Læknablaðið - 01.04.1952, Page 21

LÆKN ABLAÐIÐ
125
halda einhver sýkladrepandi
lyf, svo sem euflavin, panflav-
in, formaldehyd o. s. frv. Elcki
tel ég sennilegt að þessi lyf geti
haft nokkur áhrif á sýkla þá,
sem bólgunni valda, djúpt í
tonsillum eða slímhúS koksins.
Þegar sulfalyfin komu til
sögunnar, var fljótlega fariS aS
reyna þau viS hálsbólgu. Þótt-
ust ýmsir læknar sjá góSan á-
rangur, en aSrir lítinn.
Snemma hefir veriS fariS aS
nota sulfa viS hálsbólgu hér á
landi og all-almennt. Má marka
þaS af því, aS oft biSur fólk
ennþá um „rauSu hálstöflurn-
ar“, prontosil.
ÞaS er auSvitaS um háls-
bólgu eins og ýmsa aSra sjúk-
dóma, aS hún hagar sér á ýmsa
vegu, svo erfitt er aS draga á-
lyktanir af einstökum dreifS-
um tilfellum í praxis. ÞaS dug-
ar ekkert annaS en vel skipu-
lagSar tilraunir og athuganir
á fjölda sjúklinga.
MarkverSustu tilraun, sem
ég veit um aS gerS hafi veriS
meS áhrif sulfalyfja á þennan
sjúkdóm, gerSi Kaj Larsen í
Blegdamsspítalanum í Khöfn
áriS 1945.
Hann skipti sjúklingunum í
3 flokka, um 170 í hverjum. Gaf
hann einum flokknum sulfa-
thiazol, öSrum sulfanilamid, en
þeim þriSja venjulega meSferS
án sulfa. Flokkarnir voru sam-
bærilegir aS öllu leyti. Skammt
ar voru 4X2 töflur af sulfani-
lamid og 6X2 töflur af sulfa-
thiazol á sólarhring handa full-
orSnum, en hlutfallslega minna
handa börnum. Allir höfSu
sjúklingarnir 38.5° hita eSa
meira í byrjun meSferSar.
Árangur var dæmdur eftir
því 1) hve fljótt hitinn féll, 2)
hve lengi sjúkl. voru rúmfast-
ir, 3) áhrifum á líSan þeirra og
4) fjölda fylgikvilla.
NiSurstaSan varS sú. aS j; essi
sulfalyf höfSu ekki áhrif á
gang sjúkdómsins, viSvíkjandi
neinu þessara atriSa. Sérstak-
lega var bent á aS jiau hindr-
uSu ekki abscessus peritons-
illaris.
Þessi sama aSferS var einnig
reynd á 120 sjúkl. meS absc.
peritonsillaris meS svipuSum
árangri. Þurftu álíka margir
aSgerSar viS, sem sulfa fengu
og hinir, sem ekki fengu þaS.
Á tonsillitis ulcerosa (unt 60
sjúkl.) og mononucleosis in-
fectiosa (álíka margir sjúkl.)
virtust þessi sulfalyf heldur
ekki verka.
Kaj Larsen dró þá ályktun
af þessum tilraunum sínum aS
ekki væri ástæSa (indication)
til aS nota þessi lyf (og senni-
lega heldur elcki önnur skyld
lyf) viS tonsillitis acuta, t.
phlegmonosa, t. ulcerosa eSa
mononucleosis infectiosa.
Ég notaSi stöku sinnum
sulfalyf viS svæsnar hálsbólg-
ur, áSur en ég kynntist þessum
tilraunum, en get lítiS dæmt