Læknablaðið - 01.09.1928, Síða 18
136
LÆKNABLAÐIÐ
L ækningab álk ur.
Iritis og iridocyclitis.
Almenn meðferð.
Veg'na þess, að 1 & Ic eru mjög algengir sjúkdómar, sem almennir
læknar veröa oft að taka til meðferðar, þar sem ekki næst í augnlæknir,
og hinsvegar veltur mikið á því fyrir sjúklinginn, að rétt og röggsanæ
!ega sé að lækningunum gengið, datt mér í hug að hripa upp vfirlit yfir
])au meðöl og meðferðir, sem helst koma til greina, og um iei'ö undir-
strika það, sem mestu varðar i meðferðinni, eftir því sem reynslan hefir
kent mér.
Það nauðsynlegasta er hér sem oftar, að grafast fyrir rætur sjúkdóms-
ins, og því verður nákvæm almenn rannsókn á heilsufari sjúkl. fram að
fara (Diabetes-Lues, Tulærculosis, Rheumatismus, Arthritis urica, Go-
norrhoe, skenidar tennur, o. s. frv.).
Oft getur því almenna meðferðin orðið causal, t. d. antisyphilitica (best
ungv. ciner.), saLycil, atophan o. s. frv. Við Irit. gonorrh. er protein-
terapi oft ágæt (mjólk, Caseosan, o. s. frv.), sömuleiðis við I &Ic tuber-
culos., en þá verður að nota hana gætilega og taka fult tillit til alls ástands
sjúklingsins. Viö I. rheumat. er ])roteinter. oft ágæt. Einnig verður
sjúkl. að gæta almennra heilbrigðisreglna, forðast kaffi, te, vinanda, tó-
bak o. s. frv., hafa létta og holla fæðu og hægðir í lagi.
Er þetta í samræmi viö það, seni' notað er, þegar þessir sjúkdómar koma
fram annarsstaðar í líkamanum og skal því ekki fjölyrt um þaö frekar.
Lokal meðferð. Aðaláhersluna ber að leggja á það, að augað fái kyrð
og ró og til þess höfum við mydriatica (atropin og scopolamin). Á þetta
við allar tegundir veikinnar, af hvaða rótumi sem runnar eru.
Mesta áherslu verður að leggja á það, að gefa mydriatica nógu fljótt
og nógu rækilega, til þess að anæmisera iris og corp. ciliar,. og hindra
samvexti m:illi iris og lens (synechia post.), sem ella geta orðið svo mikl-
ir, að fullkoniin seclusio pupillæ verði, og þar af leiðandi sæcund. glaucom.
com.
Þetta er punct. saliens í meðferðinni, en af því að mér hefir fundist,
að læknar væru hálfhræddir við að nota okkar besta mydriaticum (atro-
pinið) nógu rækilega, vildi eg lýsa því, hvernig mér hefir reynst það best.
Eftir því, sem eg hefi orðið var við, nota vist flestir læknar sol. sulf.
atrop. pro instillatione (iF. n.), en eftir rninni reynslu getur það nægt við
keratitum, en er alveg ónógt við I & Ic, einkum ef bólgan er acut, eða
maður vill slíta eða teygja synechiur. Eg nota því altaf við I og Ic. atro-
pinið í substans, ef eg hefi sjúklinginn undir höndum. Læt eg þá i aug-
að sem svarar litlum tituprjónshaus eða minna af atropini (sulf. atrop.),
einu sinni til tvisvar á dag, eftir því hvað bólgan er acut eða synechiur
miklar. Til þess að auka áhrifin er einnig ágætt að dreypa i augað koka-
in-dropum (2—5%) á undan.
Séu verkir, Itólga og eymsli mikil, þá læt eg strax á eftir atrop. 2—4%
dioninvaselin (dionin 0.2—0.4, vasel alb. americ. ad gnt. 10) ; læt svo
sjú'kl. stinga fingri í innri augnakrók augans og compritnera sacchus lac-