Læknablaðið - 01.01.1923, Síða 26
24
LÆKNABLAÐIÐ
Hvert mun nú tilefniö til þess aö mönnum hefir komið til hugar aö
leggja niöur þetta embætti, sem samkvæmt ummælúm landsstjórnarinnar
hefir meö höndum hvorki meira eöa minna en stjórn nálega allra heil-
brigðismála landsins? Hafa menn mikla trú á því, aö starfiö verði betur
af hendi leyst af hinu væntanlega heilbrigöisráði heldur en væntanlegun)
landlæknum, ])ótt slíkt fyrirkomulag kunni aö hafa sína kosti til aö bera?
Ástæðan til þess aö einstöku mönnum hefir fundist embættinu ofaukiö
mun öllu heldur vera sú, að núverandi landlæknir hefir á siöari árum, af
ástæðum sem kunnar eru, ekki unnið sem vera skyldi, eöa jafnvel alls
ekki, aö ýmsum mikilvægum störfum sem á embættinu hvila. Núverandi
og fyrirfarandi landsstjórnir bera ábyrgö á þessu ástandi. Flesta ráö-
herra hér á landi hefir skort hreinskilni og manndóm til þess aö ganga
eftir þvi, aö embættismenn landsins geri skyldu sina. í stað þess aö
g a n g a e f t i r þ v í, a ö e m b æ 11 i. s m a ð u r vinni' s k y 1 d u-
s t ö r f s í n, finnur ráöuneytiö upp þaö snjallræði, aö e m b æ 11 i han s
s k u 1 i 1 a g t n i ö u r.
Eftirlitinu meö læknum landsins liugsar stjórnin sér þannig, „aö maö-
ur yröi viö og viö sendur til þessa, samkvæmt tillögum heilbrigðisráðs-
ms,“ Væntanlega mun tilætlunin aö þessi „maður“ veröi einhver læknir,
sem í svipinn hefir ekki ööru að sinna. Eftir er aö vita, hvernig héraös-
læknum kann aö getast aö slikum útsendurum, og ekki ber þessi hugsun
stjórnarráösiris meö sér, aö því sé ljóst í hverju eftirlit meö héraðslækn-
um skuli faliö. Ef menn liugsa sér eftirlitið aöallega fólgiö í því, aö telja
skuröarhnífa og skæri og telja saman lyfjaforöa héraðslækna, mætti auð-
vitað senda til þess hvern sem er. En fari hiö svonefnda eftirlit fram eins
og til er ætlast, má einmitt leggja mikið upp úr þeirri persónulegu kynn-
ing, sem landlæknir öölast af héraðslækninum á heimili hans. Þótt nú
liggi viö borö, aö héraöslæknarnir séu höfuðlaus her, ætti ástandíö helst
aö vera þannig, að landlæknir væri einskonar p a t e r f a m i 1 i a s lækn-
stéttarinnar, sem á ferðum sínum kynnir sér óskir og þarfir héraöslækn-
anna, áhugamál þeirra viö ýmislegar heilbrigöisráöstafanir í héruðunum
og væri boöinn og búinn aö létta þeim starfiö og vekja áhuga þeirra meö
hverskonar upplýsingum og aöstoö. Ekki er annað líklegt, en að hið vænt-
anlega heilbrigöisráö og héraðslæknar muni Itauka hver í sínu horni, ef
hugmyndir landsstjórnarinnar ættu að ráða. En svo langt nær þó kunnug-
leiki stjórnarinnar, aö hún veit aö næsta fá skyldustörf hvíla á héraös-
lækninum í Reykjavík, eftir aö bæjarlæknirinn kom til sögunnar. Stjórn-
inni hefir því fundist forsvaranlegt, aö bæta nýju starfi á þennan héraðs-
lækni, sem sé að setja hann í heilbrigðisráð, til þess aö láta hann þar,
rn. a. starfa, hafa eftirlit með sjálfum sér!
Síðasta ástæðan sem stjórnin færir fram i aths. sínutn fyrir afnánti
landlæknisembættisins er sú, aö þaö muni sparast árslaun landlæknis, sem
nú nema kr. 9500,00, en aö skrifstofukostnaður hans, sem nú er kr. 2000,00,
muni nægja handa heilbrigðisráðinu. Ekki er trúlegt aö mikið starf veröi
heimtað af ráðinu, þegar þrír eiga að skifta á milli sín kr. 2000,00, og
greiða auk þess skrifstofukostnað af þeirri upphæö. En svo eru störl'
þau sent nú hvíla á landlækni, en flytjast eiga i stjórnarráðið. Stjórnin
ætlast ekki til, að neitt kosti aö vinna þau verk, en slíkt getur naumast
átt sér staö, nema menn séu fyrir á skrifstofum stjórnarráösins, sem hafa