Læknablaðið - 15.11.1988, Qupperneq 16
360
LÆKNABLAÐIÐ
Glákugrunur var meðhöndlaður þegar ástæða
þótti til að ætla að sjúklingur fengi glákuskemmd
án meðferðar á ævitíma sínum, augnþrýstingur
ítrekað hærri en 27 mmHg, þrýstingsmunur
augna meiri en 6 mmHg, sterk ættarsaga um
gláku, ellegar exfoliations syndrome til staðar eða
aðrir áhættuþættir.
Þann 1. júlí 1987 voru í meðferð vegna hægfara
gláku (POAG) alls 809 einstaklingar (409 karlar
og 400 konur). Fjallar greinin einvörðungu um
þá. Sjúklingar berast til deildarinnar frá
augnlæknum, öðrum læknum, Rannsóknarstöð
Hjartaverndar eða sjúklingar hafa leitað þangað
á eigin vegum vegna ættarsögu um gláku eða
sökum glákuótta. Skipuleg glákuleit meðal
almennings hefur ekki farið fram á vegum
deildarinnar. Að einhverju leyti er
sjúklingahópurinn valinn, þar sem deildin sinnir
öllum glákusjúklingum, er meðhöndla þarf með
leysigeislum og lang flestum sem þarfnast
skurðaðgerðar. Við deildina starfa 8 sérfræðingar
í augnsjúkdómum.
Skilmerki þau sem deildin notar við greiningu og
meðferð hægfara gláku eru:
1) Glákuskemmd (Glaucomatous Visual Field
Defect = GVFD), en þá er eyða finnanleg á
Bjerrum svæðum, vegna skemmda á
taugaknippum í sjóntaugarósi, sem frá þeim
svæðum liggja (nerve fibre bundle defect)
og/eða neflægt þrep í útjaðri sjónsviðs (nasal
step). Stækkaður blindur blettur er ekki talinn
með, enda ekki einkennandi fyrir hægfara
gláku.
2) Dæmigert útlit sjóntaugaróss (glaucomatous
excavation).
3) Augnþrýstingur hærri en 27 mmHg.
Ekki er gerður greinarmunur á glaucoma simplex
og glaucoma capsulare í uppgjöri þessu, og
flokkast hvoru tveggja sem hægfara gláka.
Fig. 1. Number of POAG patients by age and sex June
1987. Males 409. Females 400.
B Blindness 369.0
m Low vision 369.2
□ Visual acuity 6/18 or better
Fig. 2. Categories of visual acuity by 809 POAG
patients 1987. Percentage and number of patients.
■ Blindness 369.0
m Low vision 369.2
□ Visual acuity >6/18
Fig. 3. Categories of visual acuity of all eyes by 809
POAG patients. Pecentage and number of eyes.
Upplýsingum var safnað úr sjúkraskrám
Göngudeildar Augndeildar Landakotsspitala og
miðað við síðustu skoðun. Sjúkraskrár voru allar
yfirfarnar á tímabilinu 1.7.-31.8.1987. Yfirleitt
voru upplýsingar ekki eldri en þriggja til fjögurra
mánaða, þar sem glákusjúklingar eru að jafnaði
skoðaðir þrisvar til fjórum sinnum á ári.
Sjónskerpa var könnuð með Snellen
sjónprófunartöflu. Alltaf var miðað við bestu
sjón með besta gleri. Sjónskerðing var flokkuð
samkvæmt ábendingum
Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar (WHO). Til
sjónsviðsmælinga var notaður sjónsviðsmælir
Goldmanns og/eða tölvustýrður sjónsviðsmælir
af gerðinni Competer 750, en til að kanna ljósvegi
og augnbotna (biomicroscopia) Haag-Streit 900
rauflampi. Á þennan hátt fékkst nánast í öllum
tilvikum fram meginástæða sjónskerðingar.