Læknablaðið - 15.12.1949, Blaðsíða 14

130
LÆKNABLAÐIÐ
cm. munur. Ég hefi gert ráð
fyrir helming þessarar tölu þ.
e. 0,7 cm. vegna stéttamismun-
ar í rannsóknarhópnum 1920
—’23 og 1946, og lækkar þá
hæðarmismunurinn milli þess-
ara hópa sem því svarar eða í
1,6 cm. Á árunum frá 1920—’23
til 1946 hefir hæðaraukinn þá
numið um 0,1 cm. á ári.
Við samanburð á línuritun-
um (sjá mynd 1) yfir líkams-
hæðina 1920—’23 og 1946 kem-
ur í ljós talsverður munur á út-
liti þeirra. Bæði línuritin frá
1946 eru tvítoppa, hjá körlum
er annar toppurinn svarandi til
174 cm. hæðar, en hinn til 180
cm. Á línuritinu yfir líkams-
hæðina 1920—’23 er aðeins
einn greinilegur toppur við 172
cm. hæð. Þessa tvo toppa í línu-
ritinu frá 1946 tel ég vafalítið
af völdum misskiptingar í ald-
ursflokkana, að toppurinn svar-
andi til minni hæðarinnar eigi
við eldri aldursflokkana, en
hinn við þá yngri.
Mælingar vegabréfaeftirlits-
ins eru fyrstu mælingar sem
gerðar eru á stórum hópi ís-
lenzkra kvenna, samkvæmt
þeim er meðalhæð þeirra 162,45
cm. eða 92,4% af hæð karl-
anna. Fyrir 1500 er hæð kvenn-
anna 91,7% af hæð karlanna
svo eftir því ætti konan að hafa
hækkað meira en karlinn, en
þessar tölur eru of ónákvæmar
til þess, að hægt sé að leggja
upp úr þeim. í Noregi reyndist
meðalhæð 300 hjúkrunarnema
162,8 cm. árið 1933, eða 94,3%
af meðalhæð (172,6 cm) nýliða
1929 (Schiötz (7). Hvorki
norsku né íslenzku tölurnar
gefa rétta mynd af hlutfallinu
milli líkamshæðar karls og
konu, vegna þess að meðalald-
urinn í rannsóknarhópunum
er ekki sá sami, og að um mis-
munandi þjóðfélagsstéttir er að
ræða, Raunar er líklegt, að hlut
fallið milli þjóðfélagsstéttanna
sé sem næst eins í íslenzku
rannsóknarhópunum, en trú-
lega er meðalaldurinn lægri í
kvennahópnum.
í sambandi við manneldis-
rannsóknirnar (8) var mæld
hæð 73 karla og 74 kvenna á
aidrinum 20—59 ára. Hæð
karlanna var 172,2 cm. og
kvennanna 158,1 eða 91,8% af
hæð karlanna. Þó að þessir
rannsóknarhópar séu litlir, þá
eru þeir sambærilegir bæði um
aldur og lífsskilyrði, svo ég
hugsa að þetta hlutfall milli
hæðar karls og konu sé nærri
lagi fvrir íslendinga.
Af þeim hæðarmælingum og
beina, sem nú er völ á, er ekki
unnt að segja, hve langt er síð-
an íslendingar fóru að hækka,
Sé gengið út frá því, að hæðar-
aukinn fyrir 1910 hafi verið um
0,08 cm. á ári, þá hefir, 1860,
hæðin verið sú sama og fvrir
miðja 16. öld. Nú eru líkur fyr-
ir því að milli 1500 og 1800 hafi
líkamshæð íslendinga verið