Læknablaðið - 01.11.1937, Blaðsíða 19
LÆKNABLAÐIÐ
97
konum sem liafa börn á brjósti og
uppvaxandi börnum og ungling-
um. Og allan vaxtartímann ætti
eggjahvíta úr dýraríkinu aS vera
m'estur hluti af allri eggjahvítunni.
Heildar eggjahvítuþarfirnar eru
taldar þessar: i—3ja ára 3,5 g.
kg. líkainsþunga, 3ja—5 ára 3 g.,
5—12 ára 2,5 g’, 12—15 ára 2,5,
15—17 ára 2 g., 17—21 árs 1,5 g.,
21 árs og upp úr 1 g. Fyrir konur,
ófrískar, í‘ 1.—3. mánu'Si 1 g., 4.—
9. mán. eitt og hálft g., fyrir kö'n-
ur, sem hafa barn á brjósti, 2 g.
C. Fituþörf.
Nokkur fita er nauðsynleg í
daglegu mataræði, en hve mikiS
þarf, er ekki hægt a'S segja ná-
kvæmlega sem stendur. Æskilegt
er aS nota þær fitutegundir, sem
innihalda vitamín, A eSa A og D.
D. Áhrif loftlagsins á næring-
arþörfina.
í köldu loftslagi þarf aS auka
orkugefandi matvæli. (Hér á ís-
landi ca. 10%). Þar sem loftslag
eSa lifnaSarhættir valda því, aS
menn njóti lítt sólar, þarf aS gefa
D-vitamin meS fæSunni.
E. Vitamin-þörf, salt og stein-
efni.
Hverjar eru lágmarksþarfir
manna af þessum efnum er enn-
þá ekki endanlega ákveðiS nema
um sum þeirra, en rannsóknir á
þvi eru í gangi í ýmsum löndurn.
Þaé er víst, aS líkaminn þarfnast
aS minsta kosti 12 óorganiskra
efni og aS minsta kosti 8 (9) vita-
íiiina. Efni þessi eru fyrst og
fremst í mjólk og mjólkurafurS-
um, þar a'S auki í eggjum og ýms-
um innyflum, grænmeti, ávöxtum,
fitu, fiski og köti.
Þörf konu um meðgöngutímá
og með barn á brjósti: Konur eru
undir þessum kringumstæSum
þær, sem mest þurfa á vernd aS
halda. Einkum vill mataræSinu
verSa ábótavant, aS því er snertir
kalk, fosfór, járn, B 1, B 2 og D
vitamin. Mjólk inniheldur kalk
og fosfór, A og B vitaminin
(minna af C og D), egg innihalda
A, B og C vitaminin og talsvert
mikiS járn. Eggjahvíta í mjólk og
eggjum hefir mjög mikiS næring-
argildi og gerir auk þess þaS aS
verkum, aS eggjahvíta úr mjöli og
grænmeti notast lietur en ella.
Mjólkin gerir einnig þaS aS verk-
um, aS járn í matnum notast bet-
ur og sömuleiðis, að D vitamín
nær aS verka, ef aS þaS er fengi'S
einhversstaSar annarssta'Sar aS.
Venjulega er heldur lítiS D vita-
mín í matnum hjá fólki, nema
þeerar sérstaklega mikiS sólskin
hefir veriS, þess vegna er æskilegt
aS lítiS eitt af því sé liætt viS mat-
aræSi kvenna um meSgöngutím-
ann og meSan þær hafa barn á
brjósti, og einnig hjá vaxandi
börnum. Skamturinn á aS vera lít-
ill, 3 gr. á dag venjulega. Kartöfl-
ur eru einn besti C vitamingjafi,
sem völ er á, auk þess sem i þeini
er kalsium og fosfór, járn, B vita-
min. Þess vegna er æskilegt, bæSi
fyrir konur undir þessum kring-
umstæSum og fyrir annaS fólk yf-
irleitt, aS neyta meira kartaflna
en gert er. C vitaminiS í kartöfl-
um skemmist auk þess ekki alger-
lega, þó þær séu soSnar.
F. Þarfir annara fullorðinna
og barna.
í eftirfarandi töflum er sýnis-
horn af því, hvernig aS haga
mætti hlutföllunum á milli vernd-
andi og orkugefandi fæ'Su í mat-
aræði barna og unglinga, svo og
kvenna, sem ganga meS barn cSa
hafa barn á brjósti. Töflurnar eru
aSeins sýnishorn, sem auSvitaS má
breyta a'S sumu leyti, án þess aS
heildarútkoman rasikst