Fréttatíminn - 15.04.2011, Blaðsíða 22

www.jonogoskar.is Laugavegur / smáraLind / kringLan
TÍmaLaus kLassÍk
Í FermingargjÖF
PI
PA
R\
TB
W
A
•
S
ÍA
Hvítt úr frá
Skagen
kr. 15.900.
Stálúr frá
Skagen
kr. 23.900.
É
g er viss um að það var hér allt í
gær,“ sungu ræningjarnir í Kardi-
mommubæ þegar þeir fundu ekki
húfuna sína eða fjögurra gata
flautuna. Fjarvera frá Íslandi þarf
ekki að vera löng til að fólki finnist að hér
hafi eitthvað týnst sem var þar enn í gær. Ný
hverfi, nýir veitinga-
staðir, nýjar verslanir,
allt sprettur þetta upp
eins og gorkúlur og
borg bernskunnar
skiptir sífellt um lit
og lögun. Þetta er
að sjálfsögðu eðlileg
þróun, en merkilegt
hvað hægt er fyllast
gleði og ákveðinni
öryggistilfinningu
þegar eitthvað sem
var fyrir 40 árum er
enn óbreytt og á sama stað.
Þetta á til dæmis við um verslunina Verð-
listann sem fagnar 46 ára afmæli í ár, stendur
enn við Laugalæk þar sem starfsemin hófst
og nýtur mikilla vinsælda.
Verðlisti sendur um land allt
Erla Wigelund stofnaði Verðlistann með
eiginmanni sínum, Kristjáni Kristjánssyni
tónlistarmanni, en upphaflega var hann eigin-
legur verðlisti, skreyttur myndum af vörum
sem voru á boðstólum og uppgefið verð. Það
kom þó aldrei út nema einn slíkur listi.
„Kristján var orðinn þreyttur á að spila,“
segir Erla, sem er 82 ára en kvik í hreyf-
ingum og skokkar léttfætt upp stigann sem
liggur úr versluninni upp í íbúðina þar sem
hún býr. Hún blæs ekki úr nös og segir mér
endilega að fá mér að reykja. „Ég þoli það
alveg þótt ég reyki ekki sjálf,“ segir hún og
blaðamaður klökknar næstum af þakklæti.
Erla hlær, segir aðra dóttur sína reykja mikið
og það þýði ekkert að vera að agnúast út í fólk
fyrir það.
„Upphafið já,“ segir hún og hugsar sig um
þegar hún er beðin að rifja upp aðdragandann
að stofnun Verðlistans. „Þetta voru skemmti-
legir tímar. Kristján hafði stundað nám í
Juilliard-tónlistarskólanum í New York og
þar varð hann hrifinn af verðlistum sem voru
auðvitað algengir þar. Hann hafði fulla trú á
að slíkir verðlistar gætu hentað hér heima í
strjálbýlinu og við fórum því af stað, fengum
heilmikið af fötum hjá íslenskum fyrirtækjum
eins og Feldinum, Gefjuni og Lífstykkjabúð-
inni og vorum líka með húsgögn og hljóðfæri.
Við létum svo prenta fallegan lista og sendum
um allt land.“
Við fórum
tvisvar á ári,
vor og haust,
út á lands-
byggðina og
salan gekk
alltaf jafn vel,
það vantaði
alls staðar
föt. Við ókum
allan hringinn
og tókum
félagsheimili
á leigu í tvo,
þrjá daga á
hverjum stað.
82 ára verslunarmær í
Verðlistanum
Kristjáni lagið að taka mál af
konunum fyrir Lífstykkjabúðina
Erla segir Verðlistanum hafa verið
gríðarlega vel tekið og margir hafi
pantað. „Það var samt ekki nóg
til að hægt væri að hafa af því lifi-
brauð. Ég keypti því stationbíl, fyllti
hann af varningi og lagði af stað út
á land. Kristján var ekki hættur að
spila þá, en þegar hann hætti alveg
keyptum við stóran bíl og fórum að
panta vörur frá útlöndum, aðallega
Bretlandi til að byrja með. Fram
að því höfðum við verið með vörur
í umboðssölu frá íslenskum fyrir-
tækjum. Kristján var með stóra
skápa fulla af herrafatnaði sem
rauk út eins og heitar lummur. Það
var eins og alla karla úti á landi
vantaði föt,“ segir Erla og bætir
hlæjandi við að Kristjáni hafi verið
sérlega lagið að taka mál af kon-
unum þegar þær vanhagaði um eitt-
hvað úr Lífstykkjabúðinni.
Erla segir ferðirnar um landið
hafa verið ævintýri líkastar. „Við
fórum tvisvar á ári, vor og haust,
og salan gekk alltaf jafn vel, það
vantaði alls staðar föt. Við ókum
allan hringinn, tókum félagsheimili
á leigu í tvo, þrjá daga á hverjum
stað og stóru börnin voru með og
hjálpuðu til, en yngsta dóttirin, Sig-
rún Júlía, var hjá tengdamömmu. Í
þrjú ár fórum við í þessar ferðir og
vorum orðin vel þekkt alls staðar á
landsbyggðinni.“
Allt á síðustu stundu upp á ís-
lenska mátann
Erla og Kristján bjuggu á Lauga-
læknum þegar þetta var, en hinum
megin við götuna var verið að
byggja húsið sem nú hefur hýst
Verðlistann í bráðum hálfa öld.
„Þetta voru tveir rakarar sem
voru að byggja og annar er hér enn.
Þeir sögðu okkur að gert væri ráð
fyrir að húsið yrði verslunarhús-
næði, en fjögur rými voru í húsinu
og fernar dyr. Á öðrum endanum
var hárgreiðslustofa og hinum
fiskbúð, en við keyptum rýmin tvö
í miðjunni. Seinna keyptum við allt
húsið, en Verðlistinn var formlega
opnaður 5. apríl 1965.“
Erlu er skemmt þegar hún er
spurð hvort verslunin hafi verið
opnuð með mikilli viðhöfn.
„Nei, biddu fyrir þér, þetta var
allt upp á íslenska mátann. Við vor-
um með smiði til fimm um morgun-
inn, allt á síðustu stundu, en auðvi-
tað slapp svo allt fyrir horn.“
Árið 1979 byggðu Erla og Krist-
ján ofan á húsið og innréttuðu þar
gullfallega íbúð þar sem Erla býr
enn. Hún hvetur mig til að reykja
meira, fá mér súkkulaði og meira
kaffi og sýnir mér skemmtileg
myndaalbúm frá ævintýraferðum
fjölskyldu sem lagðist í farandsölu
fyrir margt löngu.
Vinir fyrir lífstíð á landsbyggðinni
Erla segir að enn eigi hún yndislega
vini síðan úr ferðalögunum forðum.
„Þetta er fólk sem hefur verið fasta-
kúnnar öll þessi ár og þegar það
fellur frá taka afkomendurnir við.
Það er ekki óalgengt í minningar-
greinum um konur af landsbyggð-
inni að minnst sé á ferðir þeirra í
höfuðborgina og ítrekað að þeim
þótti ekkert gaman í þessum ferð-
um nema koma við í Verðlistanum.
Þetta gleður mig ósegjanlega.“
Enn segist Erla senda mikið út
á land. „Konur á landsbyggðinni
hringja reglulega í okkur og panta
fatnað. Við uppgötvuðum fljótt að
konur eru kaupglaðari en karlmenn
og hættum með herrafötin.
Kristján fór utan með mér í
verslunarferðir fyrstu árin, en svo
tók dóttir mín við af honum og við
rekum verslunina saman núna, för-
um út í verslunarferðir tvisvar á ári,
aðallega til Þýskalands. Við erum
mest með vörur frá Danmörku og
Þýskalandi.“
Heimsendingar út á land
Síminn hringir látlaust en Erla af-
sakar sig í símann og segist munu
hringja síðar. Hún sé með blaða-
konu í heimsókn. Sumar konurnar
ætla að leggja inn pöntun símleiðis,
aðrar eru að spá í útsölumarkaðinn
sem er einmitt í gangi núna.
„Við erum með þennan markað
einu sinni á ári, þarna er mikið og
gott úrval af fatnaði frá sumri og
vetri á góðu verði. Markaðurinn er
í Ármúla 44, stendur í mánuð og er
einmitt opinn núna,“ segir Erla.
Konurnar sem hringja utan af
landi vantar að sjálfsögðu föt fyrir
hin ýmsu tilefni, og Erla og Þor-
björg dóttir hennar raða saman
fötum sem þær síðan senda við-
komandi konu. „Það er hugsanlega
einhver sem vantar dragt og langar
að hafa hana í ákveðnum lit. Hún
gefur upp málin og ég sendi dragt-
ina, mögulega jakka, pils og buxur,
og oftast bjóðum við henni að senda
blússu með. Konan velur svo það
sem henni líkar best, borgar inn á
bankareikning í sínum heimabæ
og sendir það sem hún ekki kaupir
aftur til baka. Þetta er alltaf jafn vin-
sælt. Okkar markhópur er 40 plús
og við hugsum vel um okkar konur,“
segir Erla hlæjandi. „Við erum ekki
í mikilli samkeppni, helst eru það
Laxdal, Hrafnhildur og Parísar-
tískan. Við höfum alltaf lagt áherslu
á að bjóða föt í stórum númerum
og ég myndi segja að við værum
með meðalverð á okkar vörum. Þá
erum við með fjölbreyttan fatnað;
dragtir, pils, kjóla, buxur, peysur,
kápur og úlpur svo eitthvað sé
nefnt. Við erum þó ekki með undir-
fatnað. Það er gaman að hugsa vel
um þennan hóp sem er hugsanlega
kominn á sextugsaldurinn, en hér
koma stundum ungar stúlkur með
ömmum sínum og reka upp stór
augu þegar þær sjá leggings eða
toppa sem þær langar sjálfar í.“
Verðlistinn við Lauga læk er fyrir löngu orðinn stofnun í heimi reykvískrar dömutísku. Þar
hefur Erla Wigelund ráðið ríkjum frá upphafi. Verðlistaárin eru orðin 45. Þó að Erla sé komin á
níræðisaldur er hún enn á fullu í rekstrinum, eins og Edda Jóhannsdóttir komst að þegar hún
hitti hana á dögunum. Ljósmyndir / Hari og úr einkasafni
Útstillingarglugginn í
Verðlistanum var hinn
glæsilegasti.
Erla er hálffæreysk og býður alltaf
upp á skerpukjöt um páska.
Kristján og Erla á upphafsdögum Verðlistans.
Verðlistinn hefur haldið sjó í ölduróti undanfarinna ára og fagnar 46 ára afmæli í ár.
22 viðtal Helgin 15.-17. apríl 2011