Læknablaðið - 01.10.1973, Blaðsíða 34
202
LÆKNABLAÐIÐ
TAFLA 2
Með'aldvalartími sjúklinga innlagðra í fyrsta sinn á árabilunum ’51-’62 og
’63-’70 eftir diagnosum.
Diagnosis: 1951-1962 1963-1970
Karlar Konur Karlar-j-konur Karlar Konur Karlar-J-konur
Toxicomania (alc.-fdrug addiction) 23 50 27 dagar 35 39 36 dagar
Morbi mentales organici 310 352 322 — 106 90 94 —
Psychoses functionales 708 685 690 — 86 78 82 —
Neuroses 112 372 320 — 73 67 70 —
Personalitas pathologica (Psychopathia) 38 167 83 — 44 42 43.2 —
Oligophrenia 41 2129 636 — 104 39 68 —
Alii morbi mentales 15 9 12 — 34 152 48 —
Meðaldvalartími fyrir alla diagnosuflokkana samanlagt 240 507 305 — 52 67 58 —
Vert er að nefna í þessu sambandi, að
á s.l. 8 ára tímabili hefur rúmum spítalans
verið fækkað um rúmlega 40. Þessi fækk-
un hefur verið framkvæmd til að losna
við óviðunandi þrengsli á deildunum og
gera þær þar með vistlegri og heimilis-
legri.
Tafla 2 sýnir meðaldvalartíma sjúkl-
inga, sem innlagðir voru í fyrsta sinn á
árabilunum 1951-1962 og 1963-1970, eftir
sjúkdómsgreiningum. Meðaldvalartíminn
hefur alls staðar stytzt miög mikið, nema
hjá ofneyzlusjúklingum, þar hefur dvalar-
tíminn lengst nokkuð á seinna bilinu.
E. t. v. má skýra þessa lengingu að ein-
hverju leyti með tilkomu Flókadeildar-
innar í nóv. 1963, þar sem sumum sjúkl-
inganna er gefinn kostur á nokkuð lang-
vinnri meðferð, ef ástæða þykir til. í
júlí 1954 tók áfengissjúklingahælið að
Akurhóli til starfa, og leiddi það til stytt-
ingar á dvalartíma áfengissjúklinga á
Kleppsspítalanum, en þessarar styttingar
gætti mest á árunum 1954-1962. Þetta
hjálpar einnig til að skýra lengingu meðal-
dvalartímans á seinna tímabilinu.
Tafla 3 sýnir meðalfjölda fyrstu inn-
lagninga á ári fyrir sjúklinga með schizo-
phrenia og psychosis manio-depressiva á
sömu árabilum og áður. í báðum sjúk-
dómaflokkunum verður aukning á inn-
lagningartíðninni. Næst kemur tafla (tafla
4), sem sýnir meðaldvalartíma í fyrstu
innlögn sjúklinga með schizophreniu og
psychosis manio-depressiva á tímabilunum
1951-1962 og 1963-1970. Fram kemur mjög
mikil stytting á dvalartímanum, ekki sízt
hjá sjúklingum með schizophrenia, þar
sem meðaldvalarlengdin á seinna tímabil-
inu er aðeins u. þ. b. 1/10 af dvalarlengd-
inni á fyrra tímabilinu.
UMRÆÐA OG ÁLYKTANIR
Orsakirnar fyrir beim stórkostlegu
breytingum, sem hér hafa verið raktar,
eru margþættar:
1. Framfarir í geðlyfjameðferð, sem gæt-
ir miklu meira á árunum eftir 1960.
Moon og Patton (1965) leggja höfuð-
áherzluna á þetta atriði.0
2. Á seinni árum hefur verið hægt að
beita mun virkari meðferð vegna bættr-
ar vinnuaðstöðu og aukinna starfs-
krafta á spítalanum (fleiri læknar og
meira sérhæft starfslið úr öðrum
starfsgreinum).
3. Tilkoma göngudeildarinnar 1964. Það
er sannfæring okkar, að göngudeildin
hafi annars vegar flýtt fyrir útskrift
margra sjúklinga, og hins vegar komið
í veg fyrir margar endurinnlagnir.
Þjónusta göngudeildarinnar hefur auk