Læknablaðið - 15.11.1988, Blaðsíða 39

LÆKNABLAÐIÐ 1988; 74: 379-84
379
Ragnar Danielsen, Jan Erik Nordrehaug, Harald Vik-Mo
MAT ÓSÆÐARLOKUÞRENGSLA MEÐ
DOPPLERÓMUN
ÚTDRÁTTUR
Síbylgju Doppler-ómun var gerð hjá 30
sjúklingum (18 körlum) er grunaðir voru um
ósæðarlokuþrengsli. Rannsóknin var gerð
skemur en 48 klukkustundum fyrir
hjartaþræðingu. Sjúklingarnir voru á aldrinum
33 til 75 ára (meðalaldur 63 ± 10 ár) og 28 þeirra
(93%) voru 50 ára eða eldri. Mat á
hámarksþrýstingsfalli yfir ósæðarlokuþrengslin
var álíka með Doppler-ómun og við
hjartaþræðingu (r = 0,96). Hámarks þrýstingsfall
metið með báðum aðferðum var ólíkt og
marktækt hærra (p< 0,001) en hið hefðbundna
frá toppi til topps þrýstingsfall (peak-to-peak) við
hjartaþræðingu. Góð fylgni fannst milli meðal
Dopplerþrýstingsfalla og meðal þrýstingsfalla við
hjartaþræðingu (r = 0,93), en þau fyrri voru að
jafnaði nokkru lægri en þau síðari
(Y = 1,03X-6,1, p< 0,001). Kúrfulínuleg líking
lýsti tengslum hámarks og meðal Doppler
þrýstingsfalla við leiðrétt ósæðarlokuflatarmál
(aortic valve area index, cm'/m2), er ákvörðuð
voru við hjartaþræðingu (r = 0,80 annarsvegar og
r = 0,78 hinsvegar). Marktæk
ósæðarlokuþrengsli, skilgreind sem leiðrétt
ósæðarlokuflatarmál <0,5 cm2/m2, samsvöruðu
oftast hámarks og meðal Doppler þrýstingsföllum
> 54 mmHg annarsvegar og > 33 mmHg
hinsvegar. Aftur á móti var mikil dreifing á þeim
Doppler þrýstingsföllum er fundust við ákveðið
leiðrétt ósæðarlokuflatarmál. Samkvæmt líkingu
Gorlins stafar þetta af mismunandi
ósæðarlokuflæði. Þótt gott samræmi sé milli
Doppler og hjartaþræðingar þrýstingsfalla,
undirstrikar þetta mikilvægi þess að taka einnig
tillit til breytileika í ósæðarlokuflæði milli
einstaklinga þegar metið er hversu alvarleg
ósæðarlokuþrengsli eru.
INNGANGUR
Undanfarin ár hefur Doppler-ómun í auknum
mæli verið notuð til að meta slagþrýstingsfallið
Frá rannsóknardeild í klínískri hjartalífeðlisfræði, Haukeland
háskólasjúkrahúsinu í Bjðrgvin, Noregi. Barst 20/05/1988.
Samþykkt 09/08/1988.
hjá sjúklingum með ósæðarlokuþrengsli (1-12).
Þótt gott samræmi sé milli þrýstingsfalla sem
ákvörðuð eru með Doppler og þeirra sem mæld
eru með hjartaþræðingu, hefur nokkurs
ósamræmis gætt milli birtra rannsókna. Sumar
hafa borið saman hámarks þrýstingsföll, mæld
með Doppler tækni og við hjartaþræðingu (1,3,
5, 8-11). Aðrir hafa hinsvegar borið hámarks
Doppler þrýstingsfallið saman við þrýstingsfallið
frá toppi til topps (peak-to-peak) sem hefðbundið
er að mæla við hjartaþræðingu (2, 4, 6, 7). Þessi
seinni aðferð hefur nýlega verið gagnrýnd (13).
Góð fylgni hefur hinsvegar lika fundist milli
meðal þrýstingsfalla sem mæld hafa verið með
Doppler-ómun og við hjartaþræðingu (8-12).
Frekari rannsókna er hinsvegar þörf til
ákvörðunar viðmiðunargilda fyrir Doppler mæld
þrýstingsföll er gefa visbendingu um marktæk
ósæðarlokuþrengsli (8).
Markmið þessarar rannsóknar var að kanna
áreiðanleika Doppler-ómunar við mat á
ósæðarlokuþrengslum hjá fullorðnum
sjúklingum í samanburði við niðurstöður
hjartaþræðingar. Ennfremur voru könnuð tengsl
Doppler ákvarðaðra þrýstingsfalla við bæði
ósæðarlokuflatarmál og hið hefðbundna
þrýstingsfall frá toppi til topps, er mæld voru við
hjartaþræðingu. Var þannig reynt að ákvarða
viðmiðunargildi fyrir Doppler þrýstingsföll sem
benda til marktækra ósæðarlokuþrengsla.
EFNIVIÐUR OG AÐFERÐIR
Sjúklingaþýði. Rannsakaðir voru 30 sjúklingar
(18 karlar) er vísað hafði verið til hjartaþræðingar
vegna gruns um ósæðarlokuþrengsli ein sér eða
ásamt öðrum hjartalokugöllum. Sjúklingarnir
voru á aldrinum 33 til 75 ára, meðalaldur var
63 ± 10 ár. Aðeins 2 sjúklinganna voru yngri en 50
ára og 25 þeirra (83%) voru 60 ára eða eldri. Níu
sjúklingar reyndust einnig vera með
ósæðarlokuleka og tveir þeirra voru líka með
míturlokuleka. Einn sjúklingur hafði ennfremur
bæði míturlokuþrengsli og leka og enn annar var
einvörðungu með míturlokuleka að auki.