Læknablaðið - 15.10.1986, Qupperneq 14

250
LÆKNABLAÐIÐ
Aldraðir í þjónustuíbúðum dreifast yfir rúmlega
helming skalans eins og áfengissjúklingar gera við
komu á deild. Þetta geta því verið ósamstæðir
hópar. Svipað má segja um áfengissjúklingana
við útskrift þó dreifing árangurs þeirra þá sé ögn
þrengri. Þar sem einstaklingum í þjónustuíbúðum
var ætlað að þjóna sem einsleitum hóp með tilliti
til greindarfarslegs heilbrigðis, var athugað hvort
munur væri á árangri þeirra sem hefðu verið á
sjúkrahúsi og hinna.
Þó að 6 af 9 sem fengu minna en 21 stig hafi verið
á sjúkrahúsi á síðast liðnum 5 árum nægir það
ekki til að sýna tölfræðileg tengsl milli fyrri
sjúkrahúsdvalar og lélegs árangurs á MMS nú
(tafla IV). Meðalaldur hópanna er svipaður og
heildarstigafjöldi á prófinu sömuleiðis. Við
athugun á þeim 6 einstaklingum sem legið hafa á
sjúkrahúsi og fá 20 stig eða færri kemur í ljós að
þrír hafa fengið greininguna heilablóðfall og fá
þeir 8, 15 og 18 í einkunn á prófinu og þar af fékk
einn viðbótargreininguna vaxandi glöp (15 stig).
Af þeim 6 sem náðu 21 stigi eða fleiri hafði einn
greininguna tímabundin heilablóðþurrð (TIA) og
fékk sá 26 stig. Þannig er nokkur vísbending um
að öldungarnir séu ekki einsleitur hópur. Þó gátu
þeir búið sjálfstætt og voru þvi einstaklingar með
sögu um heilablóðfall ekki felldir brott. Þeir sem
fengu 8 og 15 stig lögðust skömmu eftir
athugunina inn á sjúkrahús til langtíma
umönnunar.
Eitt af viðfangsefnum athugunarinnar var að
rannsaka stöðugleika prófsins, sérlega hjá
háöldruðum. Einnig var stöðugleiki prófsins á
lyflækningadeild athugaður.
Stöðugleikinn með einnar til tveggja vikna
millibili reyndist með ágætum hjá háöldruðu
mikið veiku fólki á öldrunarlækningadeild.
Prófið sýnir þánnig, að gefnum óbreyttum ytri
forsendum, sömu niðurstöðu hjá þessu fólki. Á
lyflækningadeild virtist árangur milli daga
breytast lítið, þó virtist athygli og minni skána
eitthvað. Minni þjálfast, ef sjúklingar eru brýndir
á því, og athyglin örvast þegar sjúklingarnir eru
beðnir um að fylgjast með og einbeita sér að
einhverjum verkefnum. Þrátt fyrir þetta var
heildarstöðugleikinn á lyflækningadeild mjög
góður (R2 = 0.943).
Þegar einkunn sjúklinga á öldrunarlækningadeild
er borin saman við einkunn íbúa þjónustuíbúða,
sést hvílíkur munur er á þessum tveim hópum
(mynd 1). Um 85% þeirra, sem eru á
öldrunarlækningadeild, eru með einhver glöp
Table IV. Control group, tenants of municipalflats for
old people according to MMS score and hospital
admissions duríng the last 5 years.
MMS score Not admitted Admitted Sum
0-20 3 6 9
21-30 8 6 14
Total 11 12 23
Mean age 86 87
Mean score 22.8 20.3
Chi-squared = 1.245 d.f. = 1 ,20<P<.30
miðað við 20/21 mörkin og einvörðungu örfáir
sem komast yfir 23/24 mörkin. í þjónustuíbúðum
eru tæp 40% neðan við 20/21 mörkin, en hins
vegar tæpur þriðjungur ofan við 23/24. Ef
alvarleg glöp eru skýrgreind sem einkunn undir
15, þá er aðeins einn með alvarleg glöp af 23 í
þjónustuíbúðum, en 22 af 37 sjúklingum á
öldrunarlækningadeild. Einnig er athyglisvert
hvernig sjúklingar á lyflækningadeild skiptast í
tvo hópa, 30% með alvarleg glöp og 70% sem
líkjast þeim sem eru í þjónustuíbúðum. Til þess
að athuga þennan mun nánar, voru sjúklingar á
öldrunarlækningadeild flokkaðir með tilliti til
þess hvort þeir hefðu annars vegar einhver glöp
(dementia, CVl) og hins vegar þunglyndi
samkvæmt vinnugreiningum deildarinnar og
þessir tveir hópar bornir saman við íbúa
þjónustuíbúða og verkamenn.
Tafla VI lýsir þessum mun. Þeir þunglyndu eru
ekki marktækt frábrugðnir íbúum þjónustuíbúða
en standa sig hins vegar til muna betur á öllum
þáttum prófsins en þeir, sem eru hrjáðir af
einhverjum glöpum. Verkamenn eru síðan til
Percentage of all tested
MMS score
Fig. 1. Cumuiative distribution of MMS scores among
geriatric, medical inpatient and control groups.