Fréttablaðið - 16.03.2012, Blaðsíða 18

18 16. mars 2012 FÖSTUDAGUR
Ég ritaði grein um skattpíningu barna sem beið birtingar í Fréttablaðinu í á þriðju viku en
birtist loks hinn 29. febrúar síðastliðinn. Strax
daginn eftir birtist grein frú Jóhönnu Sigurðar-
dóttur sem á að vera svar við minni grein.
Ég ræddi í grein minni um þá ósanngjörnu
skattlagningu að taka út stóra hlutdeild af vaxta-
tekjum allra þeirra barna sem eiga sparifé í
bönkum. En það er ekki nóg með að drjúgur
hluti vaxtanna sé tekinn heldur hirðir ríkið líka
stóran hluta verðbótanna sem bankinn bætir inn
á bækur barna. Ég dreg það mjög í efa að lög-
legt sé að taka skatt af verðbótum, en þær eru
ekki vaxtatekjur heldur leiðrétting á verðgildi
sparifjár. Í töflu fyrir ofan má sjá innstæður á
reikningum þriggja langafabarna minna, hverjir
vextir af þeim eru og hversu háir skattar eru inn-
heimtir af hverjum reikningi:
Í grein Jóhönnu er engu svarað um skattlagn-
ingu sparifjár barna heldur fer hún að ræða um
tekjuskattinn og bregður þá ekki út af hennar
vana að kenna Sjálfstæðisflokknum um ákveðna
hækkun á skattinum meðan hann var við völd. Ég
treysti forystumönnum Sjálfstæðisflokksins til
að svara fyrir sig en ég vil í fullri vinsemd benda
frú Jóhönnu á að hennar flokkur, Samfylkingin,
og hún sjálf stóðu að öllum þessum sköttum sem
lagðir voru á. Jóhanna var meira að segja með-
flutningsmaður að öllum þessum frumvörpum
þar sem þetta voru stjórnarfrumvörp.
Það er ótrúlegt hvað frú Jóhönnu er títt um að
kenna Sjálfstæðisflokknum um allt sem aflaga
hefur farið í stjórnartíð hans og hennar eigin
flokks. Tilgangur minn með skrifum mínum var
að benda á þessa ranglátu skattlagningu og skora
á stjórnvöld að afnema með öllu fjármagnstekju-
skatt á börn 16 ára og yngri. Jóhanna hreykir sér
af því í svari sínu að fjöldi þeirra sem greiði fjár-
magnstekjuskatt hafi hrapað. Mér kemur í þessu
sambandi til hugar að fjöldi fólks tekur í stórum
stíl út sparifé sitt og geymir undir koddanum. Sér
í lagi á þetta við um aldraða og öryrkja sem ella
eiga á hættu að bætur almannatrygginga skerð-
ist.
Jóhanna stendur oft í ræðustól Alþingis og
kvartar sáran undan því hve stjórnarandstöðu-
flokkarnir eru leiðinlegir og illgjarnir í garð
ríkisstjórnarinnar. Ekki dettur mér í hug að
gagnrýna stjórnarandstöðuna fyrir of mikla
hörku í garð ríkisstjórnarinnar en hitt finnst
mér afleitt hversu lin stjórnarandstaðan er í garð
þessarar endemis ríkisstjórnar og mætti hún þar
bæta ráð sitt verulega.
Hér á árum áður, en þó eftir að farið var að
leita álits fólks á gerðum og stöðu ríkisstjórna,
kom það stundum fyrir í þeirri eftirgrennslan að
stjórnin naut ekki stuðnings meirihluta kjósenda.
Þá krafðist stjórnarandstaðan, sér í lagi vinstri-
flokkarnir, þess að ríkisstjórnin segði af sér.
En hvað gerist núna? Í nýlegri skoðanakönnun
mælist samanlagt fylgi ríkisstjórnarflokkanna
aðeins 26 prósent, en ríkisstjórn sem er svo rúin
trausti dettur þó ekki í hug að fara frá og meira
að segja frú Jóhanna telur að hún eigi eftir að
sitja miklu lengur að völdum.
Ég held að hún ræði ekki við þá samflokksmenn
sína sem vilja að hún hætti formennsku. Sjálf
talar hún líkt og hún eigi eftir marga mannsaldra
við stjórnvölinn. Samfylkingin logar innan frá og
það er ósk margra á þeim bæ að stjórnin fari frá
og ekki er Steingrímur J. Sigfússon á því að boða
til kosninga þó að fylgið falli af honum í stríðum
straumum alla daga.
Nær væri fyrir frú Jóhönnu að taka ábend-
ingunni í fyrri grein minni og hætta að skatt-
leggja börn. Ég tel rétt að hún gangi enn lengra
og afnemi með öllu skatta á inneignir aldraðra
og öryrkja í þessu landi. Ef frú Jóhanna yrði við
þeirri hvatningu minni er alla vega ljóst að hún
yrði ekki jafnilla þokkuð og hún er nú.
Enn um skattpíningu barna
Sannleikurinn birtist stundum með undarlegum hætti.
Í fljótu bragði virðist Lands-
dómur grátbroslegur brandari.
Hann er skipaður af Alþingi til
að fjalla um og dæma í málum
sem sama Alþingi hefur ákveðið
að höfða gegn ráðherrum vegna
meintra brota í embættisrekstri.
Með vissum hætti má því segja
að hér fari sami aðilinn með
ákæru- og dómsvald. Sem í þró-
uðum réttarríkjum þykir ekki
góð latína. Þetta segir þó ekki
einu sinni hálfa sögu. Þegar haft
er í huga að ráðherrar eru nær
undantekningarlaust alþingis-
menn, að í dómnum sitja hæsta-
réttardómarar skipaðir af ráð-
herrum helstu valdaflokka
landsins, auk annarra dómenda
sem Alþingi hefur valið eftir
flokkspólitískum línum, má segja
að hér sé íslensk valdastétt að
dæma í eigin sök.
Það verður heldur ekki sagt að
réttarhaldið yfir Geir Haarde,
fyrrverandi forsætis-
ráðherra, sé stíl-
brot við þá umgjörð
sem hið samansúrr-
aða löggjafar-, fram-
kvæmda- og dóms-
vald hefur búið því.
Sakborningurinn er
eins og afmælisbarn
í veislu; býður jafnt
ákærendur, vitni
sem dómendur inni-
lega velkomna með
handabandi. Eigin-
konan gætir þess
vandlega að horfa
aðdáunaraugum á
mann sinn hvenær
sem sjónvarpsvélum
er beint að henni.
Gamall og góður
vinur sér um brand-
arana. Og til að kóróna sköpun-
arverkið sjá fréttamenn (4. vald-
ið), valdir eftir flokkspólitískum
kvarða, um að lýsa herlegheitun-
um á viðeigandi hátt.
Myndin sem dregin er upp í
fjölmiðlum er nokkurn veginn
skýr þótt menn greini nokkuð á
um hvenær þeir sáu hrunið fyrir.
Geir gerði ekkert rangt. Árin
2007 og 2008 var einfaldlega
allt orðið um seinan og alvarleg-
ustu glöpin, sem Geir hefði getað
framið, hefðu verið þau að segja
almenningi satt og rétt frá. Sem
hann kaus að gera ekki. Núver-
andi forsætisráðherra hefur jafn-
framt stigið fram forvera sínum
til stuðnings og lýst því yfir að á
þessum tíma hafi bókstaflega ekk-
ert verið hægt að gera.
Tilkvaddir álitsgjafar hafa
almennt tekið undir þá yfirlýs-
ingu Geirs að hættulegast af öllu
hefði verið að upplýsa almenning.
Ætla má að þessi skoðun sé líka
farin að síast inn í vitund almenn-
ings.
Það er hins vegar gömul saga
og ný að börn eru oft skarpari
greinendur en aðrir. Þegar fram
komu í fréttum þau orð Geirs að
ekki hefði mátt segja almenningi
sannleikann árið 2008, spurði
lítil stúlka pabba sinn: Pabbi, má
maður ljúga?
Þessi barnslega einlæga spurn-
ing setur réttarhald landsdóms
skyndilega í nýtt ljós. Þetta er
ekki bara mál Alþingis gegn
fyrrverandi ráðherra. Þetta er
ekki aðeins mál gegn persónu
Geirs Haarde. Málið snýst um
skyldur kjörinna ráðamanna við
umbjóðendur sína – lýðræði en
ekki fámennisveldi.
Forsætisráðherra hrunstjórn-
arinnar er fjarri lagi eini sak-
borningurinn í málinu. Nær allir
þeir sem að réttarhaldinu koma
eru með einum eða öðrum hætti
sakborningar. Og játning í mál-
inu liggur þegar fyrir. Um leið
og Geir lýsti því yfir að hann
hefði ekki séð neina ástæðu til
að upplýsa umbjóðendur sína,
almenning í landinu, um það
sem var að gerast þá opinberaði
hann jafnframt að hann setti
hagsmuni fámennrar klíku fjár-
glæframanna ofar velferð alþýðu
manna. Geir Haarde braut með
öðrum orðum gegn þeim sem
hann hafði ríkastar skyldur við.
Ekki bara hann. Forverar hans
líka og eftirmaður.
Hér skal engu
um það spáð hvort
landsdómur Alþing-
is mun dæma Geir
Haarde sekan. Því
er mjög haldið á lofti
að málið sé flókið
og umfangsmikið,
enginn hafi í raun-
inni gert neitt rangt
heldur öðru nær. En
málið er í raun ekk-
ert flóknara en eftir-
farandi dæmi:
Hópflutninga-
bíll fullur af far-
þegum nemur stað-
ar á Kambabrún.
Bíllinn er keyptur
á bílaláni og bank-
inn fær bílstjórann
til að taka bremsurnar af, svona
til að auka frelsið, gamanið og
áhættuna við aksturinn. Bíl-
stjórinn hlýðir þessu enda sjálf-
ur fylgjandi frelsi einstaklings-
ins. Hann lætur farþegana ekki
vita að bíllinn sé bremsulaus þar
eð slíkt myndi aðeins hafa vand-
ræði í för með sér. Hann leggur
af stað, gefur hressilega í, setur
í hlutlausan og reynir eftir bestu
getu að stýra bílnum klakklaust
niður í Hveragerði. Sem auðvitað
tekst ekki.
Dettur einhverjum í hug að bíl-
stjórinn yrði síðan dæmdur sýkn
af allri sök? Jafnvel þótt sýnt
yrði fram á að hann hefði gert
allt sem í hans valdi stóð til að
halda bílnum á veginum?
Nú liggur fyrir tillaga að nýrri
stjórnarskrá. Margt er þar til
bóta en engu að síður er sá alvar-
legi annmarki á að þar vantar
það grundvallarákvæði að hið
æðsta og endanlega vald sé fólks-
ins. Væri ekki ráð að koma þess-
ari setningu inn í tillöguna áður
en hún verður borin upp í þjóðar-
atkvæðagreiðslu?
Pabbi! Má maður ljúga?
Bankareikningar barna
Innstæða Vextir Skattur
443.176 10.212 6.229
434.848 9.660 5.817
185.288 3.954 2.111
Fjármál
Matthías
Bjarnason
fv. ráðherra
Landsdómur
Vigfús
Geirdal
sagnfræðingur
Tilkvaddir
álitsgjafar hafa
almennt tekið
undir þá yfir-
lýsingu Geirs að
hættulegast
af öllu hefði
verið að upplýsa
almenning.
AF NETINU
Rammaáætlun og tækifærissinnar
Nú þegar niðurstaða Rammaáætlunar liggur loks fyrir,
ætlumst við til að farið sé að niðurstöðum hennar og
skammtímahugsun vikið til hliðar. Sé litið til alls þessa
er harla einkennilegt og reyndar mótsagnarkennt þegar
einhver hópur stígur nú fram að segist tala fyrir munn nátt-
úruverndarsinna.
Þessi hópur vill ýta til hliðar niðurstöðum Rammaáætl-
unar og hverfa aftur til tækifærissinnaðrar ákvarðanatöku
stjórnmálamanna og hefur í frammi allskonar dylgjur í
garð þeirra sem ekki eru sammála þeirra sjónarmiðum. Því fer fjarri að
þetta fólk tali fyrir munn allra náttúruverndarsinna.
Það liggur fyrir að það þarf að virkja á Íslandi, það viðurkenna nátt-
úruverndarsinnar. Það eru ákveðin svæði sem eru betur til þess fallin en
önnur. Það er ekki þar með sagt að það þurfi að virkja öll þessi svæði nú
þegar.
http://gudmundur.eyjan.is/
Guðmundur Gunnarsson