Læknablaðið - 01.09.1976, Blaðsíða 53

LÆKNABLAÐIÐ
155
Mynd II. — Talið frá vinstri: Tveggja þrepa próf Masters, þrekhjól og færiband.
er handhægur, fremur ódýr mælir, en get-
ur gefið villandi upplýsingar um þrek
þeirra, sem eru óvanir að hjóla.
Á færibandi er gengið gegn snúningi
bandsins og vinnan ákveðin með mismun-
andi hraða og halla. Þessi mælir er tal-
inn gefa nákvæmastar upplýsingar, og eru
helztu kostir hans taldir þeir, að vinnu-
afköst eru stöðug, en má þó auðveldlega
breyta, og þau eru ekki háð áhuga og
vilja sjúklings, þar eð hann verður að
ganga, ellegar dettur hann af bandinu.
Auk þess eru allir vanir að ganga, ef þeir
eru vanir nokkurri áreynslu eða eru ekki
fatlaðir. Það telst þó til ókosta, að slík
tæki eru fremur dýr, fyrirferðarmikil og
hávaðasöm.
Það er nokkuð breytilegt, hvernig vinn-
unni er stillt. Flestir hallast að því, að
færibandspróf með stigvaxandi vinnu séu
bezt (tafla IV).28 Þá er sjúklingur fyrst
látinn ganga í 3 min við halla og hraða,
sem samsvarar 2 MET orkunotkun. Á
þriggja mínútna fresti er vinnan aukin um
eitt MET, þar til æskilegu hjartsláttar-
marki (target) er náð (tafla III), þ. e
fysiologiskt takmark, ef annað stöðvar ekki
prófið áður (tafla V), þ. e. pathologiskt
takmark. Rétt er að láta ekki prófið drag
ast mjög á langinn, eða a. m. k. leyfa
sjúklingi að hvílast á milli, svo vöðva-
þreyta takmarki ekki árangur, heldur þol
hjarta- og æðakerfis.
Mjög mikilvægt er að stofna sjúklingi
ekki í neina hættu með þessu prófi, og
þótt óvænt hættuástand við þessi próf sé
mjög sjaldgæft, er rétt að gera allar var-
úðarráðstafanir áður, svo sem taka góða
sjúkrasögu, skoða sjúkling nákvæmlega, at-
huga vel hjartarafrit, lungnamynd, öndun-
arpróf og blóðrannsóknir. Ávallt skulu
vera tiltæk áhöld og lyf til endurlífgunar