Fréttatíminn - 24.08.2012, Side 12

Enn í
fullu fjöri
Í Hamrab
org í Kópa
vogi
síðan Bet
a var og h
ét.
Vídeóhöl
lin í Lágm
úla
Grensásv
ídeó
Snæland
Laugarás
vídeó
Aðalvídeó
leigan
Horfnar vídeóleigur
Heimabíó á Njálsgötu
Gerpla við Hofsvallagötu
Ríkið á Snorrabraut
Vídeóhöllin við Ánanaust
Gunnar Jósefsson opnaði
Laugarásvídeó árið 1986.
Hann segir að margir
fastagestir sæki leiguna og
margir þeirra hafi gert það
í tuttugu ár. Eins og frægt
varð var kveikt í Laugarásví-
deói árið 2009. Gunnar neit-
aði að leggja árar í bát og
opnaði leiguna aftur eftir
nokkurra mánaða endur-
bætur. „Ég er með 27.000
titla og 70 prósent af mynd-
unum eru klassískar,“ segir
Gunnar.
Gunnar sýnir útsendur-
um Fréttatímans stoltur að
í tölvukerfi Laugarásvídeós
eru 42.647 skráðir viðskipta-
vinir. Hann verður svo að
gera hlé á máli sínu þegar
einn nýr bætist við. „Það
væri nú ekki slæmt ef þess-
ir kúnnar væru allir virkir,“
segir Gunnar í léttum tón.
Gunnar ber sig vel þeg-
ar spurt er hvernig leigan
gengur. Hann hefur til að
mynda bryddað upp á því
að vera með tilboð á mánu-
dögum til að kveikja í kúnn-
unum. Síðasta mánudag var
hægt að fá klassíska mynd
og nýja mynd í kaupbæti
auk lítra af ís á 501 krónu.
Geri aðrir betur. „Mark-
miðið er að vera með lægsta
verðið á öllu,“ segir Gunnar
ákveðinn.
Hann stærir sig af því að
vera með stærsta Blu-ray
safn landsins en er ekki
mikið fyrir að kynna það
eða aðra yfirburði sinnar
leigu: „Ég má ekki kynna
mig of mikið því ég verð að
ná að afgreiða alla.“
Reynir Guðmundsson hefur
verið viðloðandi Aðalvídeó-
leiguna við Klapparstíg í
hátt í þrjátíu ár. Hann seldi
reksturinn fyrir átta árum
en keypti hann svo aftur
fyrir fjórum árum.
Reynir segir að það sé
ekkert grín að reka vídeó-
leigu í dag, fólk þurfi helst
að vera í annarri vinnu
með. „Reksturinn var hætt
kominn í sumar þegar göt-
unni var lokað vegna fram-
kvæmda. Við vorum með
helmingsveltu í þrjá mán-
uði,“ segir Reynir.
Hann kveðst eiga fastan
hóp af kúnnum sem stundi
leiguna en erfiðara og erfið-
Gunnar Jósefsson í Laugarásvídeói við stærsta Blu-ray safn
landsins. Ljósmynd/Hari
Reynir Guðmundsson hefur staðið vaktina á Aðalvídeóleigunni í
næstum þrjátíu ár. Ljósmynd/Hari
Má ekki kynna mig of mikið Reksturinn hætt kominn í sumar
Dánlódið
að drepa
vídeó-
leigurnar
Það er af sem áður var þegar vídeóleigur
töldust til menningarstofnana í
samfélaginu. Nú fækkar leigunum ár frá
ári og úr grasi vex kynslóð sem finnst það
fáránleg tilhugsun að greiða fyrir að horfa
á mynd heima hjá sér. Hagsmunaaðilar
kenna niðurhali um en aðrir tala um að
myndbandaleigur séu hluti af fortíðinni.
Gullaldarárin að baki
Árið 2010 leigði hver landsmaður að
meðaltali fimm kvikmyndir. Það var
mikil afturför frá árinu 2001 þegar
hver landsmaður leigði ellefu myndir.
Síðar á árinu eru væntanlegar tölur
fyrir árið 2011 og gera má ráð fyrir að
landsmenn hafi enn fækkað ferðunum
á leiguna.
Myndbandaleigur keyptu inn
tæplega fjörutíu þúsund mynddiska
árið 2010. Á gullaldarárunum voru
innkaupin umtalsvert meiri; árið 2001
voru yfir hundrað þúsund myndbönd
keypt inn til útleigu.
Á sama tíma hefur sala á mynd-
diskum aukist mikið, enda hefur
verðmunur milli leigðra mynda og
keyptra minnkað. Árið 2001 seldust um
256 þúsund myndbönd en árið 2010
seldust ríflega 750 þúsund eintök.
Hvaða myndir eru inni? Aðeins eru fimmtíu vídeóleigur eftir á Íslandi og þeim fækkar hratt. Ljósmyndir/Hari
Á rið 1990 voru 200 vídeóleigur á Íslandi, samkvæmt tölum Hag-stofu Íslands. Árið 2001 voru þær orðnar 206 en árið 2010 hafði hall-
að verulega undan fæti í bransanum, aðeins
voru 95 vídeóleigur eftir á landinu. Leigun-
um hefur svo enn fækkað á síðustu tveimur
árum. Í Myndum mánaðarins kemur fram
að 51 vídeóleiga tilheyri nú Myndmarki.
Að minnsta kosti ein þeirra hættir á næstu
vikum.
En hver er ástæða þess að sífellt fleiri
vídeóleigur leggja upp laupana?
„Stóra málið er að fólki finnst allt í lagi
að stela myndum. Það eru þjófarnir sem
eru að gera út af við leigurnar,“ segir
Stefán Unnarsson hjá Myndmarki, sam-
tökum útgefenda og leigna.
Snæbjörn Steingrímsson hjá Smáís
segir að í Capacent könnun sem fé-
lagið lét gera á síðasta ári hafi komið
í ljós að 29,8 prósent 16 ára og eldri
höfðu halað niður sjónvarpsþætti
eða bíómyndir. 59,8 prósent af öllum
kvikmyndum og sjónvarpsþáttum
sem horft er á á Íslandi er ólöglegt
niðurhal, samkvæmt sömu könnun.
Heildarverðmæti þessa stolna efnis
er 7.600 milljónir króna, að sögn
Snæbjörns.
En það er fleira sem spilar inn
í en niðurhalið. Flestir eru með
myndbandaleigur heima í stofu
hjá sér í gegnum Voddið hjá
Símanum og Vodafone auk þess
sem fólk getur streymt myndir
í gegnum vefsíður á borð við Filma.is. „Leigunum
á bara eftir að fækka en fólk er ekki hætt að horfa á
kvikmyndir. Það er farið að kaupa meira af þeim enda
er verð á eldri myndum svipað og útleiguverð,“ segir
Stefán hjá Myndmarki.
Þegar ekið er um Reykjavík og nágrenni er æ al-
gengara að maður sjái húsnæði þar sem videóleig-
ur voru áður annað hvort tómt eða að önnur starf-
semi er komin í húsið. Þær vídeóleigur sem enn
lifa eru margar búnar að víkka út starfssviðið til
að reyna að halda lífi; annað hvort með sælgætis-
sölu eða að brasa skyndibitamat ofan í kúnn-
ana. Eða bæði. Á landsbyggðinni hafa líka orðið
miklar breytingar. Áður fyrr var hægt að finna
vídeóleigur í fámennustu sveitum en nú eru oft
mörg hundruð kílómetrar á milli þeirra.
„Það er innan við mánuður að ég hætti
með þetta. Maður verður að koma sér inn í
nútímann,“ segir Guðrún Björnsdóttir sem
rekur verslunina Urð á Raufarhöfn. Hátt
í aldarfjórðungur er liðinn síðan Guðrún
byrjaði með vídeóleigu í bílskúrnum heima
hjá sér og síðustu 17 ár hefur hún rekið
Urð við góðan orðstír. „Ég hef verið að
kaupa notaðar myndir af Snælandsvídeói
en undanfarið hef ég ekki verið að ná upp
í kostnað með þessu. Það er bara leti að
hafa ekki verið búin að segja þessu upp
fyrr,“ segir hún.
„Nú er komin góð nettenging hingað
og fólk er bara með flakkara. Mín börn
ná í þætti fyrir mig – ég er ekkert betri
en hinir,“ segir Guðrún.
Höskuldur Daði Magnússon
hdm@frettatiminn.is
ara sé að keppa við alla þá
afþreyingu sem sé í boði.
„Ég er náttúrlega að keppa
við niðurgreidda menning-
arstarfsemi hér í miðbæn-
um, hvort sem það heitir
Bíó Paradís, Harpa eða eitt-
hvað annað. Það er meira að
segja orðin stefna að bóka-
söfn kaupi myndir og láni
út. En það sem við bjóðum
er þjónusta og viðmót sem
þú færð ekki annars staðar.
Og auðvitað mikið úrval.
Það er fólk sem hringir frá
Selfossi og pantar hjá okkur
myndir.“
Aðalvídeóleigan hefur
jafnan vakið athygli veg-
farenda fyrir skemmtileg-
ar útstillingar í gluggum
leigunnar. Önnur sérstaða
fylgdi leigunni lengi vel:
„Við þráuðumst lengi gegn
því að selja nammi og gos
hérna. Við vorum síðasta
leigan til að gefa eftir í því.“
12 úttekt Helgin 24.-26. ágúst 2012