Fréttatíminn - 27.12.2013, Qupperneq 70

Vogur hefur Verið þungamiðjan í starfi sÁÁ í 30 Ár og byrja flestir sína meðferð þar:
Fyrsta sérhannaða húsið fyrir
vímuefnameðferð í heiminum
Opnun Vogs árið 1983 var markaði tímamót í sögu SÁÁ. Bygging hans var sérstaklega merkileg
fyrir þær sakir að í fyrsta sinn í
heiminum var spítali fyrir áfengis-
og vímuefnameðferð byggður frá
grunni og því ekki eftir neinni
fyrirmynd.
SÁÁ var stofnað árið 1977 og
á fyrsta starfsárinu var opnuð
afvötnunarstöð í Reykjadal í Mos-
fellssveit. Þá voru sumarbúðir á
vegum Styrktarfélags lamaðra
og fatlaðra þar aðeins á sumrin
svo húsið stóð autt yfir vetrar-
tímann. Um sumarið þegar börnin
voru væntanleg í Reykjadal voru
sjúklingarnir fluttir í Langholts-
skóla þar sem afvötnunarstöðin
var rekin yfir sumarið. Árið 1979
var húsnæði að Silungapolli leigt
af borginni og afvötnunarstöð
SÁÁ flutt þangað og var þá hægt
að reka starfsemina á sama stað
allt árið og þótti það stór áfangi og
festi SÁÁ enn betur í sessi. Afvötn-
unarstöðin var svo á Silungapolli
þar til Vogur opnaði árið 1983.
Fjármögnun Vogs var gríðar-
mikið verkefni og dugði ekkert
minna en þjóðarátak og voru al-
menningur, fyrirtæki og verka-
lýðsforystan dyggir stuðningsað-
ilar. Frú Vigdís Finnbogadóttir
forseti tók svo fyrstu skóflustung-
una að Vogi þann 14. ágúst 1982
við hátíðlega athöfn. Húsnæðið var
alls 2000 fermetrar að stærð og
rúmaði 60 sjúklinga og var form-
lega tekið í notkun 28. desember
1983 og þann sama dag fluttu
þangað 30 sjúklingar frá Silunga-
polli.
Efnt var til verðlaunasamkeppi
um nafn á nýja spítalann og bárust
á áttunda þúsund tillögur. Þar af
voru 48 sem sendu inn nafnið Vog-
ur og varð það fyrir valinu, meðal
annars vegna staðsetningar spítal-
ans og hversu erfitt er að snúa út
úr því nafni. Annars bárust ýmsar
tillögur sem að öllum líkindum
voru settar fram meira í gríni en
alvöru. Sem dæmi má nefna Alkó-
hólar, Afturhvarf, Botnsskáli, Bláa
blómið, Fríhöfn og Þurrkhöllin.
Með árunum urðu breytingar á
neyslu sjúklinga Vogs og aldurs-
samsetningu hópsins sem ollu því
að nauðsynlegt þótti að endur-
hanna hluta hússins og byggja
álmu fyrir yngsta fólkið og var
sérstök unglingadeild opnuð árið
2000.
Næsta vor mun Vogur svo
stækka enn frekar þegar tekin
verður í notkun viðbygging sem
hýsa mun veikustu sjúklingana
auk þess sem þar verður stórbætt
aðstaða fyrir starfsfólk.
Vogur var fyrsti spítalinn í
heiminum sem byggður var
frá grunni sem staður fyrir
vímuefnameðferð. Fjár-
mögnun byggingarinnar
var gríðarmikið verkefni og
lögðust allir á eitt – almenn-
ingur, fyrirtæki og verka-
lýðsforystan svo byggingin
yrði að veruleika.
Álfurinn var í fyrsta sinn boðinn til kaups vorið 1990. Síðan hefur álfasalan verið mikilvægasta fjáröflunarleið SÁÁ. Þessir fjár-
munir hafa staðið til dæmis undir uppbyggingu unglingadeildar að Vogi, starfsemi fjölskyldumeðferðar og gert SÁÁ fært að
þróa úrræði fyrir börn alkóhólista, ungmenni og fjölskyldur.
Áður en Von var tekin í notkun var göngu-
deildarþjónusta SÁÁ í Síðumúla 3 til 5.
Félagsfundur í göngudeildinni í Síðumúla
árið 1982.
Vogur í byggingu 1983. Fjármögnun hans
var gríðarmikið verkefni og dugði ekkert
minna en þjóðarátak. Almenningur, fyrir-
tæki og verkalýðsforystan voru dyggir
stuðningsaðilar.
Vogur opnaði fyrir þrjátíu árum við Grafarvog. Núna er
byggð þar allt í kring. Fyrsta daginn fluttu þangað 30
sjúklingar frá Silungapolli. Efnt var til samkeppni um nafn á
spítalann og bárust á áttunda þúsund tillögur. Frá útihátið SÁÁ að Sogni árið 1983.Upphaf álfasölu SÁÁ 1990.
Skóflustunga tekin
að viðbyggingu á
Vogi. Þar munu
veikustu sjúkling-
arnir dvelja auk
þess sem aðstaða
fyrir starfsfólk
mun batna til
muna. Áætlað er
að viðbyggingin
verði tekin í notkun
næsta vor.Búið um rúm á Silungapolli en þar var afeitrunar-
stöð SÁÁ fyrir tíma Vogs.
Fyrsta skóflustunga að meðferðarheimilinu Vík tekin 27. apríl 1991. Þar er nú í boði sérhæfð meðferð fyrir konur og eldri karla.
14 DESEMBER 2013