Læknablaðið - 01.11.1937, Blaðsíða 24

102
LÆKNABLAÐlÐ
ýms grundvallaratriði geti veri'S
hin sömu. Hveitinotkun ætti a'Ö
minka. HveitiÖ hefir mist mjög
mikið af næringargildi sínu í með-
ferSinni. í staSinn ætti aS nota
grófara mjöl og einkum og sér í
lagi kartöflur. Mjög mikið sykurát
er miSur heppilegt af þeirri ástæðu,
aS reynslan sýnir, a'S menn neyta
hlutfallslega minna af verndandi
fæSutegundum, þegar þeir neyta
mikils sykurs.
Mjólk ætti aS vera undirstaða og
uppistaSa í mataræSi á öllum öldr
nm. Á fyrstu æfiárunum ættu ioo
—75% af öllum hitaein.-þörfum aS
fást úr mjólk, 50% á 3—5 ára aldri
og 25% um 12—15 ára aldur. Fyr-
ir fullorSiS fólk má aS nokkru í
staSinn fyrir mjólk nota ost eSa
kjöt, en yfirleitt er öllum heppi-
legast að nota sem mesta mjólk.
Nefndin bendir sérstaklega á
hið afar mikla næringargildi, sem
undanrenna hefir. Munurinn á
henni og nýmjólk er enginn ann-
ar en sá, að fitan er tekin úr henni,
en alt það, sem svo aS segja mestu
máli skiftir, er eftir i undanrenn
ÞaS er þess vegna mjög æskilegt að
auka notkun undanrennu afar mik-
ið.
Grœmneti og cinlwerskonar á-
vextir ættu helst að tilheyra öllu
mataræði; meS því væri fullnægt
þörfinni fyrir öll önnur vitamín en
D-vitamín, en það er í sumum til-
fellum nauSsynlegt aS gefa auka-
lega, þar sem að lítiÖ nýtur sólar
og sumars. „GeislaSar" fæSuteg-
undir ber aS varast yfirleitt og ekki
nota vitamínlyf, nema maSur viti
hve mikiS þau innihalda.
Eg hefi tekið þetta upp svo ýt-
arlega, til þess aS allir læknar geti
haft þessa grundvallarskýrslu viS
hendina sem leiSarvísi til þess aS
fara eftir í leiSbeiningum sínum,
en skal fara fljótar yfir sögu að
öSru leyti.
Eins og áSur var á minst
höfSu rannsóknir leitt í ljós, aS
mataræSi í öllum löndum var ó-
fullnægjandi. Ennfremur þaS, að
nægileg matvælaframleiSsla virtist
vera í heiminum yfirleitt, eu aftur
á móti dreyíing matvælanna miSur
heppileg og sömuleiðis innbyrSis
hlutföllin milli verndandi og orku-
gefandi fæSutegundanna.
Til þess að bæta úr þessu ástandi,
þarf fyrst og fremst einhvern viS-
urkendan grundvöll, sem miÖa má
þarfir manna viS.
SíÖan þarf a'Ö henda almenningi
á þýSingu þessara hluta — kenna
fólki aS setja heppilega saman fa*ð-
una, svo aS hlutföllin ver'Si iun-
liyrðis rétt á milli verndandi og
orkugefandi fæðutegunda.
AfleiSingin af þvi mundi verða
sú, aS eftirspurn eftir ýmsum mat-
vælategundum mundi breytast. Þess
vegna yrSi aÖ sjá fyrir, aS hinar
heppilegustu matvælategundir væru
jafnan fáanlegar á hverjum staS,
þ. e. a. s. aS nægilega mikiS væri
framleitt af þeim, séÖ væri fvrir
fullnægjandi aSflutningum og
heppilegri dreifingu, og þess gætt,
að verS varanna yrSi svo, aÖ al-
menningur gæti keypt þær.
Þessa alls mætti gæta, sumpart
af stjórnarvöldum, sumpart af
framleiSenda- og neytendasamtök-
um.
Ef snúiÖ yrSi að þessum mál-
um, myndi þaS gripa mjög inn í
hag þjóöarheildarinnar. í fyrsta
lagi eru líkindi fyrir að minna yrði
um veikindi, og þar meS minni út-
gjöld fyrir einstaklinga, sveitarfé-
lög og ríki. 1 öSru lagi, ef fram-
feiðslan væri ófullnægjandi eSa ó-
heppileg, yrSi aS auka hana eSa
breyta henni, sem hvorutveggja
mundi hafa hin víStækustu áhrif,