Læknablaðið - 01.05.1928, Blaðsíða 22

S4
LÆKNABLAÐIÐ
heimili, til aö vita um veikina, og gera um leiö nauösynlegar ráöstafanir
og ennfrenuir gera árlega tuberkulin-rannsókn á skólabörnum og nota
hana til að komast eftir veikindaheimiium. Loks er ályktunin sú, aö besta
vörnin sé, aö bæta efnahag og húsakynni almennings.
Hvaö berklavarnalæknirinn snertir, þá finst mér þaö starf heyra beint
undir starfsvið landlæknis, sem vitanlega á aö hafa, sem eitt af sínum að-
alstöríum, allar sóttvarnirnar á hendi. Svo giftusamlega vill nú til, aö vér
höfum í mörg ár átt þvi láni aö fagna, aö eiga, ef svo mætti aö orði kom-
ast, reglulegan sérfræðing í þessari grein, sem alla sína embættistiö hefir
verið vakandi á verði, til að hefja sóttvarnirnar á sem hæöst stig og eru
heilbrigðisskýrslurnar einmitt órækasti votturinn um þetta. Það er ekk-
ert oflof um landlæknirinn, aö hann sé færasti læknirinn á þessu sviði,
því að hann hefir sýnt það með starfi sínu öll sín embættisár. Fyrir hans
mikla áhuga og góðu ráðstafanir, eru sóttvarnir hér á landi komnar í
ágætt horf eftir kringumstæðum. Fyrir hans athafnir að miklu leyti hafa
sjúkrahús, sjúkraskýli og heilsuhæli verið bygð víðsvegar um land, svo
vér erum að keppa fram i fremstu röð einnig í því tilliti. (Eftirlitið með
þessu er að verða umfangsmikið starf og skrifstofukostnaöur landlæknis
er skorinn svo við neglur, að það er hreinasta hneyksli). Þá má eflaust
einnig þakka áhuga hans sem formanns yfirsetuskólans, að barnadauðinn
hefir minkað svo á síðustu árum, að þar erum vér líka að komast í fremstu
röð. Að þessu athuguðu get ég ekki leitt hjá mér að benda á, að betur
færi á því, að auka skrifstofufé landlæknis að mun, til að létta honum
störfin, en að taka frá landlæknisembættinu þau störf. sem að sjálfsögðu
heyra undir það. Eg er þess fullviss, að yfirleitt eru allar heilbrigðisráð-
stafanir og eftirlit þeirra mála best komið í höndum landlæknis, og að vér
megum vera öruggir, meðan vér njótum hæfileika ]>ess manns, sem nú er.
Eg vil jafnframt benda á, að með því að rýra starfsvið landlæknis, veikj-
um vér það vígið, sem margt bendir á, að læknastétt landsins sé lífsspurs-
mál að haldist örugt og traust, til þess að læknar landsins fái unnið sitt
þýðingarmikla starf í þarfir þjóðarinnar. Eg verð því að telja mjög van-
hugsað, að þessi tillaga komi fram. Um hina næstu tillögu, sem fer fram
á rannsókn berklaveikinnar á heimilunum hef ég að mestu gott að segja.
Það væri mjög æskilegt að fá ábyggilegar upplýsingar um ástandið eins
og það er, en nokkuð frekt þykir mér, að ætlast til, að allir læknar geri
þetta endurgjaldslaust, ef svo er, sem mér skilst, að til þessa þyrfti heim-
sókn á hvert einasta heimili. Tel ég víst, að það yrði töluverður kostnað-
ur fyrir læknana, t. d. í Hesteyrar og Reykjarfjarðarhéraði, að gera þetta.
og því væri nauðsynlegt, að fá fjárveitingu til þess, að koma þessu i fram-
kvæmd, þannig, að læknar fengju ferðakostnað endurgoldinn, líkt og við
skólaskoðanir.
Um þriðju tillöguna verð ég að vera fáorður, þó hún sé einmitt sú, sem
mest má um segja og máske deila. Á húsabótum er hin mesta þörf, en
hvort berklaveikin metur þær að miklu, það er annað mál. Bættur efna-
hagur er allra þrá og því bæði einkamál einstaklinganna og hið mesta
deilumál stjórnmálaflokkanna, en það má líka deila um, hvort heppilegt
sé, að efnahagur manna alment fari mikið fram úr daglegum þörfum,
meðan sú tíska drotnar, að laga alla lifnaðarhætti sína eftir útlendum
(suðrænum) fyrirmyndum, því meðan svo er, kunna sumir læknarnir að