Læknablaðið - 15.12.1949, Blaðsíða 30
146
LÆKNABLAÐIÐ
líkamans án milligöngu hor-
móna. í því sambandi má
minna á misnæmi líkamans fyr
ir insulíni eftir því á hverju
hann hefir verið alinn og sem
er óháð áhrifum heiladinguls-
ins.
Mason og Wolfe (26) fundu
að gonadotropha hormónið
minnkar hjá kvenrottum í
svelti. Moore og Samuels (26)
sýndu fram á minnkaða starf-
semi sekundæru kynkirtlanna
á karlrottum, sem voru á thia-
min-fátæku fæði, en útkoman
varð sú sama þó rotturnar
fengu nægjanlegt thiamin, ef
þær aðeins fengu ekki meira
fóður en thiamin-snauðu rott-
urnar höfðu lyst á. Ef rotturn-
ar fengu gonadotroph hormón,
varð þroski kynkirtlanna eðli-
legur þó fæðið væri óbreytt. Ó-
nóg fóður tekur einnig fyrir
oestruscyklus hjá rottum, en
gonadotroph hormón framkall-
ar hann aftur, þó þær séu
áfram á sama fóðri. Minni
eggjahvíta en 7% af fóðrinu
truflar einnig eostruscyklus
hjá rottum og gonadotroph
hormón gerir hann eðlilegan
aftur (Guilbert og Goss (26).
Þessar tilraunir sýna, að mynd-
un gonadotropha hormónsins
er háð bæði nægilegu fóður-
magni og nægri eggjahvítu.
Loks sýna rannsóknir Mulin-
os og Pomerantz (26), að á
rottum, sem eru ónóg aldar um
lengri tíma, dregur mjög úr
vexti, en hann eykst aftur og
rotturnar taka að þyngjast, þó
fæðið sé óbreytt, ef þeim aðeins
er gefið vaxtarhormón. Með
hliðsjón af þessum dýratilraun-
um er unnt að rekja aðalþráð-
inn í áhrifum fæöumagnsins á
líkamshæö og kynþroskaaldur
íslendinga, en hvort þar í sé
allur sannleikurinn um orsak-
ir til breytingarinnar á líkams-
hæðinni fólginn, skal ég láta
ósagt.
HEIMILDARRIT:
1) Snorri Sigfússon: Mælingar
barna i barnaskóla Akureyrar
1931—’40, Rvk. 1942.
2) D. Sch. Thorsteinsson: Heil-
brigðisskýrslur 1911—1920, bls.
148, Rvk. 1922.
3) Páll Jónsson: Hæð íslendinga,
Skírnir 1914, bls. 84.
4) L. Ribbing: Quelques mesures
antliropologiques. Acta Univ.
Lundiensis, Lund 1911.
5) Guðmundúr Hannesson: Kör-
permaszc und Körperpropor-
tionen der Islander. Á. H. í.
1924—’25. Rvk. 1925.
6) R. Martin: Lehrbuch der An-
tliropologie, Jena 1928.
7) C. Schiötz: Somatologische und
Functionelle Untersuchungen
an 300 jungen norwegischen
Frauen. Videnskaps Akad. Skr.
I. M. N. Kl. 1935, nr. 11, Oslo
1936.
8) Július Sigurjónsson: Mataræði
og lieilsufar á íslandi. Rann-
sóknir Manneldisráðs I. Rvk
1943.
9) E. C. Buechi: Die Ánderung der
Körpcrhöhe beim „Erwachse-
nen“ Menschen. Illrd Interna-
tional Congress of Antropologi-