Læknablaðið - 01.04.1952, Side 17
LÆKNABLAÐIÐ
121
sem mæta hjá mér til eftirlits,
hafa að jafnaði með sér þvag,
sem tekið er rétt fyrir kvöld-
mat daginn áður og þvag frá
því um seinan háttatíma. Fast-
andi blóðsykur er mældur næsta
morgun og síðan 2 stundum eft-
ir hádegisverð. Ég tel blóðsykur
hæfilegan, ef hann reynist 110—
130 mg. % að morgni og 150
-200 mg. % 2 klst. eftir aðal-
máltíð og reynt er að stilla svo
til að glycosuria sé lítil eða eng-
in að kvöldinu. Má af þessum
rannsóknum nokkuð marka,
hvort haldið er í réttu horfi.
Stundum lánast þó ekki að hafa
hemil á sjúkdómnum, en afleitt
þykir flestum ef sólarhrings
þvagsykur er meiri en 20—25
gr. Við nefnum þetta erfiða eða
óviðráðanlega sykursýki, en
hvergi næn’i ætíð með réttu.
Sjúklingur þarf að vera greind-
ur, samvizkusamur og fastur í
rásinni, ef vel á að fara. Kona
ein trúði mér fyrir því, eftir
langa, en vonlausa haráttu af
minni hálfu, að hún borðaði allt,
er hugurinn girnist, nema dag-
inn áður en mæta skyldi hjá mér
til athugunar og eftirlits. Að
sjálfsögðu ræður þolinmæði, á-
hugi og þekking læknisins miklu
um ]>að, hvernig erfiðu sjúkling-
unum reiðir af. Naunyn sagði
endur fyrir löngu, að mörg erf-
iðu tilfellin hefðu verið væg í
byrjun, en meðfeðin fyrst bvrj-
uð þegar allt var um seinan. Er
mest um vert að finna sykur-
sýkina á byrjunarstigi og veita
þegar rækilega meðferð. Verður
þá minna um diabetes gravis
er thnar líða. Til varnaðar má
geta þess að 1931—1950 munu
10 sjúklingar hafa dáið hér á
landi, sem svo var ástatt um,
að sykursýkin var fyrst greind,
er sjúklingur var fallinn í coma
eða dauðvona vegna annarra
fylgikvilla (sepsis).
Joslin hefir einhvers staðar
sagt, að þeim sjúklingum, sem
fróðastir eru um sjúkdóminn
(sykursýki) og auk þess sam-
vizkusamir, farnist bezt og þeir
hafi góða möguleika á að verða
langlífir í landinu. 1 sjúkrahúsi
Joslins voru líka haldin daglega
erindi fyrir sjúklingana. Mættu
þar einkum sjúklingar, sem
dvöldu eða höfðu dvalið í sjúk-
rahúsinu og aðstandendur syk-
ursjúkra barna, en að því er ég
bezt veit var öllum heimill að-
gangur. Mættu þarna oft 40—50
manns og hefi ég ekki í annan
tíma séð áhugasamari nemendur
á skólabekk. Margir skrifuðu
niður hjá sér sitthvað úr fyrir-
lestrunum og einn sjúkling sá
eg hraðrita mikinn hluta af er-
indi, sem Joslin flutti. Auk fræð-
slu og aðstoðar, sem sjúkra-
húsin veita, eru víða félagssam-
tök til hjálpar sykursjúku fólki.
Eru gefin út tímarit og bækling-
ar um sykursýki. Hér á landi
er þess konar fræðsla mjög í
molum, enda ekki hægt um vik.
Hitt er þó augljóst mál að mað-