Bændablaðið - 24.04.2013, Page 50

50 Bændablaðið | Miðvikudagur 24. apríl 2013
Lesendabás
Erfiðir og lokaðir vegir
Í Norðvesturkjördæmi eru því
miður enn gamlir vegir bæði á
láglendi og yfir fjöll og hálsa, sem
engan veginn fullnægja nútíma
kröfum og þörfum íbúa.
Eðlileg krafa fólksins á
Vestfjörðum er að nýr vegur verði á
láglendi. Engin fjallaleið kemur til
greina nema þá með jarðgöngum.
Þjóðvegur nr. 60 frá Þorskafirði yfir
Hjallaháls og Ódrjúgsháls er barn
síns tíma. Löngu er búið að leggja
til hvar vegurinn á að liggja en
ósætti er um vegstæðið í Þorskafirði
vestanverðum.
Líklegast er að vegurinn verði
lagður út með Þorskafirði að austan
og svo verði Þorskafjörður þveraður
utarlega, þar á eftir Djúpifjörður og
Gufufjörður þveraðir með fyllingum
og brúm. Einnig væri mögulegt að
þvera enn utar með einni vegfyllingu
og einni stórri brú. Botndýpið býður
vel upp á þá möguleika. Ákvörðun
um vegstæðið þarf að taka sem
fyrst, samt sem áður verður leiðin
yfir Klettsháls ávallt farartálmi
að vetri til á leið til byggðanna á
suðursvæði Vestfjarða. Jarðgöng
úr Dýrafirði í Arnarfjarðarbotn,
sem nú eru á samgönguáætlun,
munu gjörbreyta samgöngum
milli byggðanna á sunnanverðum
Vestfjörðum og byggðanna norðan-
vert á fjörðunum. Veginn vestur frá
Arnarfirði til Bíldudals verður að
lagfæra verulega. Við teljum alveg
víst að besta framtíðarlausnin felist
í láglendisvegi, sem fengist með
því að gera jarðgöng yfir í botn
Geirþjófsfjarðar og áfram með
sjónum að Trostansfirði.
Auðvitað ber að fagna því
að gerð hafa verið jarðgöng til
Bolungarvíkur og hrunleiðin vegna
snjóflóða og grjóthruns um Óshlíð
hafi verið aflögð.
Óshlíðarvegurinn var okkur dýr
og mörg hundruð milljónir voru
settar þar í viðhald og öryggisvarnir
án þess að hægt væri að mæla
með því að leiðin teldist örugg og
ásættanleg fyrir vegfarendur. Þegar
jarðgöngin til Bolungarvíkur voru
opnuð náðist sá merki áfangi að
samgönguáherslur T-listans frá 1983
voru allar komnar til að vera.
Nú, 30 árum síðar, er sá sem þetta
ritar aftur í framboði fyrir T-lista
sem borinn er fram af Dögun og
enn á ný þurfum við að setja okkur
markmið í bættum samgöngum. Það
verður ekki undan því vikist að gera
jarðgöng frá Skutulsfirði innan við
Ísafjarðarflugvöll og yfir í Álftafjörð
og losna þannig við Súðarvíkurhlíð
og Eyrarhlíð. Akstur og ferðaöryggi
er óásættanlegt og við ættum að læra
af sóun fjármuna í Óshlíðarveg og
setja kröfuna um jarðgöng á dagskrá.
Það er varanleg samgöngubót með
fullnægjandi öryggi fyrir þá sem
ferðast til norðurhluta Vestfjarða.
Veginn í Norðurfjörð um
Veiðileysuháls þarf að endurgera
og breyta vegstæðinu verulega
og framtíðarvegur úr Reykjafirði
í Norðurfjörð væri öruggari
yfir Naustvíkurskörð en um
Kjörvogshlíð. Endurgerð vegar um
Skógaströnd og bundið slitlag yfir
Laxárdalsheiði þarf að verða á dag-
skrá fyrr en seinna. Vegurinn frá
Þingvöllum um Uxahryggi og niður
í Borgarfjörð gæti stækkað túrista-
hringinn inn í Borgarfjarðarhéruð, en
forsenda fyrir því er að leggja á hann
bundið slitlag. Í öllu kjördæminu
sést því miður vel að burðarlag og
slitlag eru víða illa farin og ekki
verður undan því vikist að lagfæra
stóra vegarkafla. Dæmi um það er
Þverárfjallsvegur. Átaks er þörf í
Norðvesturkjördæminu þegar litið
er til samgöngumála og viðhald
tengivega er nauðsyn.
Vegir komu illa undan vetri en
við vonumst eftir góðu og gleðilegu
sumri.
Guðjón Arnar Kristjánsson
skipar 2. sæti Dögunar
í NV-kjördæmi
Bændablaðið
Kemur næst út 8. maí
Smáauglýsingar
56-30-300
Guðjón Arnar Kristjánsson
Í síðasta Bændablaði birt-
um við fyrri hluta erindis
Vestfjarðalistans. Hér birtist
svo seinni hlutinn.
Alþingi
Það er algjör þjóðarnauðsyn að
stytta ræðutíma alþingismanna svo
einstaka flokkar og þingmenn geti
ekki haldið þinginu í gíslingu ef
þeim sýnist svo. Þetta endalausa
blaður sem tíðkast á löggjafar-
samkomunni er íslensku þjóðinni
til skammar og algjörrar óþurftar.
Þingmenn lesa jafnvel heilu bóka-
kaflana úr ræðustól þingsins til að
tefja fyrir málum. Það verður að
breyta þessum vinnubrögðum.
Vandi okkar er heimatilbúinn að
verulegu leyti. Atkvæðahræðsla
alþingismanna og þar af leiðandi
máttleysi Alþingis á þar stóran
hlut að máli. Alþingismenn ættu
að taka sér Vestfirðinginn Jón
Sigurðsson til fyrirmyndar og læra
af honum þinglega framkomu,
kurteisi og vinnusemi. Fækka
þarf þingmönnum niður í 40 að
minnsta kosti.
Opinber rekstur
Munum lögmál Parkinsons:
„Staðreyndin er sú, að ekk-
ert samband er á milli fjölda
embættis manna og vinnuafkasta.
Starfsmanna fjölgun fer eftir lög-
máli Parkinsons og mundi verða
svo til óbreytt, hvort sem heildar-
magn vinnunnar ykist, minnkaði
eða yrði jafnvel ekki neitt.“
Því fleiri embættismenn, þess
lakari stjórnsýsla? Getur það
verið?
Hverjum var verið að borga,
hve mikið og fyrir hvað?
Fjármálaráðherra skýri frá því
hispurslaust mánaðarlega, sundur-
liðað eftir stofnunum, hverjum var
verið að borga úr ríkissjóði, hve
mikið og fyrir hvað. Opinbera
eftirlitskerfið bregst alltof oft því
hlutverki sínu að fylgjast með hvað
er að gerast í ríkisfjármálum, er
oft algjörlega úti að aka. Og
sumir ganga um ríkiskassann eins
og hann sé þeirra heimilisbudda.
Nú þarf að virkja almenning til
aðstoðar. Til þess þarf hann aðgang
að upplýsingum eftir hendinni. Þá
munu þeir sem hafa með ríkisfjár-
muni að gera hugsa sig um tvisvar
áður en þeir falla í freistni. Það
verður engin sátt með þjóðinni
fyrr en leyndarhyggju og launung
verður aflétt í þessum efnum.
Þeir sem eru svangir og eiga
engan að
Velferðarráðherra skal gerður
ábyrgur fyrir því að þeir sem
eiga ekki til hnífs og skeiðar fái
aðstoð, en fram að þessu höfum
við ekki alltaf getað fundið þetta
fólk. Sumir eru stoltir og vilja ekki
biðja um aðstoð að fyrra bragði.
Ráðherrann virkjar frjáls félaga-
samtök sér til aðstoðar eins og
Rauða krossinn, Heimilishjálpina,
Mæðrastyrksnefndir, Hjálpræðis-
herinn, Vernd og Hjálparstofnun
kirkjunnar. Mottóið á að vera að
enginn þurfi að líða skort. Fulltrúar
áðurnefndra samtaka fylgist með
því að þetta markmið náist. Hjálpa
svo fólki til sjálfshjálpar.
Ekkert, hvorki hús, bíll, vegur,
símtæki, sjónvarpsrás, utanlands-
ferð eða veisla, er eins þýðingar-
mikið og maðurinn sjálfur. Tinandi
gamalmenni og börn sem búa við
skelfilegar aðstæður heima fyrir og
fólk sem er sannanlega öryrkjar
hljóta að hafa forgang hjá okkur.
Og þá meinum við að þau eigi að
ganga fyrir.
Við erum öll ein stór fjölskylda
og eigum að vera góð hvert við
annað.
Við verðum að forgangsraða.
Vandi okkar er heimatilbúinn
að mestu leyti.
Við verðum að hætta að bruðla.
Við verðum að jafna lífskjörin.
Við eigum nóg af öllu þegar á
heildina er litið.
Við verðum að þora að spyrja
óþægilegra spurninga. Það
vantar meiri ábyrgð í íslenskri
stjórnsýslu.
Við verðum að hætta þessari
sífelldu togstreitu milli höfuð-
borgar og landsbyggðar.
Hvorugt getur án hins verið.
Við verðum að gæta þess að
týna ekki sjálfum okkur í eigin
landi.
Fyrir hönd
Vestfjarðalistans,
Hallgrímur Sveinsson
Bjarni Georg Einarsson
Guðmundur Ingvarsson
Vestfjarðalistinn kveður sér hljóðs – seinni hluti:
Á landsvísu
Vestfjarðalistinn segir að al-
þingismenn ættu að taka sér Jón
Sigurðs son til fyrirmyndar og læra
af honum þinglega framkomu,
kurteisi og vinnusemi.
Land okkar eigin tækifæra
Þegar íslensk matvæla framleiðsla
fór að bunkast upp í kjötfjöllum
og smjörfjöllum tók það samfélagið
nokkra áratugi að meðtaka þessar
nýju fréttir. Þeir sem þá voru við
stjórnvölinn höfðu alist upp í
nauðþuftasamfélagi þar sem helsta
dyggð manna var að brauðfæða sig
og sína. Í augum þessa fólks gat það
ekki verið vandamál að framleiða
of mikið. Þeir sem héldu slíku fram
væru algerlega að snúa hlutunum
á hvolf!
Þess vegna héldu menn áfram að
þurrka upp mýrar og bæta í ásetn-
inginn löngu eftir að markaðurinn
var mettaður. Ráðstjórnarkerfið
sem íslenska samvinnuhreyfingin
hafði komið á í búvörusölu hafði
fyrir löngu klipið á beint samband
milli framleiðenda og markaðar og
í stað þess að grípa fljótt inn í gerði
kerfið matarfjöllin að féþúfu í formi
geymslugjalda.
Él eitt, sagði Bjarni!
En sagan endurtekur sig. Við sem
nú erum á dögum ólumst upp við
umræðuna um fyrrnefnd smjörfjöll
og stæður af misgirnilegu hrútakjöti.
Sjónvarpið sýndi okkur myndir þar
sem menn voru að urða tómata og
dilkakjöt. Þegar kemur að magntölum
í landbúnaði höfum við ákveðna rör-
sýn á það vandamál að ekki megi nú
framleiða of mikið. Ekkert haugakjöt
hér!
Þess vegna eigum við erfitt með
að melta og meðtaka þá staðreynd að
erlendu markaðirnir eru að opnast.
Það er að verða sú staða uppi í heim-
inum að gömlu sannindi forfeðra
okkar um matinn sem er mannsins
megin – þau eru gild á ný.
Mér er í þessu samhengi
minnisstætt viðtal sem við Þórður
Ingimarsson frá Ásláksstöðum
birtum í Bændablaðinu meðan það
blað var gefið út á Eyrarbakka. Þar
var talað við þann mæta mann Bjarna
Guðmundsson á Hvanneyri sem full-
yrti að vandi landbúnaðarins í dag
væri él eitt og senn myndi birta.
Nú eru við dagsbrún þeir dagar að
við getum farið að framleiða heilnæmt
náttúrulegt kjöt af íslensku beiti lendi
að þeim mörkum sem landið gefur af
sér. Sveitir sem hafa verið að dragast
upp í fólksfæð eiga sér von og raunar
stórkostlega möguleika. Íslenskur
landbúnaður á sér raunverulega fram-
tíð sem grunnur undir velferð þjóðar
og gjaldeyrissköpun.
Það mikilvægasta í þeirri mynd
sem við blasir er að við höfum
haldið landinu í byggð og ekki tapað
grunnþjónustu landsbyggðarinnar.
Hún stendur víða tæpt og hefur látið
verulega á sjá í kreppuráðstöfunum
síðustu ára. En engu að síður er það
svo að í velflestum sveitum er hægt að
hefja búskap. Þar er til staðar skóla-
kerfi, vegasamband og heilsugæsla
og netsambandi fleygir fram þótt þar
megi vissulega gera miklu betur.
Mikilvægur landshluti
Eitt af þeim svæðum sem miklu skipta
fyrir þjóðarhag á næstu árum er suð-
austurhornið sem myndar útvörð
Suðurkjördæmis. Þar er 350 km
lengja af hringveginum milli Hafnar
og Hvolsvallar sem stendur byggða-
lega mjög tæpt. Skólar, prestsembætti
og hreppsfélög hafa verið lögð af á
undanförnum árum. Byggðin hefur
strjálast og vanmáttugar þéttbýlis-
myndanir eins og í Vík, Klaustri og
bæjarþorpin öll í Austursýslunni hafa
látið á sjá. En ennþá er möguleiki til
að snúa þróuninni við og þar þarf hið
opinbera að koma til með úthlutun
starfa inn á svæðið og fullkominni
þjónustu á sviði samgangna á landi
sem og í hinum stafræna heimi.
Hér er um að ræða ein bestu
ræktarlönd Íslands, sanda sem senn
eru fullgrónir og svæði sem á sér
lengra sumar ár hvert en flestir lands-
hlutar. Ef við missum byggðina niður
fyrir eðlilega þjónustu og eðlilega
samfélagsmyndun er miklu dýrara
að koma henni á fætur aftur þegar
augljós hagur verður af því að nýta
hvern blett sem gefst til að brauðfæða
jarðarbúa. Gerum austurpart kjör-
dæmisins að gullkistu landbúnaðar-
framleiðslu.
Bjarni Harðarson
Bóksali og skipar fyrsta sæti á
lista Regnbogans
í Suðurkjördæmi.
Bjarni Harðarson