áhugamaður um ís-
lenskt sauðfé sem á leið um þessar
slóðir má láta hjá líða að koma við
og skoða hina umfangsmiklu og
vönduðu sýningu um sauðfjárrækt
sem þarna er allt sumarið í félags-
heimilinu í Sævangi. Þar hefur
með safni muna og minja sem
tengjast fjárbúskap auk mikils
myndasafns verið sett upp yfir-
gripsmikil sýning sem bregður
ljósi á þann þátt sem sauðfjárbú-
skapur hefur í aldanna rás átt í
uppbyggingu atvinnulífs og sam-
félags á þessu svæði, líkt og á
mörgum öðrum stöðum á Íslandi.
Óvíða eru samt áhrifin meiri en á
Ströndum vegna þess að þar hefur
sauðfé verið burðarás atvinnulífs-
ins frá upphafi byggðar.
Sjá nánar á bls. 32
Hátíð sauðfjársetursins á Kirkjubóli
Góð aðsókn
að búfræði-
braut LBHÍ
Umsóknarfrestur um nám á bú-
fræðibraut rennur út um miðj-
an mánuðinn og er að sögn
Sverris Heiðars, námsbrautar-
stjóra á Hvanneyri, góð aðsókn
að brautinni. Um sl. mánaða-
mót luku um 20 búfræðinemar
námsdvölinni, en þeir höfðu
verið í henni á vegum skólans
síðan í byrjun apríl. Lauk þá
fyrra námsári búfræðinámsins
hjá þeim. Þar er á ferðinni
skemmtilegur hópur ungs fólks
með brennandi áhuga á náminu
og landbúnaðinum yfirleitt! Þá
hefur fjarnám við brautina ver-
ið í sókn undanfarin ár og er sí-
fellt stærri hópur starfandi
bænda að bætast í hóp ánægðra
viðskiptavina skólans með því
að stunda fjarnám við brautina.
Ný lög um olíugjald sem tóku
gildi nú um mánaðamótin hafa
talsverð áhrif á búrekstur. Sig-
urgeir Þorgeirsson, fram-
kvæmdastjóri Bænda-
samtaka Íslands, segir
bændur í talsverðum
mæli hringja á skrif-
stofu samtakana til að
spyrjast fyrir um
hvernig þessi breyting
hafi áhrif á rekstur
þeirra.
Sigurgeir segir að eft-
ir sem áður verði dísilol-
íu dreift á heimilistanka
hjá þeim sem slíka hafa.
Olían verður lituð og eingöngu til
notkunar á landbúnaðarvélar.
Bændasamtökin hafa verið í við-
ræðum við fjármálaráðuneytið um
þessi mál og þær hafa leitt í ljós að
engar undanþágur verði veittar til
þess að leyfa notkun litaðrar olíu á
bíla. Hins vegar hefur
ráðuneytið lofað að halda
áfram endurgreiðslum
hliðstæðum þeim sem í
gildi voru, þar sem bænd-
ur fá helming þungaskatts
endurgreiddan.
Reglur eru ekki full-
mótaðar í þessum efnum
en allar líkur eru á að
kerfið verði svipað og
verið hefur; það er að
bændur geti óskað eftir
afslætti á sínu skattframtali. Sigur-
geir segist vona að kerfið verði
þannig að vel megi við una.
Olíugjald í gildi um
mánaðamótin
Bændur fá endurgreiðslur